Ο Αντόνιο Λουίς Σάντος ντα Κόστα (πορτ.António Luís Santos da Costa) είναι Πορτογάλος πολιτικός και δικηγόρος ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας από το 2015 έως το 2024. Στο παρελθόν, διετέλεσε υπουργός Κοινοβουλευτικών Θεμάτων, υπουργός Δικαιοσύνης, υπουργός Εσωτερικών και δήμαρχος της Λισαβόνας, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2014 εξελέγη γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος θέση στην οποία υπηρέτησε μέχρι το 2024.
Πρώτα χρόνια
Ο Αντόνιο Κόστα γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1961 στη Λισαβόνα και είναι γιος του συγγραφέα Ορλάντο ντα Κόστα[1] και της δημοσιογράφου και φεμινίστριας Μαρία Αντονία Πάλα.
Ο Κόστα σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας τη δεκαετία του 1980 ενώ, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, εξελέγη δημοτικός σύμβουλος με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Αργότερα, εξάσκησε για σύντομο χρονικό διάστημα το επάγγελμα του δικηγόρου προτού ασχοληθεί με την πολιτική.[2]
Πολιτική σταδιοδρομία
Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Αντόνιο Γκουτέρες, ο Κόστα ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Κοινοβουλευτικών Θεμάτων από το 1997 μέχρι το 1999, καθώς και το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Δικαιοσύνης από το 1999 μέχρι το 2002.[2]
Ο Αντόνιο Κόστα παραιτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2005 ώστε να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του υπουργού Εσωτερικών στην κυβέρνηση του Ζοζέ Σόκρατες ύστερα από τις εκλογές του 2005.
Δήμαρχος της Λισαβόνας (2007 - 2015)
Ο Αντόνιο Κόστα παραιτήθηκε από την κυβέρνηση τον Μάιο του 2007 ώστε να κατέλθει ως υποψήφιος δήμαρχος Λισαβόνας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Εξελέγη για πρώτη φορά δήμαρχος στις 15 Ιουλίου 2007 και επανεξελέγη το 2009 και το 2013, κερδίζοντας ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Παραιτήθηκε από τη δημαρχία τον Απρίλιο του 2015 ώστε να κατέλθει ως υποψήφιος πρωθυπουργός στις εκλογές του 2015.[3]
Υποψήφιος για την πρωθυπουργία
Τον Σεπτέμβριο του 2014, το Σοσιαλιστικό Κόμμα εξέλεξε τον Κόστα ως υποψήφιο πρωθυπουργό του κόμματος για τις εκλογές του 2015, καταλαμβάνοντας περίπου το 70% των ψήφων και κερδίζοντας τον ανθυποψήφιό του Αντόνιο Ζοζέ Σεγκούρο.[4] Τον Απρίλιο του 2015 παραιτήθηκε από τη δημαρχία της Λισαβόνας.[5]
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Κόστα υποσχέθηκε τη χαλάρωση των πολιτικών λιτότητας και την επιστροφή μεγαλύτερου διαθέσιμου εισοδήματος στα νοικοκυριά.[6] Επίσης, πρότεινε την αύξηση των εισοδημάτων, των προσλήψεων και της ανάπτυξης σε συνδυασμό με περικοπή των φόρων, όπως του φόρου προστιθέμενης αξίας στην εστίαση.[5][7]
Πρωθυπουργός της Πορτογαλίας (2015 - 2024)
Στις 4 Οκτωβρίου 2015, ο συντηρητικός συνασπισμός Η Πορτογαλία Μπροστά κατετάγη πρώτος στις εκλογές του ιδίου έτους συγκεντρώνοντας το 38,6% των ψήφων, ενώ το Σοσιαλιστικό Κόμμα κατετάγη δεύτερο συγκεντρώνοντας το 32,3% των ψήφων. Ο Πέδρο Πάσους Κοέλιου ορίστηκε εκ νέου πρωθυπουργός της χώρας, ωστόσο απέτυχε να σχηματίσει εκ νέου κυβέρνηση. Αργότερα, ο Αντόνιο Κόστα κατάφερε να σχηματίσει αριστερή κυβέρνηση σε συνεργασία με το Αριστερό Μπλοκ, το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα και το Οικολογικό Κόμμα Οι Πράσινοι, ανατρέποντας έτσι τη μέχρι τότε συντηρητική κυβέρνηση. Στις 26 Νοεμβρίου 2015, ο Αντόνιο Κόστα ορκίστηκε ως πρωθυπουργός της Πορτογαλίας.[3][8]
Το κεντροαριστερό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) του πρωθυπουργού Κόστα κέρδισε το μεγαλύτερο μερίδιο των ψήφων και τις περισσότερες έδρες στις εκλογές του 2019, χωρίς όμως να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία.
Αντίθετα, στις πρόωρες εκλογές του 2022, το Σοσιαλιστικό κόμμα του Κόστα κέρδισε σαρωτική νίκη και αυτοδυναμία, με 117 έδρες έναντι 71 για τους Σοσιαλδημοκράτες και 12 για το κόμμα Αρκετά.[9]
Παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία στις 7 Νοεμβρίου 2023 έπειτα από έρευνες στην κατοικία του για σκάνδαλο διαφθοράς.
Προσωπική ζωή
Ο Αντόνιο Κόστα είναι παντρεμένος με τη δασκάλα Φερνάντα Μαρία Γκονσάλβες Ταντέου, ενώ έχει ένα γιο και μία κόρη.[2]
Ο Κόστα είναι φανατικός υποστηρικτής της Μπενφίκα,[10][11] παρακολουθώντας τακτικά τους αγώνες της ως δήμαρχος της Λισαβόνας.
↑Tiago Silva Pires· Luís Manuel Cabral (28 Αυγούστου 2013). «António Costa espera dérbi com "golos e espetáculo"» [Ο Αντόνιο Κόστα περιμένει ντέρμπι με «γκόλ και θέαμα»]. Diario dis noticias. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022.