Μέχρι το 1957 ο οικισμός ονομαζόταν Μαλτεζάνα.[3][4][5]
Γεωγραφία
Η Ανάληψη είναι παραθαλάσσιο χωριό της Αστυπάλαιας. Βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του νησιού, στον όρμο της Μαλτεζάνας, λίγο ανατολικότερα του ισθμού που χωρίζει το δυτικό (Έξω Νησί) από το ανατολικό (Μέσα Νησί) τμήμα και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 10. Είναι ο οικισμός μέσω του οποίου υπάρχει πρόσβαση στο αεροδρόμιο της Αστυπάλαιας. Απέχει 9 χλμ. περίπου ΒΑ. της Χώρας.[4][5][6][7][8]
Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1951 ως Μαλτεζάνα και προσαρτήθηκε στον δήμο Αστυπάλαιας του νομού Δωδεκανήσου. Το 1957 μετονομάστηκε σε Ανάληψη.[3]
Ιστορικά και γενικά στοιχεία
Στην εποχή της Τουρκοκρατίας τον οικισμό, όπως και όλο το νησί, λυμαίνονταν Μαλτέζοι πειρατές. Από αυτούς πήρε την παλαιά του ονομασία Μαλτεζάνα το χωριό. Μάλιστα, υπάρχει η άποψη ότι κτίστηκε από τους ίδιους, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν τον όρμο ως καταφύγιο για τις επιδρομές τους.[5][8] Η Ανάληψη, απλωμένη σε μικρή κοιλάδα και δίπλα στο αεροδρόμιο της Αστυπάλαιας, σημειώνει αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Από εδώ φεύγουν εκδρομικά σκάφη για τους γειτονικούς όρμους Αγρελίδι και Άγιος Φωκάς και για τα νησάκια Χονδρό, Λιγνό, Αγία Κυριακή. Κουτσομύτι, Κουνούποι και Σύρνα.[8]
Αξιοθέατα και διατηρητέα
Η ερειπωμένη παλαιοχριστιανική βασιλική (5ος αιώνας), στη θέση «Καρέκλη», με αξιόλογα ψηφιδωτά. Εδώ, φαίνεται να προϋπήρχε ιερό αφιερωμένο στην Άρτεμη. Τα ψηφιδωτά είναι χρωματιστά, ελληνιστικής εποχής, με αναφορές στα σύμβολα του ζωδιακού κύκλου. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο
Το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, βόρεια του οικισμού, κτισμένο στη θέση της παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Έχει ενσωματωμένο ιωνικό κιονόκρανο στο υπέρθυρο και μονολιθικούς κίονες στον περίβολο. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο
Το εκκλησάκι της Ανάληψης, το παλαιότερο του χωριού
Το μνημείο του Μπισόν, Γάλλου ναυάρχου που ηγήθηκε του αγώνα κατά των πειρατών, στη θέση «Σχοινώντας» ανατολικά του οικισμού
Τα λείψανα ρωμαϊκού λουτρού λίγο έξω από τον οικισμό
Η εκτεταμένη παραλία του οικισμού
Η παραλία «Ψιλή Άμμος», βόρεια του οικισμού
Η παραλία «Μπλε Λιμανάκι», νότια του οικισμού, απέναντι από τα Διαπόρια
Οι παραλίες «Καρέκλη» και «Βρύση», ανατολικά του οικισμού