Bài hát truyền thống chính thức của Đại học Quốc gia Hà Nội
Trục trặc khi nghe tập tin âm thanh này? Xem hướng dẫn.
Đại học Quốc gia Hà Nội (tiếng Anh: Vietnam National University, Hanoi, VNU),[6][a] mã đại học QH, là một trong hai hệ thống đại học quốc gia của Việt Nam, có trụ sở tại Hà Nội, được đánh giá là một trong 1000 đại học, trường đại học tốt nhất thế giới của Việt Nam.
Đại học Quốc gia Hà Nội chịu sự chỉ đạo trực tiếp từ Thủ tướng Chính phủ, bao gồm các chương trình giáo dục đại học, sau đại học, nghiên cứu và ứng dụng khoa học - công nghệ, đa ngành có chất lượng cao và giữ vai trò quan trọng trong hệ thống giáo dục đại học ở Việt Nam.
Lịch sử
Tiền thân
Nhiều văn bản của Đại học Quốc gia Hà Nội thường nhắc tới sự liên hệ với Viện Đại học Đông Dương được thành lập năm 1906 ở Hà Nội như một tiền thân của nhà trường,[6] với việc trụ sở cũ của Viện Đại học Đông Dương ở số 19 Lê Thánh Tông (Hà Nội) hiện nay là một trong số những trụ sở chính của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội.
Năm 1956, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội được thành lập theo Quyết định số 2183/TC ngày 04/6/1956 của Chính phủ[6] tại địa điểm cũ của Viện Đại học Đông Dương, và có giảng viên đến từ Trường Khoa học Cơ bản. Thời gian này, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cũng được thành lập; sau đổi thành Trường Đại học Sư phạm Hà Nội I.
Năm 1967, Trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội được thành lập trên cơ sở các khoa ngoại ngữ (Nga văn, Trung văn, Anh văn và Pháp văn) của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Ngày 25 tháng 5 năm 2004, thành lập Trường Đại học Công nghệ trên cơ sở nâng cấp và phát triển Khoa Công nghệ và Trung tâm Hợp tác Đào tạo và Bồi dưỡng Cơ học trực thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tính đến nay, ĐHQGHN đã có 9 trường đại học thành viên; 3 trường và 1 khoa trực thuộc; 6 viện nghiên cứu khoa học thành viên, trực thuộc; 2 trung tâm đào tạo môn chung; 5 viện nghiên cứu khoa học thành viên, 2 viện nghiên cứu khoa học trực thuộc, 14 đơn vị dịch vụ và phục vụ trực thuộc; có 4 trường THPT thuộc các trường thành viên của ĐHQGHN; 1 trường THCS.
Cơ cấu tổ chức
Đại học Quốc gia Hà Nội có cơ cấu tổ chức đặc biệt (so với các trường đại học khác ở Việt Nam), gồm 3 cấp quản lý hành chính:[6]
Đại học Quốc gia Hà Nội là đầu mối được Chính phủ giao các chỉ tiêu, kế hoạch hàng năm; có tư cách pháp nhân, có con dấu mang hình Quốc huy. Giám đốc và các Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm, miễn nhiệm.
Các trường đại học, viện nghiên cứu khoa học thành viên; các khoa, trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học và công nghệ; các đơn vị phục vụ công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học trực thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội là các đơn vị cơ sở có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản riêng.
Các khoa, phòng nghiên cứu và tương đương thuộc trường đại học, viện nghiên cứu khoa học thành viên và các đơn vị trực thuộc.
Đại học Quốc gia Hà Nội hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm cao; được làm việc trực tiếp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về những vấn đề liên quan đến hoạt động và phát triển của Đại học Quốc gia Hà Nội. Các trường đại học, viện nghiên cứu khoa học thành viên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội là những cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học và công nghệ có quyền tự chủ cao, có pháp nhân như các trường đại học, viện nghiên cứu khoa học khác được quy định trong Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Khoa học - Công nghệ.
Ngoài các đơn vị đào tạo bậc đại học và sau đại học, Đại học Quốc gia Hà Nội còn có các đơn vị đào tạo bậc phổ thông trực thuộc các trường đại học thành viên, bao gồm:
Đại học Quốc gia Hà Nội là nơi tập trung đông đảo các giáo sư đầu ngành; lượng giảng viên có học vị thạc sĩ trở lên chiếm 90%.
Đào tạo
Đại học Quốc gia Hà Nội là trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao, được Nhà nước ưu tiên đầu tư phát triển. Hiện tại,Đại học Quốc gia Hà Nội đang triển khai nhiều chương trình đào tạo thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, ngoại ngữ, công nghệ, kinh tế, giáo dục, liên ngành,..., bao gồm:
144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội (Trường ĐH Y Dược, Trường ĐH Kinh tế, Trường ĐH Công nghệ, Trường ĐH Giáo dục, Trường Quản trị và Kinh doanh, Viện Vi sinh vật và CNSH, Viện TNT, Viện CNTT,....)
Xã Thạch Hoà, huyện Thạch Thất, Hà Nội (Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh, Nhà khách ĐHQGHN, Nhà Điều hành đại học, Trung tâm Thư viện và Tri thức số, Các giảng đường HT1, HT2)
Trụ sở trước đây của Đại học Quốc gia Hà Nội tọa lạc tại địa chỉ: số 144 Xuân Thủy, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Kể từ ngày 19 tháng 5 năm 2022, Cơ quan ĐHQGHN chính thức chuyển chuyển trụ sở làm việc từ 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội tới Hòa Lạc, Thạch Thất, Hà Nội.[13]
Cơ sở Hòa Lạc
Ngày 27 tháng 1 năm 1995, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 72/TTg về địa điểm Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Theo quyết định này, diện tích đất để quy hoạch xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội là 1000 ha, nằm trong phạm vi đất Nông trường 1A thuộc huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội).
Ngày 23 tháng 8 năm 2002, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 702/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc.[14] Số vốn dành cho dự án này tại thời điểm đó là 7320 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành, Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ trở thành một khu đô thị đại học lớn nhất Việt Nam, với đầy đủ các công trình công cộng bên trong như trường học, bưu điện, bệnh viện, trạm xe buýt, công viên và các khu vui chơi giải trí khác.
Mục tiêu là đến năm 2015 sẽ đưa một số đơn vị trực thuộc lên cơ sở Hòa Lạc, và vào năm 2025 sẽ chuyển toàn bộ Đại học Quốc gia Hà Nội cùng các cơ sở trực thuộc lên cơ sở mới tại Hòa Lạc. Ngày 30 tháng 9 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 1404/QĐ-TTg về việc chuyển chủ đầu tư dự án xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hoà Lạc từ Đại học Quốc gia Hà Nội sang Bộ Xây dựng[15] Số vốn dành cho dự án được ước tính sẽ vào khoảng 2.5 tỉ USD.
Ngày 20 tháng 12 năm 2004, Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã dự và phát lệnh khởi công Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc.
Tháng 12 năm 2014, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tiếp nhận các cơ sở đầu tiên tại Hòa Lạc để đưa vào khai thác, sử dụng là khu Nhà công vụ, khu Ký túc xá số 4.