PROFILPELAJAR.COM

Theofilaktos
Theofilaktos
Romalıların İmparatoru
	Theofilaktos'un, altın bir solidusun arka yüzünde yer alan tasviri
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi	25 Aralık 811 – 11 Temmuz 813
Önce gelen	I. Mihail
Sonra gelen	V. Leon
Doğum	y. 793
Ölüm	15 Ocak 849
Hanedan	Nikiforos Hanedanı
Babası	I. Mihail
Annesi	Prokopia

Theofilaktos veya Theophylaktos (Yunanca: Θεοφύλακτος; y. 793 – 15 Ocak 849), Bizans imparatoru I. Mihail Rangabe'nin (h. 811-813) en büyük oğlu ve I. Nikiforos'un (h. 802–811) anne tarafından torunuydu. Theofilaktos, babasının hükümdarlığı sırasında babasının yanında ortak imparator olarak yer aldı. Babasının tahttan indirilmesinin ardından hadım edilip Eustratius adını alarak Plate Adası'nda bir manastıra sürgün edildi.

Hayatı

Theofilaktos, I. Mihail ve Prokopia çiftinin en büyük çocuğuydu ve y. 793'de doğdu. Theofilaktos'ın en küçük erkek kardeşi olan Konstantinopolis Patriği I. İgnatius'un hagiografisinde yer alan kardeşlerinin listesinde onun en büyük çocuk olup olmadığı, kız kardeşi Gorgo'dan önce veya sonra mı doğduğu belirtilmemiştir.^[1] Aynı kaynak, kardeşi Staurakios ile birlikte taç giydiğini belirtir.^[2] Adını 780'de tahtı Naip İmparatoriçe İrini'den almak için başarısız bir komploya katılan Dodekanesos Theophylact Rhangabe'nin drungarios'undan almıştır. ^[3] Yine de anne tarafından büyükbabası, imparator I. Nikiforos (h. 802-811), İmparatoriçe Irene himayesi altında Logothetis tu geniku (maliye bakanı) oldu ve Ekim 802'de azledilene kadar görev yaptı.^[4]

Nikiforos'un 26 Temmuz 811'de Pliska Muharebesi'nde ölmesi, ayrıca tek oğlu ve vârisi Stavrakios'un aynı savaşta sakatlanmasının ardından, 2 Ekim'de Bizans Senatosu ve tagmata muhafız birlikleri, Nikiforos'un damadı Michael Rhangabe'yi vâris olarak önerdiler. İmparator ve Staurakios'u tahttan çekilmeye zorladılar.^[1]^[5] Mihail, cömert hediyeler dağıtarak, 12 Ekim'de karısını Augusta olarak taçlandırarak ve son olarak, 25 Aralık 811'de o zamanlar on sekiz yaşında olan Theofilaktos'u Noel Günü'nde Ayasofya'da yanına ortak imparator olarak taçlandırarak, otoritesini sağlamlaştırmaya başladı.^[1]^[6] Aşağı yukarı aynı dönemlerde Mihail, Synnada Piskoposu Mihail komutasındaki bir elçiliği Frenk sarayına gönderdi; Aachen'de sıcak bir karşılamaya ve iki krallık arasındaki bir barış anlaşmasının onaylanmasına rağmen, Şarlman, böyle bir anlaşmayı kabul etmekte tereddüt etti.^[1]^[7]

Theofilaktos hakkında 11 Temmuz 813 tarihine kadar başka bir bilgi bulunmamaktadır. Bu tarihte, Ermeni Leon'un liderliğindeki bir askeri isyanla karşı karşıya kalan I. Mihail, tahttan feragat etmiştir. Mihail ve ailesi, keşiş ve rahibe olarak Pharos Meryem Ana Kilisesi'ne sığındı. Mihail ve oğulları ileride tahtta hak iddia edememeleri için hadım edildiler ve Marmara Denizi'ndeki Prens Adaları'ndan biri olan Plati'ye sürgün edildiler (bazı tarihçiler İoannis Skilicis ve Zonaras onun yerine Proti adasına sürgün edildiğini belirtir). Yeni imparator Leo onlara yıllık maaş bağladı.^[1]^[8] Oi meta Theofanin'e göre, manastırda Eustratius (Εὐστράτιος) adını alan Theofilaktos, 15 Ocak 849'da babasından beş yıl sonra öldü ve Plati Adası'ndaki bir kilisede babasının yanına gömüldü.^[1] Theophanes Continuatus, cesedinin (veya belki de babasının) daha sonra kardeşi Patrik İgnatius tarafından "tou Satyrou " olarak bilinen manastıra nakledildiğini de bildirir.^[1]

Kaynakça

Özel

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g PmbZ, ss. 684–685.
^ Martindale 2001.
^ Treadgold 1988.
^ Treadgold 1988, ss. 128–129.
^ Treadgold 1988, ss. 173–177.
^ Treadgold 1988, ss. 177–179.
^ Treadgold 1988, ss. 179, 182.
^ Treadgold 1988, ss. 188–189.

Genel

Treadgold, Warren (1988). The Byzantine Revival, 780-842 (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-1462-4.
Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2001). "Theophylaktos (#8336)". Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: 1. Abteilung (641–867), Band 4: Platon (# 6266) – Theophylaktos (# 8345) (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter. ss. 684–685. ISBN 978-3-11-016674-3.
Martindale, John Robert, (Ed.) (2001). Michael 7. Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit. ISBN 978-1-897747-32-2. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.