Marcus Aurelius Severus Alexander (1 Ekim 208–18 Mart 235), genellikle Severus Alexander olarak çağrılan, (222-235) arası Severuslar Hanedanı üyesi Roma imparatoru.
Hayatı
Alexander, Marcus Julius Gessius Bassianus Alexianus adıyla doğdu. Alexander'ın babası, Marcus Julius Gessius Marcianus Suriyeli bir Promagistra idi (Sulh Hakimi). Annesi Julia Avita Mamaea, Julia Maesa ile Suriye soylusu Julius Avitus'un ikinci kızı ve İmparator Elagabalus'un ("Heliogabalus" olarak da bilinir) teyzesidir. Hakkında çok az bilgi olan Theoclia adında bir kız kardeşi vardır. Alexander'ın büyük teyzesi imparatoriçe Julia Domna'ydı (aynı zamanda Maesa'nın küçük kız kardeşi) ve Lucius Septimius Severus ise eniştesiydi. İmparatorlar Caracalla ve Publius Septimius Geta, anneleriyle kuzendi. 221 yılında Alexander'ın büyükannesi Maesa, Septimius Severus'u kuzenini halefi olarak evlat edinmeye ikna etti ve ''Sezar'' unvanı alan Bassianus adını Alexander olarak değiştirdi. Ertesi yıl 11 Mart'ta, Elagabalus öldürülünce, Alexander Praetorian muhafızlar tarafından İmparator ilan edildi ve bu karar Senato tarafından da onayladı.
Alexander imparator olduğunda, genç, sevimli, iyi niyetli ve tamamıyla annesinin yönetimi altındaydı. Julia Mamaea meziyetli bir kadındı ve genç imparatorun etrafını akıllı danışmanlarla çevirmişti. Oğlunun karakterinin gelişimini takip etti ve yöneticilik tarzını iyileştirmesini sağladı. Diğer taraftan haddinden fazla kıskançtı. Aşırı cimriliği ile orduyu kendinden soğuttu, ne kendisi ne de oğlu askeri disiplini dayatabilecek kadar güçlü değildi. İmparatorluğun her tarafında sık sık isyanlar olmaya başladı; bir tanesine hakim ve praetorian praefect'i Ulpian'ın hayatı feda edildi bir diğerinde ise Cassius Dio komutanlıktan emekli olmaya mecbur bırakıldı.
Genel olarak, her halükarda, Alexander'ın saltanatı doğuda Sasaniler güçlenene kadar başarılıdır. Takip eden savaşta çok değişik hesaplar vardı. Her durumda, Sasaniler zaman içinde kontrol altına alınsalar bile Roma ordusunun idaresi görülmemiş bir disiplin boşluğu sergiledi. İmparator 233'te Roma'ya döndü ve bir triumph (bir tür zafer geçidi) kutladı.
Ertesi yıl Ren sınırında birkaç noktadan gedik açan, hisarları yıkıp kırsal bölgeyi işgal eden Galya'daki Germen saldırganlarla karşılaşmaya çağrıldı. Alexander Doğu eyaletlerinden getirdiği lejyonlarla birliklerini bir araya topladı ve Germanya'ya Ren Nehri üzerine kurulan ve dubalardan oluşan bir köprünün üstünden geçerek girdi. Başlangıçta zaman kazanmak için Germen kabileleri satın almaya çalıştı. Akıllı bir politika olsa da olmasa da, bu lejyonların gözünde imparatorun askerliğe yakışmayan bir davranışta bulunduğu için gözden düşmesine neden oldu. Herodian'ın dediğine göre "Onların fikrinde Alexander, savaşı kazanmak için onursuz bir tavır göstermişti ve önceki küstahlıklarından dolayı Germenleri cezalandırmak için üzerlerine yürümek yerine rahat bir hayatı tercih etmişti". Bu şartlar orduyu yeni bir lider aramaya itti. Yukarılara doğru rütbesini yükseltmeye çalışan Trakya'lı Komutan Maximinus Thrax'da karar kıldılar. Maximinus'un imparator olarak adlandırılmasını takiben, Alexander annesiyle birlikte (18 Mart ve 19 Mart 235 her iki tarih de olası) Lejyon XXII ''Primigenia'''nın isyanıyla öldürüldüler. Bu suikast, Maximinus'un tacını güvence altına aldı.
Alexander'ın ölümü günümüzde, Augustus tarafından kurulan yönetimsel sistemin çöküşü ile "3. Yüzyıl Krizleri" olarak bilinen ve imparatorluğu oldukça zayıflatan kaotik dönemin ilk sinyalleri olarak kabul edilir.
Mirası
Alexander Suriyeli İmparatorların sonuncusudur. Annesinin etkisi altında, insanlarının ahlakını ve şartlarını iyileştirmeye uğraştı. Danışmanları, ünlü hakim Ulpian, tarihçi Cassius Dio ve 16 seçkin senatör ve Roma'nın 14 yönetim bölgesini temsilen 14 yönetimsel bölge başkanından oluşan belediye konseyi idi. Eskiden mahkemelerde yaygın olan lüks ve aşırılık azaltıldı, sikkelerin standardı yükseltildi, vergiler hafifletildi, edebiyat, sanat ve bilim cesaretlendirildi, birçok asker ve insanların bu işe uygunluğu ıslah edildi ve borç verme ofisleri düşük faizden borç vermeleri için kurumsallaştırıldı. Din işlerinde Alexander, açık fikirli bir görünüş sunar. kendi özel şapel'inde Orpheus, İbrahim Peygamber, Tyanalı Apollon ve İsa Peygamber'in büstleri vardı. Söylendiğine göre Hristiyanlığın kurucusu adına bir tapınak yaptırmaya istekliyi ancak pagan rahipleri tarafından caydırıldı.
Evliliği
Alexander Augusta unvanlı Sallustia Orbiana ile 225 yılında evlendi ama karısının babası Seius Sallustius'un kendisine suikast girişiminde bulunup idam edilmesi üzerine 227'de boşandı ve onu sürgüne gönderdi.
Dış bağlantılar
Kaynakça
- Aelius Lampridius, Alexander Severus
- Cassius Dio lxxviii. 30, lxxix. 17, lxxx. 1
- Herodian vi. 1-18
- Porrath, Der Kaiser Alex. Sev. (1876)
- Pauly-Wissowa, Realencyclopadie, ii. 2526 foll. (Groebe)
- RV Nind Hopkins, Cambridge tarih yıllıkları , No. xiv. (1907).
