Selendi

Selendi
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlManisa
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • KaymakamHalil İbrahim Okumuş
 • Belediye başkanıMurat Daban (YRP)
Yüzölçümü
 • Toplam8411 km²
Rakım390 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam20.291
 • Kır
-
 • Şehir
19.728
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0236
İl plaka kodu45
Resmî site
[ Belediye]

Selendi, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 1954 yılında, 6324 numaralı karar ile kurulmuştur. Manisa'ya 155 km, Uşak'a ise 70 km mesafede yer alır. İlçe sınırlarından Gediz Nehri'nin önemli kollarından biri olan Selendi çayı geçer. Asıl geçim kaynağı tütüncülük, hayvancılık ve tarımdır. Ayrıca Pınarlar, Eskin, Terziler, Kürkçü ve Hacıhaliller köylerinde son yıllarda kirazcılık artmıştır. Kınık Mahallesi piknik alanı, Gavur evleri kaya mezarları, Bayraklı anıtı Selendi'nin gezilebilecek yerleridir. Merkez nüfusu 8.108'dir. Köyleri de dahil toplam nüfusu 26.500'dür fakat son 50 yıldır sürekli göç veren ilçenin göç eden kişileri de hesaba katıldığında nüfusu 77.000'i geçmektedir. Manisa'nın en az yoğunluklu ilçesidir. Ayrıca ilçede Eskin Mahallesi'nde bulunan altın-kurşun-krom karışımı maden rezervi bir müddet işletilmiş fakat madenin 49 yıllık kullanım hakkını elinde bulunduran Bulgaristanlı firmanın bu ülkede iflas etmesi sonucu maden kapatılmıştır ve yıllardır atıl olarak durmaktadır. Bunların yanında Gediz Nehri'nin en büyük kolu olan Selendi çayı kış aylarında Gediz Nehri'nden daha fazla su taşır. İlçenin tarihinde aldığı en büyük yatırımlar; tekel yaprak tütün depolama işletmeleri ve yatılı ilköğretim bölge okuludur. Selendi'nin tarhana, höşmerim, keşkek ve yufkası meşhurdur. İlçede üretilen Amerikan tipi küçük yapraklı tütünler çok değerlidir.

Türk Kurtuluş Savaşında Aşağı Güllüce ve Kınık mevkiinde şiddetli çatışmalar geçmiştir. 44 mahallesi bulunmaktadır.

Tarihçe

Selendi ilçesi; Manisa ilinin doğusunda Uşak ve Kütahya ile sınır konumundadır. İlçenin isminin kaynağı ile ilgili iki farklı tahmin bulunmaktaydı. Birincisi; ilçenin Lidya döneminde Silandos diye anıldığı, daha sonra zamanla Selendi olarak günümüze geldiğidir. İkincisi ise; Selendi Çayı'na sel inince halk, ''sel indi'' söylemini zamanla ''sel endi'' olarak kullanmıştır. İlçedeki Karaselendi bölgesindeki yeni bulunan Bergama Krallığı zamanında yazılmış bir kitabede ise ilçenin ismi Moxeion olarak geçmektedir. Bu durum Selendi'nin Helenistik (Lidya, Persler, Makedonya Krallığı, Bergama Krallığı) dönemdeki isminin Moxeion olduğunu göstermektedir. Bergama Krallığına ait aynı kitabede Makada ve Moxeion isimli iki halktan (demos) bahsedilmektedir. Silandos ismi ise Lidya Devleti ile ilişkilendiriliyordu. Bilimsel veriler bu Silandos  isminin Roma İmparatorluğu zamanında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Çünkü o dönemde bölgede darp edilen sikkeler  üzerinde Silandeon (Silandosta basılmıştır anlamında) yazıyordu. Silandos sikkeleri MS 1-3. yüzyıllarda yaklaşık 300 yıl basılmıştır. 2008 yılında Prof. Dr. Engin Akdeniz tarafından yapılan incelemede ilçenin batısındaki Hotaklı mevkiinde bulunan Ters Tepe Höyüğü bulunmuştur. Höyük üzerinde yapılan araştırma sonucu; bu bölgedeki yerleşimin ilk olarak kalkolitik çağda (MÖ 5500) başlamış ve günümüze kadar devam etmiştir. Yapılan araştırma sonuçları ilçenin 7500 yıllık bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.

İlçedeki yerleşim geçmişten günümüze şu şekilde devam etmiştir:

1- İlk kalkolitik ve tunç çağı                    MÖ 5500-1200

2-  Frigya dönemi                                   MÖ 1200-676

3- Lidya Dönemi                                      MÖ 676-546

4- Persler Dönemi                                   MÖ 546-330

5- Makedonya Krallığı                            MÖ 330-241

6- Bergama Krallığı                                 MÖ 241-133

7-Roma İmparatorluğu                           MÖ 133 - MS 330

8- Bizans İmparatorluğu                        MS 330-1077

9- Anadolu Selçuklu Devleti                  MS 1077-1307

10- Germiyanoğulları Beyliği              MS 1276-1428

11- Osmanlı İmparatorluğu                   MS 1428-1922

12- Türkiye Cumhuriyeti                        MS 1923 - günümüz

İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 13.06.2014 tarih ve 3984 sayılı kararı ile 1. derece sit alanı ilan edilen Ters Tepe Höyüğü Manisa'daki 92 höyük içinde en büyük höyüktür ve ikinci büyük höyüğün iki katıdır. Bu höyük ile ilgili Prof. Dr. Engin Akdeniz şöyle demektedir: İlk Kalkolitik Çağ'da yerleşim gören, İlk Tunç Çağı'nda da yerleşim gördüğü anlaşılan, 18 hektarlık alanıyla Manisa'nın en büyük merkezi yerleşimi olan Selendi yakınlarındaki Ters Tepe, Orta Tunç Çağı'nda da bu özelliğini koruyacaktır. Ters Tepe Höyüğü ve Moxeion Kenti'nde arkeolojik kazı yapılarak bu tarihi zenginliğin ortaya çıkarılması konusunda üniversitelerin çalışma yapması beklenmektedir. Selendi 20 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ters Tepe Höyüğü

Ters Tepe Höyüğü, Selendi'nin 1,5 km batı-güneybatısında yer alan, 18 hektarlık alanla Manisa ili sınırları içindeki en büyük höyüktür.[1] İki tepeyi kaplar ve 600x300 m'den fazla uzunluğa sahiptir. Şimdiye kadar hiçbir arkeolojik kazı yapılmamıştır. Arkeolog Engin Akdeniz yüzeyde Kalkolitik, Erken Tunç Çağı ve Orta Tunç Çağı'na ait çanak çömlek ve seramik parçaları bulmuştur. Ayrıca Helenistik ve Roma Dönemi çanak çömlekleri de mevcuttur. Luvi toplumu tarafından iskan görmüştür.

Höyük, Arzawa Federasyonu içindeki krallıklardan birinin merkezidir. Bu krallığın Hitit yazıtlarında geçen ve Gediz havzasındaki Seha Irmağı Ülkesi olma olasılığı bir hayli yüksektir. Bu konuya ilişkin araştırmalar devam etmektedir. Höyük 2014 yılında İzmir 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmiştir.[2]

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1955[3] 20.020 1.542 18.478
1960[4] 18.764 2.135 16.629
1965[5] 19.668 2.586 17.082
1970[6] 21.144 3.384 17.760
1975[7] 22.411 4.457 17.954
1980[8] 24.019 4.965 19.054
1985[9] 25.779 6.168 19.611
1990[10] 25.415 6.773 18.642
2000[11] 26.061 8.095 17.966
2007[12] 24.355 6.903 17.452
2008[13] 23.896 6.892 17.004
2009[14] 23.791 6.961 16.830
2010[15] 23.117 6.767 16.350
2011[16] 22.648 6.609 16.039
2012[17] 22.273 6.558 15.715
2013[18] 22.047 22.047 veri yok
2014[19] 21.437 21.437 veri yok
2015[20] 20.976 20.976 veri yok
2016[20] 20.718 20.718 veri yok
2017[20] 20.334 20.334 veri yok
2018[20] 20.291 20.291 veri yok
2019[20] 19.871 19.871 veri yok
2020[20] 19.728 19.728 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Mahalleler

Eğitim

Selendi merkezde 5 lise bulunmaktadır. Bunlar;

  1. Selendi Çok Programlı Lisesi
  2. Selendi Anadolu Öğretmen Lisesi
  3. Selendi Anadolu Lisesi
  4. Selendi Sağlık Meslek Lisesi
  5. Selendi İmam Hatip Lisesi

Selendi merkezde 5 ilköğretim okulu bulunmaktadır.

  1. Atatürk İlköğretim Okulu
  2. Üçeylül İlköğretim Okulu
  3. Cumhuriyet İlköğretim Okulu
  4. Fatih İlköğretim Okulu
  5. Yatılı Bölge İlköğretim Okulu

Kaynakça

  1. ^ "YENİ GÖBEKLİTEPE'LER ANADOLU'DA". Milliyet. 31 Temmuz 2020. 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024. 
  2. ^ "Ters Tepe Höyük". Batı Anadolu Arkeolojisi. Luwian Studies Vakfı. 11 Haziran 2020. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2020. 
  3. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  5. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  18. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  19. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  20. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Selendi Nüfusu - Manisa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Manisa Selendi Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar