Koca Yusuf Paşa (1730 - Haziran 1800), Osmanlı Devleti hizmetinde I. Abdülhamid ve III. Selim saltanatları sırasında 25 Ocak 1786 - 28 Mayıs 1789 ve 12 Şubat 1791 - 4 Mayıs 1792 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Gürcü asıllı bir devlet adamıdır.[1]
Hayatı
Koca Yusuf Paşa 1730 yılında Gürcistan'da doğdu. Köle olarak İstanbul'a getirildi. Denizcilikle uğraşan efendisi Hasan Kaptan tarafından azad edildikten sonra kendi de deniz ticaretine girdi. Cezayirli Hasan Paşa'nın yanında çalıştı. Cezayirli Hasan Paşa Kaptan-ı Derya olunca Yusuf Paşa'yı hazinedar yaptı. 1785 yılında vezir rütbesine yükseltilerek Mora Valisi oldu.
Daha sonra 19 Aralık 1789 tarihinde Kaptan-ı Derya oldu. 1790 yılında Konya Valiliği, Köstendil Valiliği ve Bosna Valiliği yaptı.
15 Şubat 1791 yılında padişah III. Selim tarafından tekrar sadrazamlığa getirildi. Bu görevi de 4 Mayıs 1792 tarihine kadar sürdürdü. 1793 yılında Cidde Valisi ve Medine muhafızı oldu. 1800 yılının Haziran ayında Cidde'de hayatını kaybetti.
Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi. Say. 64
Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.5 [1]
Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [2]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.