Kanlı Kilise

Kanlı Kilise
Harita
Temel bilgiler
KonumBalat,İstanbul
Koordinatlar41°01′47″K 28°56′56″D / 41.02972°K 28.94889°D / 41.02972; 28.94889
İnançHristiyanlık
MezhepRum Ortodoks
Açılış7. yy.
DurumGenellikle halka açık değil
Mimari
KurucusuSopatra / Maria Palaiologina
Mimari türKilise
Mimari biçimBizans mimarisi
İnşaat başlangıcı1261
Tamamlanma1281 sonrası

Kanlı Kilise ya da Moğolların Azize Meryem Kilisesi (Yunanca: Θεοτòκος Παναγιώτισσα, Theotokos Panayiótisa veya Παναγία Μουχλιώτισσα, Panayia Mukhliótisa); İstanbul'da bulunan bir Ortodoks kilisesidir. İstanbul'da Osmanlı döneminde camiye çevrilmeyerek Rumların ibadetine bırakılmış Bizans döneminden kalma tek kilisedir.[1]

Fatih semtinde yüksek duvarların arkasında kalan kilise, genellikle halka açık değildir. Tevkii Cafer Mektebi Sokakta bulunmaktadır.

Tarihi

7. yüzyılın başlarında, Bizans imparatoru Maurikios'un kızı Prenses Sopatra ve arkadaşı Eustolia tarafından İstanbul'un beşinci tepesinde bir manastır inşa ettirilmiş ancak bu manastır, Dördüncü Haçlı Seferi’nin ardından kurulan Latin İmparatorluğu döneminde yıkılmıştır.

1261'de, şehrin Bizanslılar tarafından yeniden ele geçirilişinin ardından Georgios Akropolites'in kayınpederi ve VIII. Mihail'in dayısı İsaakios Doukas, aynı yerde tek katlı basit bir manastır yaptırmıştır.

1281'de ise, İmparator VIII. Mihail'in gayrimeşru kızı ve Moğol İlhanlı hükümdarı Abaka Han'ın karısı Maria Despina Palaiologina, kocasının ölümünün ardından İstanbul'a dönmüştür.[1][2] Maria Despina günümüze kalan şekliyle manastırı ve kiliseyi inşa ettirmiş, Ktētorissa (kurucu) unvanını almıştır. Bu tarihten itibaren manastır ve kilise Mouchliōtissa (Yunanca "Moğolların") lakabını almıştır.

Sultan II. Mehmed ve Sultan II. Bayezid'in kilisenin Rum cemaatine bırakıldığına dair fermanları.

1453'te İstanbul'un fethinden sonra, kilise Sultan II. Mehmed tarafından Fatih Camii'nin mimarı Atik Sinan'ın annesine bağışlanmıştır. Aynı şekilde II. Bayezid de kiliseyi Atik Sinan'ın yeğenine vermiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b Edward Luttwak (2009). The grand strategy of the Byzantine Empire. Harvard University Press. s. 144. 
  2. ^ Jane Taylor (2007). Imperial Istanbul: a traveller's guide : includes Iznik, Bursa and Edirne. Tauris Parke Paperbacks. ISBN 9781845113346. 
  3. ^ Van Millingen, Alexander (1912). Byzantine Churches of Constantinople. London: MacMillan & Co., s. 276.