Kefevi Camii[1][2](ya da Kefevi Mescidi), eskiden Aziz Noel Baba Katolik Kilisesi veya Manuil Manastırı (Yunanca: Μονὴ τοῦ Μανουήλ Mori tou Manuil), İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan tarihi bir cami. Aslında 9 yüzyılda inşa edilen bir Bizans kilisesi iken Osmanlı padişahı IV. Murat döneminde, Recep Paşa tarafından 1630 yılında camiye çevrilmiştir.
Tarihi
Günümüze kadar yapılan araştırmalar, 1626 yılında IV. Murat'ın isteğiyle camiye çevrilen bu yapının en başında ne için yapıldığını ve ne zaman yapıldığını belirleyemedi. Yapı, kaynaklarda kilise veya yemekhane binası olarak iki farklı görevi yerine getiriyordu. İstanbul'un fethine kadarki süreç hakkında kesin bilgi yoktur, ancak fetihten sonraki süreç hakkında daha fazla bilgi var. 1475 yılında Kırım'ın fethi ile Ermeni ve Katolik Kefe halkının bir kısmı Boğaziçi'nde bulunan Kefeliköy'e, diğerleri de şimdiki Kefeli Camisi'nin bulunduğu yere taşındı. Bölgenin adının bu halk tarafından verildiği ve yapının bu topluluklara verildiği bilinmektedir. 1626 yılına kadar Aziz Nikola Kilisesi olarak hizmet veren bu bina IV. Murat döneminde camiye çevrildi ve şimdi hala cami olarak hizmet veriyor.
Mimari
Cami 7,22 metre genişliğinde ve 22,6 metre uzunluğundadır. Bir minaresi bulunmaktadır.
Kagir yapı yaklaşık 25.30 metreye 13.40 metre eğimli bir alana oturur. Dikdörtgen ana mekanın batısında ahşap yan nef yer almaktadır. Günümüzde, batı cephesinin ortasında, yapı kuzey güney yönündedir. Dörtgen planın kuzey cephesinin dışarıdan beş köşeli poligonal, içeriden eğrisel biçimli bir apsisi vardır. Kuzey cephesinin dışındaki cephelerde üst ve alt kotta iki sıra pencere vardır. Cepheler sıvasızdır ve yapı taş tuğla almaşık örgüdür.Yapının tarihini beş bölüme ayırabiliriz: 11-12. yüzyıl (Bizans dönemi), 12-17. yüzyıl (kiliseye çevrilme ve sonrası), 1626 yılında camiye çevrilmesi, 1968-71 onarımı ve 1968-71 onarımı sonrası. Camiye çevrilmesi sırasında, yapı en belirgin değişiklikleri yaşadı, ancak günümüzde bu döneme ait bir yapı elemanı yoktur.[3]
Yeri
Yapı, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Salmatomruk mahallesinde, Kasap Sokak'ta bulunmaktadır. Kariye Müzesi ve Fethiye Camii'nin arasında, yaklaşık yarı mesafelerindedir.
Kaynakça
- Gülersoy, Çelik (1976). A Guide to Istanbul. İstanbul: İstanbul Kitaplığı.
- Van Millingen, Alexander (1912). Byzantine Churches of Constantinople. London: MacMillan & Co.
- Mathews, Thomas F. (1976). The Byzantine Churches of Istanbul: A Photographic Survey. University Park: Pennsylvania State University Press.
- Müller-Wiener, Wolfgang (1977). Bildlexikon Zur Topographie Istanbuls: Byzantion, Konstantinupolis, Istanbul Bis Zum Beginn D. 17 Jh. Tübingen: Wasmuth.
- Arslan, D. M. (2017, February 9). Draman Kefeli (kefevi) Camisi Koruma Projesi. https://polen.itu.edu.tr/items/2aa48bdd-6545-401c-8a2b-e3e48c46a443
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kefeli Mosque ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur