Güveği Sinan Paşa

Güveyi Sinan Paşa (? – 1504), beylerbeyi ve kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Hayatının ilk yılları hakkında bilgi yoktur. Arnavut kökenli devşirmedir.[1] Tahminen 1480 yılında II. Bayezid’in şehzade olarak bulunduğu Amasya’da kızı Ayşe Sultan ile evlenmiştir. Bundan dolayı “Damad” veya “Güveyi” lakaplarıyla anılmıştır. Bununla birlikte ilk eşinden kızı Fülâne Hatun'un da II. Bayezid ile evli olduğu belirtilmektedir.[2]

II. Mehmed'in 3 Mayıs 1481'de ölümünden sonra sadrazam Karamanî Mehmed Paşa şehzadeler Cem Sultan ve II. Bayezid'e haberciler yollamıştır. O tarihte Anadolu beylerbeyi olarak görülen Sinan Paşa, sadrazamın adamlarından olan haberciyi Karaman'daki Cem Sultan'a ulaşmadan yakalayarak öldürmüş ve kayınpederi Şehzade Bayezid'e zaman kazandırmıştır.[3]

1486 yılında yeniden Anadolu beylerbeyliğine getirilen Sinan Paşa, 2 Mayıs 1489 tarihinde Hersekzade Ahmed Paşa'nın Anadolu beylerbeyi olmasıyla görevine son verilmiştir.[1] 1491/92'de kaptanıderya olsa da kısa süre sonra 1492/93'te görevden alınmıştır.[4]

1499-1503 Osmanlı-Venedik Savaşı esnasında 1499 yılında Anadolu beylerbeyi sıfatıyla, padişah II. Bayezid'in de katıldığı Mora Seferine katılmıştır.[5] Sinan Paşa 1500 yılı Ağustos'un da Modon kalesini üç haftalık kuşatmadan sonra ele geçirmiş ve kalenin tamiriyle görevlendirilmiştir.[3]

1502 yılında Rumeli beylerbeyi olmuş ve öldüğü tarihe kadar bu görevde bulunmuştur. Eşi Ayşe Sultan'a padişahça gönderilen 14 Ocak 1504 tarihli taziye mektubu dikkate alındığında 1504 yılı Ocak ayı başlarında öldüğü anlaşılmaktadır.[6]

Gelibolu'da kendi adıyla bilinen türbeye gömülüdür.[7][8]

Sinan Paşa'nın Ayşe Sultandan olan çocuklarında Hanzade Ayşe Sultan 1503 yılında Dukakinoğlu Ahmed Paşa ile evlenmiştir.[3] Diğer kızlarından; Kamerşah Sultan ile Fatma Sultan, Mesih Paşa'nın oğullarıyla evlenmiş, Gevherşah Sultan'ında İbrahim Bey adlı biriyle evlendiği görülmektedir.[9] Ahmed ve Mustafa adıyla iki oğlunun da Ayşe Sultan'dan olduğu bilinmektedir. Bilinen diğer oğullarından; Mehmedşah Bey'in Larende ve Alaiye sancakbeyliği, diğer oğlu Mehmed Bey ise Kangırı, Ankara ve Bayburt sancakbeyliği yapmıştır. Bu çocuklarının ilk eşinden olduğu değerlendirilmektedir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c Göyünç, Nejat (1996). "Timar Ruznamçe Defterleri'nin Biyografik Kaynak Olarak Önemi". Belleten. 60 (227). belleten.gov.tr. ss. 134,136,137. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
  2. ^ Öztuna, Yılmaz (2017). Yavuz Sultan Selim (Bayezid II Ailesi). İstanbul: Ötüken Neşriyat. s. 1-256. ISBN 978-605-155-591-1. 
  3. ^ a b c Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2011). Osmanlı Tarihi II-İstanbul’un Fethinden Kanuni Sultan Süleyman’ın Ölümüne Kadar (10. Baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 162,219,541. ISBN 978-975-16-0010-3. 
  4. ^ Eyice, Semavi (1966). "Sincanlı'da Sinan Paşa İmareti" (PDF). Vakıflar Dergisi. Cilt 10. ktp.isam.org.tr/. ss. 315,332. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
  5. ^ Kaplan, Salmir (2010). "Hersekzâde Ahmed Paşa: Hayatı ve Eserleri" (PDF). T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı–Yüksek Lisans Tezi. nek.istanbul.edu.tr/. s. 33. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
  6. ^ Gök, İlhan (2021). "İnamat Defteri'ndeki Verilere Göre 16. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Osmanlı Eyalet ve Sancak Yöneticileri". Mavi Atlas. 9 (1). DergiPark. s. 195. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Kültür Envanteri – Kaptan-ı Derya Sinan Paşa Türbesi". kulturenvanteri.com. 25 Ocak 2021. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
  8. ^ "İnanç Turizmi-Sinan Paşa Türbesi". canakkale.ktb.gov.tr. 6 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
  9. ^ Uluçay, Çağatay (1959). "Bayazıd' II. in Âilesi". Tarih Dergisi. 10 (14). DergiPark. ss. 119,120. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023. 
Askerî görevi
Önce gelen:
Mesih Paşa 		Kaptan-ı Derya
1491-1492 		Sonra gelen:
Kara Nişancı Davud Paşa
14. yüzyıl
15. yüzyıl
16. yüzyıl
17. yüzyıl
18. yüzyıl
19. yüzyıl