Gola Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği

Gola Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği
AmaçÇevre bilincinin artması
Lazcanın yaşatılması
Yerel kültür bilincinin artması
Toplumsal cinsiyet eşitliliğinin sağlanması
MerkezFındıklı, Rize
Resmî dillerLazca, İngilizce ve Türkçe
BaşkanSevilay Refika Kadıoğlu
Resmî sitegolader.org

Gola Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği veya kısaca GolaDer, 2006 yılında İstanbul'da Refika Kadıoğlu tarafından kurulmuş,[1] toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama, çevreci bilincin artması,[2] iklim kriziyle mücadele, yerel kültür bilincinin artması ve Lazcanın yaşatılmasını amaçlayan, kadınların liderlik ettiği bir dernektir.[3] Derneğin kurucu ekibinin çoğunluğu, kendilerini Laz veya Hemşinli olarak tanımlayan, Doğu Karadeniz'de büyümemiş kişilerden oluşmaktadır.[4][5] Dernek, her sene Yeşil Yayla Festivali'ni organize etmektedir. Festival, ekolojik ve kültürel değerleri korumayı amaçlamakta ve yöresel üretim ile bölge ekonomisine destek olmayı amaçlamaktadır.[6] Festivalin sponsorlarından The Christensen Fund adlı vakfın ABD kökenli olması,[7] festivalin Laz milliyetçiliğini tetiklemek amacıyla düzenlediğine ilişkin komplo teorileri yayılmasına neden olmuştu. Organizasyonda yer alan gruplardan Kardeş Türküler'in Kürtçe şarkı söylemesi Kürt milliyetçiliği ile, Helesa'nın Hemşince şarkı söylemesi ile Ermeni milliyetçiliği ile ilişkilendirilmişti.[8] Buna bağlı olarak festivalin Hemşin bölümü iptal edildi.[9] Derneğin merkezi 2021 yılında Rize, Fındıklı'ya taşındı.[10]

Dernek bünyesinde 2009 yılında Gola Çocuk ve Gençlik Korosu (Laz Halk Şarkıları Çocuk Korosu) kuruldu.[11]

Yazar Ayşe Çavdar'ın yazdığı, derneğin çalışmalarını konu alan Gola Gza Gola ile 10 yıl isimli kitap 2017'de yayımlandı.[12]

Dernek tarafından 2012 yılında Rize'nin Pazar ve Fındıklı ile Artvin'in Arhavi ilçesinde Doğa Filmleri Festivali düzenlendi.[13] Dernek, 22 Ekim 2023 tarihinde Uluslararası Darılar Yılı'nı kutlamak için Şifa Heybesi adlı organizasyon ile ortak olarak Kurumi Hasat Şenliği'ni Arhavi'de düzenledi. Organizasyonda darı tohumları toplandı.[14][15] 2024 yılında dernek ile Borçka Belediyesi'nin işbirliği ile Borçka'da Demir Elma Festivali'nin organize edilmesi planlanmaktadır.[16]

Derneğin Golaşi Nena / Gola'nın Sesi adlı bir podcast serisi vardır.[17]

Etimoloji

Derneğin adı, Lazcada "yayla" anlamına gelen gola kelimesinden türemiştir.[18]

Kaynakça

  1. ^ "Refika Kadıoğlu" (PDF). iksv.org. Haziran 2019. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  2. ^ ""Çaydan Öte: Tarladan Demliğe Mekânda ve Bellekte Çay" Çevrimiçi Çalıştayı" (PDF). ilke.org.tr. Nisan 2021. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  3. ^ Hakan Tartan (13 Ocak 2022). "Sırtında heybe beyninde proje". milliyet.com.tr. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  4. ^ Turkish Cultural Policies in a Global World. Springer International Publishing. 2018. ss. 185, 186, 187. ISBN 9783319636580. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  5. ^ Ülker Sözen (2015). "Etnik Kimlik Siyaseti ve Festivaller: Munzur Festivali'nde Kolektif Aidiyetlerin Yeniden Üretimi ve Kimliğin Çatışmalı Görünümleri". dergipark.org.tr. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  6. ^ uğur Biryol (18 Ağustos 2004). "Laz kültüründe geri dönüşüm ritüellerini keşfedin!". hurriyet.com.tr. 14 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  7. ^ "Hiç yağmur altında derede yüzdünüz mü?". hurriyet.com.tr. 25 Temmuz 2008. 30 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  8. ^ Nilüfer Taşkın (2011). ""Representing and Performing Laz identity 'This is not a rebel song!'"". academia.edu. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  9. ^ Karslıoğlu, Yusuf (2009). Doğu Karadeniz tarihi otokton halkları ve etnik yapısı. Universal Yayınları. s. 304. ISBN 9789750116513. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024. 
  10. ^ "Gola Kültür Sanat ve Ekoloji Derneği". haklaradestek.org. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  11. ^ Uğur Biryol (24 Temmuz 2010). "Yeşil Yayla Festivali Beşinci Kez Toplanıyor". bianet.org. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  12. ^ "Belgesel izler gibi kitap: Gola ile 10 yıl". stgm.org.tr. 3 Ocak 2017. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  13. ^ "Karadeniz, Baharı Doğa Filmleriyle Karşılıyor". bianet.org. 7 Nisan 2012. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  14. ^ "Uluslararası Darılar Yılı Pazar Günü Arhavi'de Kutlanıyor". gundemartvin.com. 18 Kasım 2023. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  15. ^ "Şifa Heybesi ve Gola Derneği Uluslararası Darılar Yılı'nı Arhavi'de kutluyor". 19 Kasım 2023. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. [ölü/kırık bağlantı]
  16. ^ "Demir Elma Festivali". ortaklasa.iksv.org. 2023. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  17. ^ "Golaşi Nena / Gola'nın Sesi". spreaker.com. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  18. ^ "Bol horonlu Yayla Festivali". evrensel.net. 6 Temmuz 2007. 28 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024.