Gaius Sempronius Gracchus (y. MÖ 154[1] – MÖ 121), MÖ 2. yüzyılda yaşamış reformist bir Romalı politikacı ve askerdi. En çok MÖ 123-122 yıllarında tribunus plebis (halk tribünü) olarak görev yaptığı dönemde, İtalya'nın dışında koloniler kurmayı, daha fazla arazi reformu yapmayı, toprak dağıtımını, yargı sistemini ve eyalet atamalarını reforme etmeyi ve Roma için sübvanse edilmiş bir tahıl tedariki oluşturmayı içeren geniş kapsamlı yasalar önermesiyle tanınmaktadır. Kardeşi, kendisi gibi reformist bir politikacı olan Tiberius Sempronius Gracchus'tur. İkisi Gracchus kardeşler olarak bilinir ve babaları, MÖ 177 ve 163 yıllarında konsül olan Sempronius Gracchus'tu.
Tribünlüğünü izleyen yılda, siyasi muhalifleri, onun ve müttefiklerinin neden olduğu siyasi huzursuzluğu bahane ederek sıkıyönetim ilan etmiştir. Bunun sonucunda, destekçilerine karşı harekete geçmiştir ve MÖ 121'de kardeşini öldürenlere göre daha resmi senatörler tarafından öldürülmüş ve destekçilerini oluşturan binlerce ceset nehri tıkamıştır.[2] Ölümünden sonra, siyasi müttefikleri bir dizi davayla tasfiye edilmiş, ancak çoğu yasası varlığını korumaya devam etmiştir.
Arka plan
Gaius Gracchus, son derece nüfuzlu bir ailede doğmuştur. Babası Tiberius Sempronius Gracchus, MÖ 2. yüzyılın başarılı politikacılarından birisiydi: MÖ 177[3] ve 163 yıllarında konsül olarak görev yapmış,[4] ve MÖ 169 yılında censor olarak seçilmiştir.[5] Ayrıca, 170'lerde İspanya'da yirmi yıl sürecek bir barışı sağlamasından ötürü iki zafer alayı düzenlemiştir.[6]
Annesi Scipio Africanus'un kızı Cornelia'dır. Cornelia, Gracchus kardeşler üzerinde büyük bir etkisi olan soylu bir kadındı. Yaşlı Gracchus'un ölümünden sonra dul kalan Cornelia, Mısır Kralı VIII. Ptolemaios'un evlenme teklifini reddetmiş ve kendini oğullarını yetiştirmeye adamıştır.[7]
Gaius'un ağabeyi Tiberius Gracchus, evlilik ile ailesini Claudii Pulchri ailesiyle müttefik yapmış, bu sayede Cornelii Scipiones ailesi ile aralarındaki tarihsel rekabete rağmen yeni bir siyasi ittifak sağlamıştır.[8]
Erken siyasi kariyeri
Gaius Gracchus, MÖ 133'te Numantine Savaşı'nın son seferi sırasında Scipio Aemilianus komutasında Roma ordusunda görev yaptı.[9] Bu süre zarfında askeri tribünlük yapmış olabilir.[10] Ağabeyi Tiberius'un tribünlüğü sırasında, kamu arazilerini fakir ailelere dağıtmak amacıyla kurulan Gracchus arazi komisyonuna komiser olarak seçilerek[11][9] siyasi kariyerine başlangıç yapmıştır.[12]
MÖ 126'da, Marcus Fulvius Flaccus'un siyasi programını destekledi. Roma'da bulunduğu sırada, vatandaşlığı olmayanların Roma kasabalarına yerleşmesini yasaklayan ve bu şekilde yerleşmiş olanları gönderme önerisini içeren tribün yasasına karşı çıktı.[13][12] Ardından quaestor olarak seçildi ve Lucius Aurelius Orestes'in komutasında isyancılarla savaşmak için Roma'nın Sardinya eyaletine tayin edildi.[13][12]
^Scullard 2011, s. 27. Şu şekilde ima edilmiştir: "Gaius Gracchus... 133'ten beri, arazi komisyonunda görev yaptı. Bu sırada henüz yirmi bir yaşındaydı".