Wybory do dwóch izb parlamentu Włoch odbyły się w dniach 9 i 10 kwietnia 2006. Głównymi kontrkandydatami do urzędu premiera Włoch byli pełniący tę funkcję lider centroprawicowego sojuszu Dom Wolności Silvio Berlusconi oraz lider centrolewicowej koalicji Unia, były premier i przewodniczący Komisji Europejskiej Romano Prodi.

Lokale wyborcze były otwarte 9 kwietnia od 8:00 do 22:00 (czasu włoskiego), a 10 kwietnia od 8:00 do 15:00. O 630 miejsc w Izbie Deputowanych i 315 w Senacie ubiegało się ponad 12 tysięcy kandydatów, w przeważającej mierze skupionych wokół dwóch wielkich koalicji.

Większość spośród 630 posłów do Izby Deputowanych zostali wybrani w wielomandatowych okręgach wyborczych odpowiadających regionowi lub jego części, 1 poseł został wybrany w okręgu wyborczym utworzonym w regionie Dolina Aosty, a 12 w czterech większościowych okręgach dla Włochów mieszkających poza granicami kraju. Ordynacja do Senatu przewidywała wybór większości spośród 315 senatorów w wielomandatowych okręgach wyborczych utworzonych w 18 regionach. 7 senatorów wybrano w okręgach jednomandatowych w Trydencie-Górnej Adydze, 1 w Dolinie Aosty, a 6 w czterech większościowych okręgach dla Włochów mieszkających poza granicami kraju. Ordynacja wprowadzała premię dla zwycięskiego ugrupowania, mandaty wyrównujące i określone progi wyborcze.

Dom Wolności był centroprawicową koalicją rządową kierowaną przez premiera Włoch Silvia Berlusconiego. W jej skład weszły głównie te same partie, które wystartowały w sojuszu w poprzednich wyborach parlamentarnych. Główne ugrupowania Domu Wolności to:

• Forza Italia, założona i kierowana przez Silvia Berlusconiego;
• Sojusz Narodowy, konserwatywna partia polityczna, której przewodził były minister spraw zagranicznych Włoch i były wicepremier Gianfranco Fini;
• Unia Chrześcijańskich Demokratów i Demokratów Centrum, chadecka partia centrowa, jej liderami byli Lorenzo Cesa i przewodniczący Izby Deputowanych Pier Ferdinando Casini,
• Liga Północna-Ruch dla Autonomii, wspólna lista Ligi Północnej, prawicowej partii północnych Włoch pod przewodnictwem Umberto Bossiego oraz Ruchu dla Autonomii (partia południowowłoska) na czele z Raffaele Lombardo;
• Chrześcijańska Demokracja dla Autonomii-Nowa Włoska Partia Socjalistyczna;
• Akcja Socjalna, partia Alessandry Mussolini, wnuczki byłego przywódcy Włoch (koalicja małych neofaszystowskich partii pod nazwą Alternatywa Socjalna;
• Trójkolorowy Płomień;
• Liberalni Reformatorzy;
• Włoska Partia Republikańska.

Koalicja obiecywała przede wszystkim zniesienie podatków i podwyższenie zasiłków socjalnych oraz rent i emerytur. Zapowiadano utworzenie nowych miejsc pracy i rozpoczęcie realizacji planu robót publicznych na którym skorzystaliby bezrobotni (przede wszystkim prace mają dotyczyć planów zbudowania mostu w Cieśninie Mesyńskiej, który łączyłby Kalabrię i Sycylię).

Silvio Berlusconi ostro krytykował lewicę. Zapowiadał, że Unia ma w swoich planach podniesienie podatków i jest ona zagrożeniem dla włoskiej demokracji. W czasie wystąpienia przedwyborczego mówił o lewicy: Mam zbyt wiele szacunku dla inteligencji Włochów, by móc wierzyć w to, że jest wśród nich tylu fiutów, którzy mogliby głosować przeciwko własnym interesom'. Samego Romano Prodiego, w wystąpieniu telewizyjnym nazwał przydatnym idiotą, który użycza swej twarzy dobrodusznego proboszcza lewicy, składającej się w 70 procentach z komunistów.

Unii (L’Unione), skupiającej ugrupowania centrowe, centrolewicowe i komunistyczne, przewodniczył były szef Komisji Europejskiej Romano Prodi. W skład koalicji weszły w szczególności następujące ugrupowania:

• Drzewo Oliwne, konfederacja Demokratów Lewicy (głównego postkomunistycznego i socjaldemokratycznego ugrupowania, prowadzonego przez Piera Fassino), Margherita (centrowa katolicka i liberalna partia Francesca Rutelliego), Europejski Ruch Republikański (mała partia liberalna Luciany Sbarbati);
• Odrodzenie Komunistyczne, komuniści pod kierownictwem Fausta Bertinotiego;
• Róża w Pięści, złożona z Włoskich Demokratycznych Socjalistów Enrica Boselliego oraz Włoskich Radykałów Emmy Bonino;
• Partia Komunistów Włoskich, eurokomunistyczna partia Oliviero Diliberto;
• Federacja Zielonych; partia zielonej polityki prowadzona przez Alfonso Pecoraro Scanio, wspólnie z komunistami startująca do Senatu;
• Włochy Wartości, liberalne ugrupowanie prokuratora Antonia di Pietro (na jej liście znaleźli się też kandydaci ruchu Demokratyczni Republikanie);
• Popolari-UDEUR, centroprawicowe ugrupowanie proeuropejskie Clemente Mastelli;
• Socjaliści, rozłamowcy z NPSI pod przywództwem Vittorio „Bobo” Craxiego;
• Partia Emerytów;
• Włoska Partia Socjaldemokratyczna;
• Zjednoczeni Konsumenci;
• partie regionalne (w tym Południowotyrolska Partia Ludowa).

W skład Unii weszło wiele partii z różniącymi się programami gospodarczymi i społecznymi. Po jednej stronie katolicka Margherita, z drugiej radykałowie włoscy, którzy domagający się zerwania stosunków dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską. Koalicja zapowiadała gruntowne zmiany w edukacji, służbie zdrowia oraz naprawę systemu emerytalno-rentowego. Romano Prodi zapowiedział również wycofanie włoskiego kontyngentu z Iraku, co jednak już wcześniej zapowiedział Silvio Berlusconi (ewakuacja włoskich wojsk miała nastąpić do 1 stycznia 2007).

Romano Prodi w przeciwieństwie do Silvia Berlusconiego starał się zachowywać spokojnie w czasie kampanii wyborczej, stwierdził jednak o nim, że dopiero kiedy wejdzie na krzesło, będzie wzrostu normalnego człowieka.

• Partie polityczne Włoch

• ARCHIVIO STORICO DELLE ELEZIONI, interno.it (wł.)