Węgliny

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	krośnieński
Gmina	Gubin
Liczba ludności (2013)	133[2]
Strefa numeracyjna	68
Kod pocztowy	66-629[3]
Tablice rejestracyjne	FKR
SIMC	0909615
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gubin Węgliny
Położenie na mapie Polski Węgliny
Położenie na mapie województwa lubuskiego Węgliny
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego Węgliny
51°49′25″N 14°43′13″E/51,823611 14,720278[1]

Węgliny (niem. Ögeln, łuż. Hugliny)^[4] – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Węgliny to stara wieś łużycka powstała około połowy X wieku^[5]. Pierwszy raz w dokumentach urzędowych wspomina się o niej w roku 1457^[6][5]. Położona jest pomiędzy dawną Górą Winną i Górą Młyńską, przy winnicy i młynie^[6][5]. We wcześniejszym okresie oprócz młyna była tu cegielnia i browar^[7][5]. Węgliny należały do „Dóbr Węglińskich”, będących w posiadaniu klasztoru w Guben, które nabywa pod zastaw Heinrich von Polenz^[5].

W latach 1823–1945 dobra rycerskie znajdowały się w posiadaniu hrabiego Brühla^[5]. Wspominano w XIX wieku, że w Węglinach znajdowały się: folwark, wiatrak, cegielnia, owczarnia, ogrodnictwo, browar oraz Domek Górski, jako zameczek myśliwski hrabiego Brühla^[7][5]. Domek Górski od 1924 roku służył jako schronisko młodzieżowe^[7][5].

We wsi do 1945 roku była piekarnia, sklep z artykułami żywnościowymi i sklep pasmanteryjny oraz młyn i gospoda^[5]. Pozostały po byłym majątku park krajobrazowy z drugiej połowy XIX wieku posiada powierzchnię 1,2 hektara^[7]. Niektóre części wsi, jak domy ze ścianami z muru pruskiego oraz zbudowany z cegły budynek, zachowały się jeszcze z czasów XVIII i XIX wieku^[7].

W 1978 roku wieś otrzymała sieć wodną. W 1988 roku zamieszkiwało we wsi 127 osób, a w 1999 roku 149^[8].

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[9]:

• pałacyk, z XVII wieku
• budynek gospodarczy nr 17, szachulcowy, z pocz. XIX wieku

inne zabytki:

• aleja 63 dębów szypułkowych w wieku 200 – 300 lat znajduje się przy drodze Węgliny – Mielno
• dąb szypułkowy najstarszy w gminie, którego obwód wynosi 764 cm, a wiek około 400 lat znajduje się we wsi^[10].
• wiąz szypułkowy – drugi najgrubszy w kraju, to drzewo nie będące jeszcze pomnikiem przyrody, posiadało obwód 840cm (w 2015 roku)^[11][12]

• Wydawnictwo Gubińskiego Towarzystwa Kultury 1999 r. - Zeszyty Gubińskie nr 5 s.30-31
• Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 335-337. ISBN 978-83-88059-54-4.
• Paweł Zarzyński, Robert Tomusiak, Krzysztof Borkowski: Drzewa Polski. Warszawa: PWN, 2016. ISBN 978-83-63895-68-6. Brak numerów stron w książce