Visar Zhiti

Visar Zhiti
Data i miejsce urodzenia

2 grudnia 1952
Durrës

Narodowość

albańska

Język

albański

Alma Mater

Instytut Pedagogiczny w Szkodrze

Dziedzina sztuki

poezja, tłumaczenia

Ważne dzieła

Rapsodia e jetës së trëndafilave

Faksymile
Nagrody

Leopardi d’oro
Ada Negri

Visar Zhiti (ur. 2 grudnia 1952 w Durrësie) – poeta, prozaik dziennikarz i tłumacz albański.

Życiorys

Był synem aktora i poety Hekurana Zhitiego. Urodził się w Durrësie, ale dorastał w mieście Lushnja, gdzie ukończył szkołę średnią. Po ukończeniu studiów pedagogicznych w Szkodrze rozpoczął pracę nauczyciela w Kukësie. W tym okresie opublikował pierwsze swoje utwory w magazynach literackich. W 1973 przygotował do druku tomik Rapsodia e jetës së trëndafilave (alb. Rapsodia z życia róż). Przekazał go do wydawnictwa Naim Frashëri w czasie, kiedy rozpoczynała się czystka, do której doszło po IV Plenum APP (określana jako czystką liberałów). Zhiti, którego ojciec już wcześniej był krytykowany przez władze partyjne stał się jednym z kozłów ofiarnych. Manuskrypt przekazany do wydawnictwa stał się głównym dowodem w sprawie, świadczącym jakoby Zhiti popełnił ideologiczne błędy i odszedł od obowiązującej formuły socrealizmu. Uznany za przez władze partyjne za winnego antykomunistycznej agitacji nie doczekał się obrony ze strony środowiska literatów. W październiku 1979 został potępiony przez to środowisko.

Aresztowany 8 listopada 1978 w Kukësie, gdzie cały czas uczył w szkole był przez kilka miesięcy trzymany w areszcie śledczym[1]. W tym okresie nadal pisał wiersze. Na procesie, który odbył się w kwietniu 1980 został skazany na 13 lat więzienia[2]. Początkowo karę odbywał w Tiranie, a następnie w obozach pracy w Spaçu i w Qafë-Barze. Uwolniony 28 stycznia 1987 otrzymał zgodę na pracę w cegielni w Lushnji, gdzie pozostał pod ścisłym nadzorem Sigurimi do 1990 r.

Jesienią 1991 V.Zhiti wyjechał do Włoch i pracował w Mediolanie do lipca 1992. Rok później otrzymał stypendium fundacji Heinricha Bölla, co umożliwiło mu wyjazd do Niemiec, a w 1994 do USA. Po powrocie do Albanii pracował jako dziennikarz, aby po krótkim czasie stanąć na czele wydawnictwa Naim Frashëri, a następnie podjąć pracę w kancelarii parlamentu Albanii. W tym czasie dzielił biuro z jednym z pisarzy, którzy go oskarżali w 1979 r.

W wyborach parlamentarnych 1996 V. Zhiti zdobył mandat deputowanego, ale zdegustowany jakością życia politycznego szybko wycofał się z czynnej działalności politycznej. W 1997 r. został attaché kulturalnym w ambasadzie albańskiej w Rzymie, gdzie pracował do 1999[3]. W tym czasie powrócił do intensywnej twórczości literackiej, powracając w swojej twórczości do okresu uwięzienia. W 1999 r. W 2015 został wybrany ambasadorem Albanii przy Stolicy Apostolskiej[4].

Jest żonaty (żona Edlira), miał syna Atjona (zm. 2014)[5]. Mieszka w Chicago.

Twórczość

Jest autorem siedmiu tomików wierszy i trzech powieści. 110 wierszy, które znalazły się w tomiku, opublikowanym w 1994 to w większości utwory powstałe w okresie uwięzienia, które zachowały się w pamięci poety albo w jego zapiskach z tego okresu[6]. Tomik wydany w 2000 r. poświęcił wydarzeniom w Kosowie. Był tłumaczony na język włoski. Za swoje dzieła otrzymał kilka prestiżowych nagród, w tym włoską Leopardi d’oro, a w 1997 nagrodę Ada Negri. Jest członkiem Międzynarodowej Akademii Sztuk Alfonso Grassiego i Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk[7].

W dorobku Zhitiego znajdują się także tłumaczenia dzieł Matki Teresy z Kalkuty, Federico Garcii Lorki i Mario Luziego.

Antologie

  • Lajmëtarët e vrarë: antologji: portrete, poezi e prozë (Zamordowani posłańcy: antologia: portrety, poezja i proza), Tirana 2014

Poezja

  • Kujtesa e ajrit (Pamięć powietrza), Tirana 1993.
  • Hedh një kafkë te këmbët tuaja (Rzucam czaszkę do twych stóp), Tirana 1994.
  • Mbjellja e vetëtimave (Rozsiewanie błyskawic), Skopje 1994.
  • Dyert e gjalla (Żywe drzwi), Tirana 1995.
  • Kohë e vrarë në sy (Czas zamordowany w oku), Prisztina 1997.
  • Si shkohet në Kosovë (Gdzie jest droga do Kosowa), Tirana 2000.
  • Rrugët e ferrit: burgologji (Droga do piekła: burgologja), Tirana 2001.
  • Thesaret e frikës (Skarbce strachu), Tirana 2005.
  • Dorëshkrimet e fshehta të burgut: poezi, Tirana 2021.

Proza

  • Këmba e Davidit (Noga Dawida), Tirana 1996
  • Valixhja e shqyer e përrallave (Walizka pełna bajek), Prisztina 1997.
  • Ferri i çarë: roman i vërtetë (Pęknięte piekło: prawdziwa powieść), Tirana 2002.
  • Funerali i pafundmë: roman (Niekończący się pogrzeb), Tirana 2003.
  • Perëndia mbrapsht dhe e dashura, Tirana 2004.
  • Shekull tjetër: tregime, Tirana 2008 (Inny wiek, opowiadania)
  • Në kohën e britmës, Tirana 2009 (Czas krzyku, powieść)

Krytyka literacka

  • V.V. dhe një vrasje e munguar : sprovë me biseda të ndërprera, copa dokumentesh, letra dhe poezi, Tirana 2006
  • Panteoni i nëndheshëm ose Letërsia e dënuar: avitje për të kaluar murin, Tirana 2010

Przypisy

  1. Dëshmia e rrallë e poetit Visar Zhiti për arrestimin e tij më 8 nëntor 1978 [online], rd.al [dostęp 2021-05-29] (alb.).
  2. Visar Zhiti. kujto.al. [dostęp 2020-05-29]. (alb.).
  3. Më 2 dhjetor 1952 lindi Visar Zhiti, shkrimtar i shquar shqiptar. voal.ch. [dostęp 2024-07-02]. (alb.).
  4. Biogram ambasadora.
  5. Aksidentohet per vdekje djali i poetit Visar Zhiti.
  6. Zhitiemu jest przypisywane autorstwo pojęcia burgologija, określającego literaturą tworzoną w Albanii przez byłych więźniów politycznych, odnoszącą się do okresu ich uwięzienia - zob. Myrvete Dreshaj – Baliu, Bahtije Gërbeshi – Zylfiu. Albanian Contemporary Literature by Political Prisoners, Балканистичен Форум 2014/2, s. 214
  7. Visar Zhiti.

Bibliografia

  • Kevin Higgins: Poetry, politics and Dorothy gone horribly astray: criticism. Lapwing Publications: 2006, s. 47. ISBN 1-905425-40-6.
  • Visar Zhiti: The condemned apple: selected poetry. Green Integer: 2005. ISBN 19312-4-372-7.
  • Totalny ateizm - wywiad [online], krakow.niedziela.pl [dostęp 2021-02-06] (pol.).

Read other articles:

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Borbone-Vendôme (disambigua). Borbone-VendômeD'azzurro seminato di gigli d'oro (di Francia antica), con una banda di rosso con tre leoni rampanti d'argentoStatoRegno di Francia Casata di derivazioneBorbone TitoliConti e Duchi FondatoreGiovanni I di Borbone-La Marche Ultimo sovranoEnrico IV di Francia Data di fondazioneXIV secolo Data di estinzione1727 Etniafrancese Manuale Col termine di casata di Borbone-Vendôme si indicano due ...

Dieser Artikel beschreibt den bodenkundlichen Begriff. Zu der orientalischen Speise siehe Hummus. Zu der syrischen Stadt siehe Homs. Schwarzerde: Der mächtige humusreiche Oberbodenhorizont zeigt eine hohe Fruchtbarkeit des Bodens an (Schwarzerdeprofil Asel) Neben den drei Hauptbodenhorizonten (A) humushaltige Oberfläche/Mutterboden, (B) Unterboden, wohin Humus ausgewaschen wurde und (C) Untergrund tragen einige Böden (O) oberflächlich einen organischen Horizont, darüber oft eine Streusch...

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يونيو 2019) ليام كونينغهام معلومات شخصية تاريخ الميلاد 25 يناير 1915  تاريخ الوفاة 29 فبراير 1976 (61 سنة)   مواطنة أيرلندا  مناصب نائب دييل[1]   في المنصب13 يونيو 1951&...

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Maret 2016. SMK Negeri 2 Doloksanggul[[File:.|frameless]]InformasiAkreditasiANomor Statistik Sekolah32070810002AlamatLokasiJl. Sidikalang Km. 2 Dolok Sanggul, Dolok Sanggul, Humbang Hasundutan 22457Moto Sejarah SMK Negeri 2 Doloksanggul beralamat di Jl. Sikalang KM....

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يناير 2020) بلجيكا، خطة التقسيم الفرنسية، 1830 خطة تاليران لتقسيم بلجيكا اقتراحًا في عام 1830 في مؤتمر لندن لعام 1830 من قبل السفير الفرنسي لدى بريطانيا تشارلز شارل موريس تال�...

A footpath through the Humberhead nature reserve The Humberhead Levels is a national character area covering a large expanse of flat, low-lying land towards the western end of the Humber estuary in northern England. The levels occupy the former Glacial Lake Humber, an area bounded to the east by the Yorkshire Wolds and the northern Lincolnshire Edge, a limestone escarpment, and to the west by the southern part of the Yorkshire magnesian limestone ridge. In the north the levels merge into the ...

Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Kabupaten PonorogoDewan Perwakilan RakyatKabupaten Ponorogo2019-2024JenisJenisUnikameral Jangka waktu5 tahunSejarahSesi baru dimulai1 September 2019PimpinanKetuaSunarto, S.Pd. (NasDem) sejak 7 Oktober 2019 Wakil Ketua IDwi Agus Prayitno, S.H., M.Si. (PKB) sejak 7 Oktober 2019 Wakil Ketua IIH. Miseri Efendi, S.H., M.H. (Demokrat) sejak 7 Oktober 2019 Wakil Ketua IIIAnik Suharto, S.Sos. (Gerindra) sejak 7 Oktober 2019 KomposisiAnggota45Partai &...

Destroyer of the Royal Navy HMS Arno in 1915 History United Kingdom NameHMS Arno BuilderAnsaldo, Genoa Laid down1914 Launched22 December 1914 Completed1915 IdentificationPennant number : 6A FateSunk in collision, 23 March 1918 General characteristics TypeDestroyer Displacement520 long tons (530 t) Length321 ft (98 m) Beam23 ft 6 in (7.16 m) Draft7 ft (2.1 m) Installed power8,000 shp (6,000 kW) Propulsion 2 × steam turbines 2 × shafts Sp...

Жан Батист Ламарк. Приобретённые признаки — признаки, возникающие у организма на какой-либо стадии его индивидуального жизненного цикла под влиянием внешних факторов и проявляющиеся как в вариациях фенотипа, так и в особенностях метаболизма в рамках модификационно�...

Head of government of Hungary This article is about the position of Prime Minister of Hungary. For individual Hungarian prime ministers, see List of Prime Ministers of Hungary. Prime Minister of HungaryMagyarország miniszterelnökeCoat of arms used by the Prime Minister[1]IncumbentViktor Orbánsince 29 May 2010Government of HungaryOffice of the Prime MinisterStyleMr. Prime Minister (informal)His Excellency (diplomatic)Member ofCabinetEuropean CouncilParliamentReports toNational ...

Nigerian politician Mahmud TukurBorn1939YolaDied9 April 2021Burial placeYolaNationalityNigerianEducationDoctor of Philosophy in Public Management Master’s Degree in Public International Affairs Bachelor's Degree in International Affairs and Political Science at the University of WalesAlma materAhmadu Bello UniversityUniversity of PittsburghUniversity of WalesRelativesBamanga TukurHamman TukurMahmud Modibbo Tukur Mahmud Tukur (1939 - 2021) was a Nigerian politician and former Minister f...

Mountain in Switzerland Hinteres FiescherhornThe Hinteres Fiescherhorn (centre left) and the Grosses Fiescherhorn (centre right) with the Mönch in backgroundHighest pointElevation4,025 m (13,205 ft)Prominence102 m (335 ft)[1]Parent peakGrosses FiescherhornIsolation0.7 km (0.43 mi) Coordinates46°32′47″N 8°04′04″E / 46.54639°N 8.06778°E / 46.54639; 8.06778NamingEnglish translationHorn of Fiesch in the backLangu...

ExCel Exhibition Centre. El centro de exposiciones ExCeL (sigla del inglés Exhibition Centre London) es un recinto ferial, de congresos y de eventos de gran envergadura, abierto al público en el año 2000, que se encuentra al este de Londres, en el área de las dársenas (Docklands) del río Támesis. Características El ExCeL está ubicado en un solar de 400.000 m² en la dársena conocida como Royal Victoria Dock. Consiste en dos recintos principales con una superficie de 32.500 m² cada ...

2016 film ParadiseFilm posterDirected byAndrei KonchalovskyWritten byElena KiselevaAndrei KonchalovskyProduced byAndrei Konchalovsky, Alisher UsmanovStarringYuliya VysotskayaCinematographyAleksandr SimonovEdited byEkaterina VeshevaMusic bySergey ShustitskyRelease date 8 September 2016 (2016-09-08) (Venice) Running time130 minutes[1]CountryRussiaLanguagesRussianGermanFrench Paradise (Russian: Рай; Ray) is a 2016 Russian drama film produced and directed by Andrei K...

  此条目的主題是1991年推出的同名遊戲首作。关于2006年推出的同名遊戲,請見「音速小子 (2006年遊戲)」。   关于整个系列的介绍,请见「刺猬索尼克系列」。 刺猬索尼克ソニック・ザ・ヘッジホッグSonic the Hedgehog日本版發行封面类型平台平台 Mega Drive 街机Game Boy AdvanceMicrosoft Windows任天堂3DSiOSAndroidAmazon Fire TVApple TV任天堂Switch 开发商Sonic Team发行商世嘉制作人�...

Peta negara anggota Uni Eropa. Uni Eropa merupakan organisasi supranasional karena dapat mengeluarkan regulasi dan direktif yang harus diikuti oleh negara anggota, sehingga mendorong proses harmonisasi. Integrasi Eropa adalah proses integrasi industri, politik, hukum, ekonomi, sosial, dan budaya negara-negara di Eropa. Integrasi Eropa telah didorong oleh Uni Eropa dan Dewan Eropa. Sejarah Setelah Perang Dunia II, iklim politik Eropa mendukung integrasi negara-negara Eropa yang demokratis, yan...

This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Clergy Corporation – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2009) The Clergy Corporation, or the Clergy Reserve Corporation of Upper Canada, existed to oversee, manage and lease the Clergy reserves of Upper Canada, a large amount of land in...

Montenegrin political party Democratic People's Party Demokratska narodna partijaДемократска народна партијаLeaderMilan KneževićFoundersMilan KneževićPredrag BulatovićFoundedSeptember 2012 (citizen's group)21 March 2015 (political party)Split fromSocialist People's PartyHeadquartersPodgoricaIdeologySerbian–Montenegrin unionism[1]Social conservatism[1]Social democracy[1]Political positionSocial: Right-wingFiscal: Centre-leftNati...

Roman Schatz Roman Schatz Helsingin kirjamessuilla 2017. Henkilötiedot Syntynyt21. elokuuta 1960 (ikä 63)Überlingen, Saksan liittotasavaltaKansalaisuus  Saksa/ Suomi Ammatti kirjailija, toimittaja [ Muokkaa Wikidatassa ] Infobox OK Roman Schatz (saks. ['ʃat͡s] s. 21. elokuuta 1960 Überlingen, Länsi-Saksa)[1] on saksalaissyntyinen suomalainen kirjailija ja toimittaja. Suomen kansalaisuuden Schatz sai helmikuussa 2012, joten nykyään hänellä on kaksoiskansalais...

Karolinska Institute Karolinska institutet モットー Att förbättra människors hälsa (人間の健康を改善させる)種別 医科大学設立年 1810年学長 Ole Petter Ottersen職員数 3,600 (2009)[1]学生総数 5,500 (FTE, 2009)[2]博士課程在籍者 2,100 (2009)[1]所在地 スウェーデンストックホルム県ソルナキャンパス Urbanスクールカラー   KI Plum公式サイト www.ki.seテンプレートを表示 カロリンスカ�...