Znajdują się tu między innymi: siedem uniwersytetów (Statale, Bicocca, Iulm, Bocconi, Cattolica, Politecnico; założone m.in. w latach 1863, 1920 i 1924) i inne uczelnie, Akademia Literatury, instytuty naukowe oraz liczne instytucje kulturalne, w tym jedna z najbardziej znanych scen operowych – Teatro alla Scala, co czyni miasto jednym ze światowych centrów w tej dziedzinie.
Mediolan jest bardzo ważnym ośrodkiem międzynarodowej turystyki. W 2018 roku Mediolan odwiedziło 9,19 mln turystów z całego świata – był szesnastym najczęściej odwiedzanym miastem na świecie[2]. Wraz z Rzymem i Wenecją jest jednym z trzech najważniejszych pod względem turystycznym włoskich miast. Mediolan uważany jest także za światową stolicę mody oraz finansowo-gospodarcze centrum Włoch. Swoje siedziby mają tutaj włoska giełda i największe włoskie korporacje, w tym liczne banki, instytucje ubezpieczeniowe, firmy telekomunikacyjne, a także największy prywatny włoski koncern telewizyjny Mediaset[3].
Mediolan został założony przez plemię Insubrów w IV wieku p.n.e. W III wieku p.n.e. pojawiają się pierwsze wzmianki o mieście jako miejscu stacjonowania armii rzymskiej. W 286 roku Mediolan stał się rezydencją władców Cesarstwa Rzymskiego (do 402 roku). W 313 roku cesarz Konstantyn wydał w Mediolanie edykt uznający chrześcijaństwo. W 387 roku Augustyn z Hippony przyjął chrzest z rąk biskupa Ambrożego. W 569 roku miasto zostało zdobyte przez Longobardów, a w 774 roku władzę przejęła dynastia Karolingów (Franków). W 951 roku miasto zostało opanowane przez króla niemieckiego Ottona I Wielkiego.
W 1158 roku Mediolan odmówił posłuszeństwa cesarzowi Fryderykowi Barbarossie i w 1162 roku został zburzony i opanowany przez wojska Fryderyka[5]. W 1167 roku Mediolan został odbudowany dzięki staraniom Ligi Lombardzkiej. W 1329 roku rodzina Viscontich przejęła władzę i Mediolan stał się niezależnym księstwem formalnie podległym cesarzowi rzymsko-niemieckiemu. W 1450 roku rodzina Sforzów objęła władzę, a w czasie ich rządów tworzył Leonardo da Vinci.
Rycina przedstawiająca powstanie w Mediolanie (18–22 marca 1848 r.) przeciwko panowaniu austriackiemu
W 1815 roku po kongresie wiedeńskim powróciło pod panowanie Austrii. W 1859 roku w wyniku wojny francusko-austriackiej zostało odebrane Austrii przez Sardynię wspieraną przez Francję. W 1861 roku Mediolan został włączony do Zjednoczonego Królestwa Włoch. W drugiej połowie XIX wieku i w czasie XX wieku, dzięki szybkiemu rozwojowi gospodarczemu, Mediolan stał się dużym ośrodkiem przemysłowo-handlowym i finansowym. W czasie II wojny światowej miasto kilkakrotnie było bombardowane przez aliantów, w wyniku czego doszło do uszkodzenia budynku La Scala.
Po II wojnie światowej, po powstaniu Republiki Włoskiej (1946), był jednym z silników odbudowy przemysłowej i kulturowej Włoch. 12 grudnia 1969 miał miejsce zamach bombowy na Piazza Fontana, co było pierwszym incydentem w tzw. strategii napięcia(inne języki) we Włoszech. Od końca lat 80. XX wieku miasto zaczęło być określane jako „Milano da bere(inne języki)”, co pochodzi od sloganu reklamującego miasto jako miejsce dobrobytu.
Obecnie Mediolan jest ważnym centrum handlowym i przemysłowym, zarówno wewnątrz UE, jak i na arenie międzynarodowej, a także najważniejszym włoskim centrum usług, finansów, mody, wydawnictw i przemysłu. Miasto jest także jednym z najważniejszych uniwersyteckich, edytorskich i telewizyjnych centrów Europy oraz siedzibą międzynarodowych targów Fiera Milano(inne języki), największej powierzchni wystawowej w Europie.
31 marca 2008 miastu została przyznana organizacja Expo 2015, odbywająca się od 1 maja do 31 października 2015 roku.
Ślady polskie w Mediolanie
Decyzja o tworzeniu „Legionów Polskich posiłkujących Lombardię” została uzyskana na podstawie dwukrotnego spotkania gen. Jana Henryka Dąbrowskiego z Napoleonem Bonaparte, jakie miały miejsce 4 grudnia 1796 i po zabiegach gen. Antoniego Amilkara Kosińskiego powtórnie 4 stycznia 1797 roku. 9 stycznia 1797 roku została podpisana konwencja pomiędzy Administracją Generalną Lombardii a gen. J.H. Dąbrowskim, na mocy której tworzono we Włoszech Legiony Polskie. W konwencji zapisano, że oddziały będą pełniły role oddziałów auxyliarnych (pomocniczych), a krój munduru będzie zbliżony do wzorów z okresu pierwszej Rzeczypospolitej[6]. 20 stycznia 1797 roku Dąbrowski wydał odezwę do Polaków (rozpowszechnianą w czterech językach), a 3 lutego 1797 roku ukazała się także odezwa rządu Lombardii, wzywająca Polaków do wsparcia wysiłku zbrojnego Legionów[7].
Mediolan w okresie Legionów Włoskich, dowodzonych przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, mieścił siedzibę Zakładu Legionów Polskich[9]. Tutaj zgłaszali się przybywający z kraju ochotnicy i tutaj przeprowadzano pierwsze szkolenia wojskowe.
Administracja
Mediolan jest podzielony na mniejsze jednostki administracyjne nazywane municipio lub zone (dzielnice). Do 1999 miasto liczyło 20 zon. W 1999 władze zdecydowały o redukcji ich liczby do 9. Dzisiaj Municipio 1 di Milano stanowi historyczne centrum, 8 pozostałych pokrywa powierzchnię od granic zony 1 do granic miasta. Dzielnice podzielone są na osiedla (quartieri).
Mediolan leży na północnym krańcu wpływów klimatu podzwrotnikowego, gdzie ze względu na położenie miasta występuje klimat typowo kontynentalny. Są tu typowe dla północnych Włoch rośliny. Przeważają gorące, suche lata i chłodne, wilgotne zimy, inaczej niż w klimacie śródziemnomorskim charakterystycznym dla reszty Włoch. W ciągu pozostałych pór roku piękne słoneczne dni przeplatają się z okresami deszczowymi. Średnie roczne dobowe temperatury wahają się od 3 °C w zimie do 25 °C w lecie.
Średnie temperatury w centrum miasta wynoszą od 0 do 7 °C w styczniu i 19 do 30 °C w lipcu. Opady śniegu są często w zimie. W ciągu ostatnich 15–20 lat zmniejszyła się częstotliwość opadów śniegu. Historyczna średnia Mediolanu wynosi pomiędzy 35 a 45 cm. Pojedyncze śnieżyce powyżej 30–50 cm w 1–3 dni zdarzają się okresowo, z rekordem 80–100 cm podczas sławnej śnieżycy w styczniu 1985. Wilgotność jest dosyć duża w ciągu całego roku i wielkość średnich rocznych opadów wynosi około 1000 mm. W stereotypowym obrazie, Mediolan jest często owiany mgłą charakterystyczną dla zimnych okresów w dorzeczu Padu. Redukcja zanieczyszczeń z fabryk zmniejszyła to zjawisko w ciągu ostatnich lat, przynajmniej w centrum miasta. Wiatru zwykle nie ma w Mediolanie. Na wiosnę mogą się zdarzyć wichury, zarówno z powodu tramontany wiejącej z Alp, jak i bory wiejącej z północnego wschodu. Takie wichury często powodują zniszczenia.
Najważniejszy włoski ośrodek gospodarczo-finansowy; jedno z najbogatszych miast Europy. Ważny węzeł kolejowy i drogowy, wielki węzeł lotniczy (lotniska Malpensa i Linate). Siedziba licznych banków i towarzystw ubezpieczeniowych oraz giełdy (Borsa Italiana). Największy w kraju ośrodek przemysłowy – m.in. przemysł maszynowy, elektrotechniczny, środków transportu (Alfa Romeo, MV Agusta), chemiczny (koncern Pirelli), odzieżowy, a także metalowy, szklarski, spożywczy (sery, wina Cinzano i inne), porcelanowo-fajansowy, rafineryjny, hutnictwo żelaza. Mediolan jest jednym z ważniejszych ośrodków mody.
W ścisłym centrum transport odbywa się za pomocą metra i linii tramwajowych. Obszary zewnętrzne obsługują linie autobusowe i trolejbusowe.
Komunikacja rowerowa
Począwszy od 2010 roku funkcjonuje system wypożyczania rowerów, dostępnych w bezobsługowych wypożyczalniach rozmieszczonych na obszarze ścisłego centrum. Park rowerowy systemu transportu rowerowego obejmuje 3650 rowerów.
Żegluga śródlądowa
Do Mediolanu doprowadzone są od strony południowo-zachodniej dwa kanały: Naviglio Grande i Naviglio Pavese, łączące Mediolan z rzeką Ticino. Kanały są nieżeglowne przez przeważającą część roku.
Porty lotnicze
Miasto obsługują trzy porty lotnicze:
Port lotniczy Mediolan-Malpensa, położony 48 km na północny zachód od Mediolanu i skomunikowane linią kolejową Malpensa Express, dojeżdżającą na stację kolejową Milano Cadorna.
Porty lotnicze są połączone między sobą dedykowanymi liniami autobusowymi. Połączenie autobusowe jest najtańszym środkiem transportu łączącym mediolańskie lotniska z centrum miasta. Autobusy z międzynarodowych portów lotniczych zatrzymują się przy Stazione Centrale w centrum miasta przy stacjach M2 i M3 mediolańskiego metra.
↑Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki. Praca zbiorowa. T. 7. Mediaset Group SA, 2007, s. 617. ISBN 978-84-9819-814-0.
_-_The_Last_Supper_(1495-1498).jpg)
