Uraninit
|
Właściwości chemiczne i fizyczne
|
Inne nazwy
|
uranin, uranityt, nasturan (forma naciekowa)
|
Skład chemiczny
|
UO2 / UO3
|
Twardość w skali Mohsa
|
5 – 6
|
Przełam
|
muszlowy
|
Łupliwość
|
niewyraźna
|
Pokrój kryształu
|
rzadko sześciany lub ośmiosciany, skupienia nerkowe, groniaste i skorupowe
|
Układ krystalograficzny
|
regularny
|
Właściwości mechaniczne
|
kruchy
|
Gęstość
|
7,5 – 10,7 g/cm³
|
Właściwości optyczne
|
Barwa
|
czarna, zielonoczarna, szara
|
Rysa
|
czarna, brunatna, zielonkawa
|
Połysk
|
półmetaliczny, tłusty, matowy
|
Inne
|
silne ciemnobrunatne refleksy wewnętrzne
|
|
Uraninit – minerał promieniotwórczy z gromady tlenków. Należy do minerałów rzadkich. Nazwa pochodzi od składnika uranu. Badania tego minerału doprowadziły Marię Skłodowską-Curie do odkrycia polonu i radu, za co otrzymała w 1911 r. drugą Nagrodę Nobla.
Charakterystyka
Właściwości
Rzadko tworzy kryształy. Najczęściej występuje w skupieniach ziemistych, proszkowych (czerń uranowa), ziarnistych, naciekowych (smółka uranowa, blenda smolista). Jest izostrukturalny z thorianitem i cerianitem. Niekiedy tworzy pseudomorfozy po innych minerałach, także drewnie, kościach, bakteriach. Jest kruchy i nieprzezroczysty.
Skład chemiczny
Zawiera głównie dwutlenek uranu (UO2)[1]. Skład chemiczny charakteryzuje się znacznymi wahaniami spowodowanymi różnym stopniem utleniania tego minerału, a także dużymi domieszkami innych pierwiastków takich jak: żelazo, krzem, wapń, magnez, cyrkon, argon, hel, azot, miedź, tantal, wolfram, tytan, rad, wanad, kobalt, ołów, cer, niob, tor, aktyn i polon. Silnie radioaktywny[2]. W strefie wietrzenia łatwo ulega przeobrażeniom, przechodząc w różne wtórne minerały uranu zabarwione na żółto, pomarańczowo, zielono.
- Odmiany uraninitu
Występowanie
Stanowi składnik pegmatytów, i żył hydrotermalnych, skał osadowych.
Miejsca występowania: Kanada – okolice Wielkiego Jeziora Niedźwiedziego, USA – Teksas, Kolorado, Karolina PN, Australia – Terytorium Północne, Demokratyczna Republika Konga – prowincja Katanga[2], RPA, Francja, Włochy, Czechy, Norwegia.
W Polsce występuje na Dolnym Śląsku; w okolicach Kowar, w okolicach Ogorzelca, w Miedziance, Kletnie.
Zastosowanie
Stanowi główne źródło otrzymywania uranu (86% U), radu, a także wielu innych pierwiastków.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- O.Medenbach, C.Sussieck –Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” – 1996
- J.Żaba – Ilustrowany słownik skał i minerałów – Videograf II – 2003
- W.Schumann – Minerały świata – O. Wyd.”Alma- Press” 2003
- J.Bauer – Przewodnik Skały i minerały – Wyd. Multico 1997
- G.G. Gormaz, J.J.Casanovas – Atlas mineralogii – Wiedza i życie 1992
Identyfikatory zewnętrzne: