Trucizna

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Standardowe oznaczenie substancji toksycznej na obszarze Unii Europejskiej, wprowadzone przez Dyrektywę 67/548/EWG

Trucizna – substancja chemiczna, która wprowadzona do organizmu, wskutek swych właściwości fizycznych i chemicznych, może wywołać zmiany struktury lub zaburzenia czynności organizmu, których wynikiem jest choroba lub śmierć[1][2]. Badaniem wpływu trucizn na organizmy zajmuje się nauka zwana toksykologią[2]. Niemal każda substancja w pewnych okolicznościach i w odpowiednio dużej dawce może wywołać zatrucie, jednak aby była zaklasyfikowana jako trucizna, szkodliwe działanie musi być spowodowane spożyciem niewielkiej jej ilości[2]. Paracelsus sformułował ten problem słowami: „Cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja jest trucizną”[1]. Ilość substancji, która powoduje śmierć organizmu określa dawka śmiertelna[3].

Działanie substancji trującej polega na reakcji związków chemicznych w niej zawartych, lub ich metabolitów z enzymami katalizującymi niezbędne dla życia organizmu procesy lub na blokowaniu działania receptorów, prowadzących do zaburzeń pracy różnych układów uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie organizmu, np. upośledzenie czynności układu nerwowego lub mięśniowego prowadzącego do niewydolności oddechowej i śmierci.

W przemyśle stosuje się często określenie „trucizny katalizatora” – związku chemicznego oddziałującego chemicznie lub fizycznie na katalizator w sposób powodujący zablokowanie jego działania lub nieodwracalne zniszczenie.

Do częściej spotykanych trucizn należą:

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Cytaty w Wikicytatach
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Uwagi

Przypisy

  1. ↑ a b Agnieszka Nadlewska i inni, Trucizny – definicja, rodzaje, mechanizm działania, „Postępy Nauk Medycznych”, 9/2010, s. 704-708 [dostęp 2024-06-09].
  2. ↑ a b c Podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii [online], www.forumzdrowia.pl [dostęp 2024-06-09].
  3. ↑ Dawka śmiertelna [online], leksykon.pzh.gov.pl [dostęp 2023-06-27].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Read other articles:

Холокост на Украине

Часть серии статей о Холокосте Идеология и политика Расовая гигиена · Расовый антисемитизм · Нацистская расовая политика · Нюрнбергские расовые законы Шоа Лагеря смерти Белжец · Дахау · Майданек · Малый Тростенец · Маутхаузен ·&...

 

Burkina Faso

Burkina Faso Drapeau du Burkina Faso Armoiries du Burkina Faso Devise Unité, Progrès, Justice[1] Hymne Ditanyè Fête nationale 11 décembre · Événement commémoré Proclamation de la République (1958) Administration Forme de l'État Dictature militaire Président de la Transition Ibrahim Traoré Premier ministre Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla Parlement Assemblée législative de transition Langues officielles moré, dioula, bwamu, peul Depuis décembre 2023, le français a pe...

 

Roque González Garza

42nd President of Mexico in 1915 This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help improve this article by introducing more precise citations. (September 2014) (Learn how and when to remove this template message) In this Spanish name, the first or paternal surname is González and the second or maternal family name is Garza. Roque González GarzaRoque González Garza in 1915.42n...

Fairbairn–Sykes fighting knife

This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (September 2023) (Learn how and when to remove this template message) Dagger Fairbairn–Sykes fighting knife F-S fighting knife – ring grip patternTypeDaggerPlace of originUnited KingdomService historyIn service1941–presentUsed bySee UsersWarsWorld War II – presentProduction historyDesi...

 

جذر دالة

  هذه المقالة عن جذور التوابع لجذور الأعداد. لمعنى آخر لكلمة جذر، طالع جذر (توضيح).   ميّز عن جذر عدد وحل معادلة. مخطط تابع الجيب الرياضي، النقاط الحمراء توضح جذور المعادلة (نقاط التقاطع مع محور السينات) في الرياضيات، جذر الدالة f {\displaystyle f} أو صفر الدالة f {\displaystyle f} (ب...

 

Luther (play)

1961 play This article is about the John Osborne play. For other uses, see Luther. LutherFirst edition (Faber & Faber)Written byJohn OsborneCharactersMartinTetzelCajetanKnightStaupitzDate premiered26 June 1961Place premieredTheatre Royal, NottinghamOriginal languageEnglishGenreDramaSettingErfurtJüterbogWittenbergWorms Luther is a 1961 play by John Osborne depicting the life of Martin Luther, one of the foremost instigators of the Protestant Reformation. Albert Finney created the role of ...

Karen Struthers

Australian politician The HonKaren StruthersMinister for Community Services of QueenslandIn office26 March 2009 – 26 March 2012PremierAnna BlighPreceded byLindy Nelson-Carr (Communities)Succeeded byTracy Davis (Communities)Minister for Housing of QueenslandIn office26 March 2009 – 26 March 2012PremierAnna BlighPreceded byRobert SchwartenSucceeded byBruce FleggMinister for Women of QueenslandIn office26 March 2009 – 26 March 2012PremierAnna BlighPreceded byMarg...

 

Animal rights

Rights belonging to animals This article is about the philosophy of animal rights. For current animal rights around the world, see Animal rights by country or territory. For a timeline of animal rights, see Timeline of animal welfare and rights. For other uses, see Animal rights (disambiguation). A captive monkey in Shanghai Chickens held inside a battery cage in a factory farm Part of a series onAnimal rights Overview Animal welfare Around the world History Timeline Animal cruelty Veganism V...

 

Nice Dreams

1981 film by Tommy Chong For the album by Coke Weed, see Nice Dreams (album). Nice DreamsDirected byTommy ChongWritten byTommy ChongCheech MarinProduced byHoward BrownStarringCheech MarinTommy ChongEvelyn GuerreroStacy KeachSandra BernhardPaul ReubensPeter JasonTim RossovichCinematographyCharles CorrellBrianne MurphyEdited byThomas K. AdvildsenTony LombardoMusic byHarry BettsProductioncompanyC & C Brown ProductionDistributed byColumbia PicturesRelease date June 5, 1981 (198...

保良局馬錦明夫人章馥仙中學

保良局馬錦明夫人章馥仙中學Po Leung Kuk Mrs.Ma-Cheung Fook Sien College翻漆後的校舍東北面（2022年3月）地址 香港新界離島區大嶼山東涌富東邨类型津貼中學宗教背景無隶属保良局创办日期1997年学区香港離島區東涌校長柯玉琼女士副校长鄭健華先生，劉俊偉先生助理校长梁煥儀女士职员人数56人年级中一至中六学生人数約700人，24個班別校訓愛、敬、勤、誠校歌保良局屬下校歌�...

 

1985 NCAA Division I-AA football season

American college football season 1985 NCAA Division I-AA seasonRegular seasonNumber of teams89DurationAugust–NovemberPlayoffDurationNovember 30–December 21Championship dateDecember 21, 1985Championship siteTacoma DomeTacoma, WashingtonChampionGeorgia SouthernNCAA Division I-AA football seasons«1984 1986» The 1985 NCAA Division I-AA football season, part of college football in the United States organized by the National Collegiate Athletic Association at the Division I-AA level, ...

 

观察者网

  此條目介紹的是2012年在上海创办的一家民营新闻媒体。关于1946年在上海创刊的一份周刊，请见「观察 (杂志)」。关于2013年在上海创办、原名「上海觀察」的网络应用程序，请见「上觀新聞」。关于“观察者”的其他含义，请见「观察者」。 此條目過於依赖第一手来源。 (2021年1月17日)请補充第二手及第三手來源，以改善这篇条目。 观察者网观察者网首页在2019年7月...

拉尔·巴哈杜尔·夏斯特里

拉尔·巴哈杜尔·夏斯特里第二任印度总理任期1964年6月9日—1966年1月11日总统薩瓦帕利·拉達克里希南前任古爾扎里拉爾·南達继任古爾扎里拉爾·南達印度外交部長任期1964年6月9日—1964年7月18日总理自己前任古爾扎里拉爾·南達继任斯瓦倫·辛格（英语：Swaran Singh）印度內政部長任期1961年4月4日—1963年8月29日总理賈瓦哈拉爾·尼赫魯前任戈文德·巴拉布·潘特（英语：Govind Balla...

 

John Graunt

British demographer Graunt redirects here. For another use of this surname, see Edward Grant (headmaster). John GrauntBorn(1620-04-24)24 April 1620LondonDied18 April 1674(1674-04-18) (aged 53)LondonNationalityEnglish John Graunt (24 April 1620 – 18 April 1674) has been regarded as the founder of demography.[1] Graunt was one of the first demographers, and perhaps the first epidemiologist, though by profession he was a haberdasher. He was bankrupted later in life by losses suffe...

 

قائمة آثار محافظة معان

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) محافظة معان. تتناول هذه القائمة المواقع الأثرية المسجَّلة رسمياً لدى دائرة الآثار العامة التابعة لوزارة...

قائمة البلدان والأقاليم حسب نسبة الحدود/المساحة

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (سبتمبر 2023) يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها...

 

IBM Watsonx

AI platform developed by IBM For the IBM question answering computer system, see IBM Watson. watsonxDeveloper(s)IBMInitial releaseMay 9, 2023; 12 months ago (2023-05-09)[1]Written inPythonEngineMultiple large language models (LLMs)PlatformCloud computing platformsType Chatbot AI fine-tuning of large language models Generative pre-trained transformer (GPT) LicenseProprietaryWebsitewww.ibm.com/watsonx Part of a series onMachine learningand data mining Paradigms Supervi...

 

Miles Dyson

Fictional character from the Terminator franchise Fictional character Miles DysonTerminator characterJoe Morton as Miles Dyson in Terminator 2: Judgment Day (1991)First appearanceTerminator 2: Judgment Day (1991)Last appearanceTerminator Genisys (2015)Created byJames CameronWilliam Wisher Jr.Portrayed by Joe Morton (T2) Phil Morris (The Sarah Connor Chronicles) Courtney B. Vance (Genisys) In-universe informationSpeciesHumanGenderMaleTitleDoctorOccupationScientistSpouseTarissa DysonChildrenDan...

Утренняя Звезда (газета)

У этого термина существуют и другие значения, см. Утренняя звезда (значения). «Утренняя Звезда» первая полоса газеты «Утренняя Звезда», 1910 год, № 41 Тип еженедельная газета Издатель ВСЕХ Главный редактор И. С. Проханов Основана 1910 Прекращение публикаций 1922 Язык русский �...

 

Sarita Reth

Sarita RethReth di Taman Air KatiengLahirSarita Reth22 Desember 1994Phnom Penh KambojaTinggi5 ft 5 in (1,65 m)GelarMiss Universe Cambodia 2020(Winner)Miss Universe 2020(TBA)Pemenang kontes kecantikanJumlah filmHex (2018)Mind Cage (2016)California Dreaming (2019)Soben California Sarita Reth (lahir 22 Desember 1994) adalah aktris, model, presenter, dan pemegang kontes kecantikan Kamboja yang dinobatkan sebagai Miss Universe Cambodia 2020.[1][2][3] Di...