Teatr Muzyczny w Poznaniu

Widownia Teatru Muzycznego w Poznaniu (fot. D. Andrzejewski SPOT)
Typ teatru	muzyczny
Kierownictwo artystyczne	Przemysław Kieliszewski
Data powstania	1956
Państwo	Polska
Lokalizacja	ul. Niezłomnych 1e 61-894 Poznań
Położenie na mapie Poznania Teatr Muzyczny w Poznaniu
Położenie na mapie Polski Teatr Muzyczny w Poznaniu
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Teatr Muzyczny w Poznaniu
52°24′08″N 16°55′24″E/52,402333 16,923278
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Teatr Muzyczny w Poznaniu – teatr działający nieprzerwanie od 1956 roku (do 1973 roku działający pod nazwą "Operetka Poznańska". W jego repertuarze znajdują się znane hity z broadwayowskich scen oraz tytuły autorskie. W ofercie programowej poznańskiego Teatru Muzycznego widnieją między innymi takie spektakle jak Deszczowa Piosenka, Piękna i Bestia, Zakonnica w przebraniu, Pippin, Kombinat, Virtuoso czy Irena.

Teatr Muzyczny w Poznaniu, działający początkowo pod nazwą Państwowa Operetka Poznańska, rozpoczął działalność w 1956 premierą spektaklu Pála Ábraháma Wiktoria i jej huzar (20 maja 1956). Z powodu trudności w znalezieniu przestrzeni odpowiadającej potrzebom profesjonalnego teatru w zniszczonym przez wojnę Poznaniu, Operetkę ulokowano w siedzibie Ligi Przyjaciół Żołnierza przy ulicy Niezłomnych.

Zbigniew Szczerbowski, inicjator jej utworzenia, a zarazem główny reżyser pierwszego spektaklu, po przygotowaniu inauguracyjnej premiery zakończył z współpracę z Operetką^[1]. W tym krótkim czasie zdążył jednak skompletować cały zespół artystyczny. Jego zaproszenie przyjęli soliści, których nazwiska uchodziły za znaczące w świecie polskiej operetki: Izabela Ferency, Irena Schulz-Kruk, Ludmiła Szwabowicz, Erika Wosińska, Jerzy Golfert, Janusz Golc. Oprócz znanych artystów do pracy zaangażowano również uczniów i studentów szkół muzycznych oraz śpiewaków tancerzy i amatorów.

Pierwszym dyrektorem Operetki był Jan Teresiński. Po Janie Teresińskim operetką kierowali: Zygmunt Wojciechowski i Henryk Duczmal^[2]. Wojciechowski, bogaty w doświadczenie zdobyte podczas pracy w Teatrze Wielkim, budował renomę Operetki: angażował sprawdzonych scenografów, rozbudowywał zespół solistów. Przez pierwsze cztery lata działalności Operetki Poznańskiej w repertuarze dominowały operetki klasyczne: Wiktoria i jej huzar i Bal w Savoyu Pála Abraháma, Wesoła wdówka i Kraina uśmiechu Ferenca Lehára, Hrabina Marica Imre Kálmána oraz Życie paryskie Jacques’a Offenbacha.

Za dyrekcji Henryka Duczmala podjęta została jedna z najistotniejszych decyzji, przez wiele lat wpływająca na kształt Operetki Poznańskiej – w charakterze dyrektora artystycznego zatrudniono Stanisława Renza, który po ustąpieniu Henryka Duczmala, skupił w swoich rękach także funkcję dyrektora. Renz zapoznawał widzów z ówczesnymi nowinkami ze świata, czyli musicalami, między innymi Can Can Cole Portera i My Fair Lady Fredericka Loewego. Szybko na afiszu zaczęły pojawiać się jego własne dzieła: Eksportowa żona, Skrzydlaty kochanek czy najgłośniejsze – Dziękuję ci, Ewo. Tadeusz Świtała napisał, że za czasów Renza „rozpoczął się triumfalny okres stawania się poznańskiego teatru operetkowego trwający jedenaście sezonów. [Renz] położył na szalę wszystko co posiadał: dobry warsztat kompozytorski, znakomite przygotowanie teoretyczne, młodość, zapał^[3]. W 1965 r. Stanisław Renz zaangażował Janinę Guttnerównę.

Z końcem sezonu 1972/73 rolę dyrektora przejął Henryk Olszewski – aktor i reżyser. Najbardziej cenionym przez niego gatunkiem była komedia muzyczna, naturalnym zatem wyborem okazała się zmiana nazwy Poznańskiej Operetki na Teatr Muzyczny.

Zmiany kierunku artystycznego Operetki następowały wraz ze zmianami na stanowisku jej dyrektora, a oferowany widzowi program oscylował między operetką klasyczną i musicalem a teatrem dramatycznym. Lata 1980–1984 to czas piastowania funkcji dyrektora przez Andrzeja Wizę i jednocześnie kolejna zmiana koncepcji zarządzania. Dyrektor pragnął, by na scenie zagościły spektakle rodzimych twórców. Wystawiano Zamek na Czorsztynie Karola Kurpińskiego, Myszkę^[4] Jacka Szczygła^[5] (musical, w reżyserii i Henryka Drygalskiego oparty na lokalnym folklorze).

Do uwspółcześnienia repertuaru dążył, sprawujący rolę dyrektora w latach 1984–1989 Włodzimierz Krzyżanowski. Ogromnym powodzeniem cieszył się musical Targ na dziewczęta^[6] Victora Jacobiego czy Madame Sans-Gene^[7] z muzyką Stefana Kisielewskiego, w reżyserii Bogusławy Czosnowskiej.

Daniel Kustosik, dyrektor w latach 1989–2012, dążył do równowagi pomiędzy klasyką operetkową (Wesoła wdówka, Carewicz, Zemsta nietoperza), musicalem (Hello, Dolly!, My Fair Lady, Skrzypek na dachu, Phantom) i repertuarem nietypowym dla teatru muzycznego (farsy: Nagłe zastępstwo, Nie teraz, kochanie, Okno na parlament oraz dramat: Kto się boi Wirginii Woolf). W repertuarze pojawiły się także bajki muzyczne i spektakle baletowe dla dzieci.

W 2013 roku dyrekcję Teatru przejął Przemysław Kieliszewski – doktor nauk humanistycznych, prawnik z wykształceniem muzycznym. Na swoją pierwszą premierę – z uwagi na predyspozycje zespołu – wybrał klasyczną operetkę Jaquesa Offenbacha Orfeusz w piekle. Za pulpitem dyrygenckim stanął znakomity interpretator muzyki współczesnej – Marek Moś, twórca orkiestry AUKSO. Kolejną propozycją Teatru była opera dziecięcia Myszki i wojna, czyli o dzielnym Albercie i żółtym serze^[8] z muzyką nowojorskiego kompozytora Davida Chesky’ego.

10 października 2014 roku Teatr zaprezentował sławny broadwayowski musical Jekyll & Hyde z muzyką Franka Wildhorna. Na scenie obok poznańskich artystów stanęła plejada znakomitych aktorów musicalowych wyłonionych w castingu, z Damianem Aleksandrem i Januszem Krucińskim na czele. Spektakl wyreżyserował Sebastian Gonciarz, choreografię opracowała Paulina Andrzejewska, scenografia była dziełem Mariusza Napierały, a za pulpitem dyrygenckim stanął Piotr Deptuch. Premiera zebrała znakomite recenzje^[9][10], w których podkreślano, że teatr wkroczył na nową drogę artystyczną^[11] i zaczął konkurować z najlepszymi w Polsce scenami musicalowym^[12]. Znakomicie został przyjęty również Akompaniator, kameralna, „słodko-gorzka” komedia Anny Burzyńskiej w reżyserii Grzegorza Chrapkiewicza, z kreacjami Lucyny Winkel oraz Wiesława Paprzyckiego.

Rok 2015 otworzyła premiera musicalu Hello, Dolly! z Grażyną Brodzińską w roli tytułowej, rewia przebojów Nie ma jak lata 20., lata 30. oraz spektakl Dookoła karuzeli, czyli dziecko potrafi Krzysztofa Deszczyńskiego, propozycja edukacyjna dla najmłodszych widzów. Piosenki z tego spektaklu utrwalono na płycie CD^[13].

26 września odbyła się premiera głośnego musicalu Andrew Lloyda Webbera Evita, w nowej, kameralnej aranżacji. Była to pierwsza w Polsce realizacja dzieła w tej formie. Spektakl przygotowała ta sama ekipa realizatorska, co Jekylla & Hyde’a, a dyrygujący premierą Piotr Deptuch objął stanowisko zastępcy dyrektora do spraw artystycznych. Rolę tytułową kreowały Oksana Hamerska, Anna Lasota i Marta Wiejak.

Rok 2016 zbiegł się z jubileuszem 60-lecia działalności teatru. Rozpoczęła go kameralna premiera cyklu pieśni Maury'ego Yestona December songs, wystawianych jako Opowieści zimowe w aranżacji Jakuba Kraszewskiego. Wystąpiła w niej Edyta Krzemień, a całość została wydana na płycie CD^[14].

16 kwietnia na poznańskim stadionie miejskim, zespół zaprezentował rock operę Andrew Lloyd Webbera Jesus Christ Superstar. Widowisko przygotowany specjalnie na rocznicę 1050-lecia Chrztu Polski oklaskiwało 26 tysięcy widzów^[15]. W rolach głównych wystąpili: Marek Piekarczyk (Jezus), Janusz Kruciński (Judasz), Anna Lasota (Maria Magdalena), oraz Tomasz Steciuk (Piłat).

Propozycją dla miłośników operetki była Księżniczka czardasza, zinterpretowana przez reżysera Grzegorza Chrapkiewicza i choreografa Jarosława Stańka w nowoczesnej formie. Niewątpliwą dominantą roku 2016 stała się premiera musicalu Zakonnica w przebraniu w reżyserii Jacka Mikołajczyka i z choreografią Eweliny Adamskiej-Porczyk, z muzyką Alana Menkena. Kreacje stworzyły w nim Olga Szomańska, Karolina Trębacz oraz Dagmara Rybak.

Lata 2017–2018 w historii Teatru zapisały się wieloma koncertami musicalowymi oraz czterema premierami:

• Nine, musicalowa wersja Felliniowskiego arcydzieła Osiem i pół w reżyserii Jacka Mikołajczyka i inscenizacji Mariusza Napierały,
• Madagaskar – musicalowa przygoda;
• Footloose, w reżyserii Jerzego Jana Połońskiego;
• Rodzina Addamsów, w reżyserii Jacka Mikołajczyka. Jest to koprodukcja Teatru Muzycznego w Poznaniu oraz Teatru Syrena w Warszawie.

Marek Chojnacki wyreżyserował komedię Beznudna wyspa z Wiesławem Paprzyckim w roli głównej.

W kwietniu 2019 roku najmłodsi widzowie po raz pierwszy obejrzeli Koziołka Matołka i zagadkę ratuszowej wieży. Pokazano także słynną komedię Kwartet Ronalda Harwooda z Lucyną Winkel-Sobczak, Wiesławem Paprzyckim, Jarosławem Patyckim oraz występującą gościnnie Danielą Popławską. We wrześniu odbyła się polska premiera musicalu Pippin w reżyserii Jerzego Jana Połońskiego.

2020 rok to premiera Księgi dżungli na podstawie powieści Rudyarda Kiplinga, a także polsko-amerykańską produkcję musicalową Virtuoso o Ignacym Janie Paderewskim. Szerokim echem^[16] odbiła się premiera spektaklu muzycznego Kombinat w reżyserii Wojciecha Kościelniaka z niezapomnianymi tekstami i muzyką Grzegorza Ciechowskiego i zespołu Republika.

Najnowszym spektaklem w repertuarze teatru jest Irena, muzyczna opowieść o Irenie Sendlerowej^[17], Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata. Spektakl wyreżyserował Brian Kite, dziekan Wydziału Teatru, Tańca i Telewizji UCLA, choreografię przygotowała Dana Solimando, mająca na swoim koncie współpracę przy wielu broadwayowskich produkcjach. Libretto napisali Piotr Piwowarczyk i Mary Skinner. Muzykę do tego dramatu skomponował Włodek Pawlik, jedyny polski zdobywca nagrody Grammy, a autorem piosenek jest Mark Campbell, laureat nagród Pulitzera i Grammy.

• Jan Teresiński (1956–1957)
• Zygmunt Wojciechowski (1957–1958)
• Henryk Duczmal (1958–1962)
• Stanisław Renz (1962–1972)
• Henryk Olszewski (1973–1980)
• Andrzej Wiza (1980–1984)
• Włodzimierz Krzyżanowski (1984–1989)
• Daniel Kustosik (1989–2012)
• Przemysław Kieliszewski (od 2013)

Obecną siedzibą teatru jest budynek Domu Żołnierza przy ul. Niezłomnych w centrum Poznania, w sąsiedztwie Starego Browaru oraz hotelu Novotel.

Trwają prace nad nową siedzibą Teatru Muzycznego, a jej otwarcie planowane jest na 2026 rok^[18][19]. Budynek zostanie wzniesiony na działce u zbiegu ul. Św. Marcin i Skośnej, w sąsiedztwie Akademii Muzycznej, i będzie największym i najnowocześniejszym obiektem tego typu w Polsce. Jego projekt wykonała firma Atelier Loegler Architekci, dbając o nawiązanie do otaczającej zabudowy oraz o kształt bryły wpisującej się w panoramę dzielnicy śródmiejskiej.

Główna widownia będzie miała 1200 miejsc, co sprawia, że będzie to największy teatr muzyczny w Polsce. Dodatkowo powstanie sala kameralna na około 300 miejsc oraz przestrzeń dla 150-200 osób w restauracji i sali bankietowej. Cały obiekt ma być nie tylko nowoczesny i funkcjonalny, ale także przyjazny mieszkańcom miasta, także tym z niepełnosprawnościami. Ponadto budynek ma być zasilany zieloną energią^[20] dzięki farmie fotowoltaicznej dedykowanej nowej siedzibie, która powstanie na terenie powiatu poznańskiego we współpracy z Eneą, która jest mecenasem teatru.

• Orfeusz w piekle (premiera 12.10.2013);
• Myszki i wojna czyli o Dzielnym Albercie i żółtym serze (premiera 29.03.2014);
• Jekyll & Hyde (premiera 10.10.2014);
• Akompaniator (premiera 12.12.2014);
• Hello, Dolly! (premiera 23.01.2015);
• Nie ma jak lata 20. lata 30.(premiera 27.02.2015);
• Dookoła karuzeli, czyli dziecko potrafi (premiera 16.05.2015);
• Evita (premiera 26.09.2015);
• Opowieści zimowe (premiera 06.02.2016);
• Księżniczka czardasza (premiera 21.05.2016);
• Zakonnica w przebraniu (premiera 1.10.2016);
• Nine (premiera 30.09.2017);
• neStory (premiera 27.10.2017);
• Footloose (premiera 21.04.2018);
• Madagaskar – musicalowa przygoda (premiera 13.05.2018);
• Rodzina Addamsów (premiera 22.09.2018);
• Beznudna wyspa (premiera 8.12.2018);
• Kwartet (premiera 25.05.2019);
• Koziołek Matołek i zagadka ratuszowej wieży (premiera 26.04.2019);
• Pippin, czyli historia prawdziwa o poszukiwaniu szczęścia (premiera 7.09.2019);
• Księga Dżungli (premiera 18.01.2020);
• Virtuoso (premiera 12.09.2020);
• Kombinat (premiera 19.06.2021);
• Irena (premiera 27.08.2022).
• Piękna i bestia (premiera 25.02.2023);
• Deszczowa piosenka (premiera 16.09.2023)^[21];
• Drogi Evanie Hansenie (premiera 7.09.2024)^[22]

• Informacje o Teatrze Muzycznym w Poznaniu i przedstawieniach na portalu Encyklopedia Polskiego Teatru
• Informacje o Teatrze Muzycznym w Poznaniu na portalu Spacerownik Teatralny
• Informacje o Teatrze Muzycznym w Poznaniu na portalu www.poznań.pl
• Informacje o Teatrze Muzycznym w Poznaniu na portalu Atrakcje.pl

• Strona Teatru Muzycznego
• To będzie największy teatr muzyczny w Polsce. Wywiad z Przemysławem Kieliszewskim na portalu Culture.pl