PROFILPELAJAR.COM

Suchoj Su-39
	; Suchoj Su-39 (Su-25TM)
	Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	Ułan Udejski Zakład Lotniczy
Konstruktor	Suchoj
Typ	samolot szturmowy
Załoga	1
	Historia
Lata produkcji	od 1996
	Dane techniczne
	Wymiary
Rozpiętość	14,52 m
Długość	15,33 m
Wysokość	5,2 m
	Masa
Własna	10 740 kg
Użyteczna	16 870 kg
Startowa	21 500 kg
Uzbrojenia	6000 kg
Paliwa	3840 kg
Zapas paliwa	4900 l
	Osiągi
Prędkość maks.	1000 km/h
Prędkość przelotowa	700 km/h
Pułap	10 000 m
Zasięg	2500 km
Rozbieg	600 m
Dobieg	700 m
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1x działko GSz-30-2 kalibru 30 mm; pociski rakietowe powietrze-powietrze, powietrze-ziemia, bomby
	Multimedia w Wikimedia Commons

Su-39 (Su-25TM; kod NATO: Frogfoot) – rosyjski samolot szturmowy, będący modyfikacją radzieckiego samolotu Su-25T, którego produkcja rozpoczęła się w 1996 roku. Samolot początkowo rozwijano pod oznaczeniem Su-25TM, następnie przemianowano na Su-39.

Samolot opracowano z wykorzystaniem doświadczeń nabytych podczas radzieckiej interwencji w Afganistanie. Modyfikacja obejmowała m.in. dodanie podkadłubowego zasobnika z radarem do wykrywania celów naziemnych, nawodnych i powietrznych, modyfikację układu chłodzącego, dodanie dodatkowego zbiornika paliwa oraz awioniki.

Historia

Osobny artykuł: Su-25.

Samolot Su-25TM, noszący oznaczenie biura konstrukcyjnego T-8TM, powstał w drodze dalszego rozwoju Su-25T (T-8M). Zachowano wyposażenie w ulepszony system optyczny obserwacyjno-celowniczy Szkwał-M w nosie kadłuba, z dalmierzem laserowym Priczał i podświetlaczem celu^[1]. W stosunku do poprzednika nowy wariant miał być wyposażony w podwieszane pod skrzydłami zasobniki ze stacją radiolokacyjną Kinżał oraz termowizorem Chod^[2]. Rozwój radaru Kinżał został zarzucony, również termowizor Chod okazał się zawodny, wobec czego zastosowano zasobnik z nowoczesnym radarem Kopjo-25 podwieszany pod kadłubem, rezygnując z przenoszenia dwóch środków obserwacji technicznej naraz^[1]^[2]. Zachowano w dalszym ciągu możliwość przenoszenia zamiast radaru zasobnika z kamerą niskiego poziomu oświetlenia Merkurij^[1]. Ulepszono też inne wyposażenie, przede wszystkim łącząc całość wyposażenia nawigacyjnego i celowniczego w jeden system SUW-25T Woschod z dwoma komputerami Orbita^[3]. W ramach dalszego rozwoju planowano umieścić radar Kopjo w nosie samolotu, a stację Szwał pod nim^[4].

Pierwszy prototyp T-8TM-1 został przebudowany z prototypu Su-25T (T-8M-1) i oblatany 4 lutego 1991 roku, następnie w ten sposób powstał jeszcze drugi prototyp (z przebudowy T-8M-4)^[5]. Dwa dalsze prototypy, o numerach bocznych 20 i 21, zbudowano i oblatano w Ułan-Ude 15 sierpnia 1995 roku (T-8TM-3) i w 1997 roku (T-8TM-4)^[5]^[4]. Jednocześnie od 1995 roku samolot pod nowym oznaczeniem Su-39 zaczęto promować na eksport^[5]. W 1997 roku rozpoczęto w Ułan-Ude budowę serii pięciu samolotów dla lotnictwa rosyjskiego, lecz Rosja następnie ją anulowała z przyczyn finansowych^[5].

Z uwagi na posiadanie radaru, w zestaw uzbrojenia włączono pociski powietrze-powietrze średniego zasięgu R-27R i R-77, próbując promować samolot na rynkach zagranicznych jako substytut myśliwca wielozadaniowego^[5]. W 1997 roku rosyjska centrala handlowa Roswoorużenije zaoferowała Polsce na salonie MSPO w Kielcach zakup samolotów Su-39, dostosowanych do standardów NATO, w charakterze samolotów wielozadaniowych, o 40-50% tańszych od myśliwców produkcji zachodniej^[6]. W analizie przydatności samolotu dla Polski strona rosyjska wskazywała, że duże możliwości zwalczania czołgów byłyby wartościowe w sytuacji najbardziej prawdopodobnego jej zdaniem konflikt zbrojnego na tle sporów terytorialnych z Niemcami; analizowała też zastosowanie samolotu w razie konfliktu Polski z pozostałymi sąsiadami, z wyłączeniem Rosji i Ukrainy^[6]. Cena samolotu miała nieoficjalnie wynosić ok. 30 milionów dolarów, a proponowano także ich montaż w Mielcu^[4]. Propozycja ta nie była przyjęta, a Polska następnie zakupiła w przetargu myśliwce wielozadaniowe F-16.

Zobacz też

Su-25

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Butowski 1998 ↓, s. 31-32.
↑ ^a ^b Szulc 2011 ↓, s. 67.
↑ Butowski 1998 ↓, s. 30.
↑ ^a ^b ^c Butowski 1998 ↓, s. 33.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Szulc 2011 ↓, s. 68.
↑ ^a ^b Butowski 1998 ↓, s. 30-35.

Bibliografia

Su-25/Su-39 Frogfoot. FAS.org. [dostęp 2011-05-19]. (ang.).
Su-39 Frogfoot. GlobalSecurity.org. [dostęp 2011-05-19]. (ang.).
Tomasz Szulc. Modernizacje Su-25. „Nowa Technika Wojskowa”. 11/2011, 2011. Magnum X. ISSN 1230-1655.
Piotr Butowski. Su-39 dla Polski?. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 1/1998, styczeń 1998. Warszawa: magnum-X. ISSN 1230-1655.