Sieradzanie

Ten artykuł dotyczy polskiej grupy ludności. Zobacz też: Sieradzanie – plemię lechickie.
Sieradzanie
Miejsce zamieszkania

Polska (województwo sieradzkie)

Język

polski standardowy, dialekt małopolski

Grupa

Polacy

Sieradzanie – grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca obszar między Śląskiem, Wielkopolską a Małopolską.

Według J. S. Bystronia Sieradzanie należą do jednej z ośmiu pierwotnych grup podziału etnograficznego ludności polskiej[1]. Podlegała ona silnym wpływom sąsiednich regionów - Śląska, Wielkopolski i Małopolski - jednocześnie stanowiąc ogniwo pośrednie pomiędzy tymi dzielnicami. Wskutek tak silnego oddziaływania Sieradzanie zatracili szybko pozycję wielkiej samoistnej grupy ludności o własnych cechach kulturowych, którą niegdyś posiadali. Dużo szybciej niż inne polskie grupy etnograficzne ulegali nadchodzącej niwelacji (unifikacji). Podkreśla się wyraźny stopień ujednolicania w zakresie języka polskiego[1][2] Najwięcej dawnych cech Sieradzan zachowali mieszkańcy okolic samego Sieradza[1].

Janusz Kamocki wyróżnił wśród Sieradzan kilka grup, regionów, tj. Sieradzan właściwych, którzy bardzo odznaczają swoją odrębność poprzez strój ludowy i kulturę, następnie grupę piotrkowską oraz leżący na południe od nich region wieluńsko-radomszczański. Przedstawił także grupę opoczyńską, charakteryzującą się cechami kulturowymi Mazowsza Rawskiego, a na którą dawniej oddziaływała także przynależność administracyjna Małopolski[3].

Samorządowa instytucja kultury podaje, że Sieradzanie zamieszkują także północno-wschodni skrawek obecnego województwa śląskiego, gdzie są przemieszani z grupami małopolskimi[4].

Zwyczaje

Dożynki, czyli uroczyste obrzędy po ukończeniu żniw Sieradzanie określali nazwą wyżynek. Adam Fischer podawał, że dopiero później przyjęła się taka nazwa, wcześniej to znaczyło właściwie pracę żniwiarską na pańskim polu[5].

Wśród Sieradzan panował zwyczaj związany z przeprowadzkami. Gdy wprowadzano się do nowego domu, rozpalało się uroczyście pierwsze ognisko. Na początku przy rozpaleniu do ognia wlewało się nieco napoju, którym obecni na uroczystości wznosili toast. Dawne polskie sformułowanie polewać ognisko oznaczało właśnie wydawać ucztę w nowym mieszkaniu[6].

Jedną z gier, zabaw związanych z bieganiem, był sieradzki „gąsior”. Wycinanki Sieradzan odznaczały się pewną prostotą, chociaż miały złożony charakter[7].

Pozostałością po wierzeniach starosłowiańskich były znane Sieradzanom tzw. wiły, będące straszydłami lub późniejszymi rusałkami[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Jan Stanisław Bystroń: Ugrupowanie etniczne ludu polskiego. Kraków: Orbis, 1925, s. 12.
  2. ↑ Jan Stanisław Bystroń: Etnografia Polski. Poznań: Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelik", 1947, s. 28.
  3. ↑ Janusz Kamocki: Zarys grup etnograficznych w Polsce. W: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze: Ziemia 1965 – Prace i materiały krajoznawcze. Warszawa: Wydawnictwo "Sport i Turystyka", 1966, s. 109.
  4. ↑ Zróżnicowanie etnograficzne obecnego województwa śląskiego. Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach. [dostęp 2010-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-28)].
  5. ↑ Adam Fischer: Lud polski – podręcznik etnografji Polski. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1926, s. 144.
  6. ↑ Adam Fischer: Lud polski – podręcznik etnografji Polski. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1926, s. 131.
  7. ↑ Adam Fischer: Lud polski – podręcznik etnografji Polski. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1926, s. 194, 104.
  8. ↑ Adam Fischer: Lud polski – podręcznik etnografji Polski. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1926, s. 157.
Grupy etnograficzne i etniczne Polski
Łęczycanie i Sieradzanie
Małopolanie
Mazowszanie
Ludy pruskie
Pomorzanie
Ślązacy
Wielkopolanie
Kresowiacy
uznane mniejszości
inne

Read other articles:

Alun-Alun Purworejo

Alun-Alun Purworejo Landmark Alun-Alun Purworejo di sisi selatan Informasi Lokasi Kabupaten Purworejo, Jawa Tengah Negara Indonesia Koordinat 7°42′47″S 110°00′32″E / 7.713013°S 110.009°E / -7.713013; 110.009Koordinat: 7°42′47″S 110°00′32″E / 7.713013°S 110.009°E / -7.713013; 110.009 Pengelola Unit Pelaksana Teknis (UPT) Pengelolaan Kawasan Alun-Alun Purworejo Awal pembangunan 1830 Gaya Jawa Luas ±62.500 m² Fasilitas La...

 

Minuman beralkohol

Netralitas artikel ini dipertanyakan. Diskusi terkait dapat dibaca pada the halaman pembicaraan. Jangan hapus pesan ini sampai kondisi untuk melakukannya terpenuhi. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Minol beralih ke halaman ini. Untuk bahan peledak, lihat Minol (bahan peledak). Sebotol cachaça, minuman beralkohol dari Brasil. Minuman beralkohol atau disingkat mihol adalah minuman yang mengandung etanol. Etanol adalah bahan psikoaktif dan konsumsinya menyebab...

 

منتخب البرتغال تحت 16 سنة لكرة القدم

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) منتخب البرتغال تحت 16 سنة لكرة القدم معلومات عامة بلد الرياضة  البرتغال الفئة كرة قدم تحت 16 سنة للرجال...

Bukaan 8

Bukaan 8Poster filmSutradaraAngga Dwimas SasongkoProduser Chicco Jerikho Anggia Kharisma Ditulis olehSalman AristoPemeran Chicco Jerikho Lala Karmela Tio Pakusadewo Sarah Sechan Dwi Sasono Dayu Wijanto Penata musikMcAndersonSinematograferRobie TaswinPenyunting Ahsan Andrian Teguh Raharjo Perusahaanproduksi Visinema Pictures Chanex Ridhall Pictures Kaninga Pictures Distributor Visinema Pictures Netflix Tanggal rilis23 Februari 2017Durasi104 menitNegara IndonesiaBahasaIndonesia Bukaa...

 

بيدرماير

هذه المقالة بحاجة لصندوق معلومات. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة صندوق معلومات مخصص إليها. عمارة بيدرماير. بيدرماير (بالألمانية: Biedermeier) مصطلح يُستخدم للدلالة على الأساليب الفنية التي ازدهرت في مجالات الأدب والموسيقى والفنون البصرية والتصميم الداخلي في ألمانيا وأ�...

 

1. deild 1966

1. deild 1966 Competizione 1. deild Sport Calcio Edizione 55ª Organizzatore KSI Date dal 30 maggio 1966al 2 ottobre 1966 Luogo  Islanda Partecipanti 6 Risultati Vincitore Valur(13º titolo) Retrocessioni Þróttur Statistiche Miglior marcatore Jon Johansson (10 goal) Cronologia della competizione 1965 1967 Manuale La 1. deild 1966 fu la 55ª edizione della massima serie del campionato di calcio islandese disputata tra il 30 maggio e il 2 ottobre 1966 e conclusa con la vitt...

SD Negeri 001 Belakang Padang

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. SDN 001 Belakang PadangInformasiJenisSekolah NegeriAlamatLokasiJl. Sulawesi, Kelurahan Tanjung Sari Kecamatan Belakang Padang, Batam, Kepri,  IndonesiaMoto SDN 001 Belakang Padang, merupakan salah satu Sekolah Menengah Dasar Negeri yang ada di Pr...

 

Joseph Gettins

English footballer Joseph Gettins Gettins while with Millwall Athletic in 1898Personal informationFull name Joseph Holmes Gettins[1]Date of birth 19 November 1873Place of birth Middlesbrough, EnglandDate of death 6 June 1954(1954-06-06) (aged 80)[1]Place of death East Molesey, England[2]Position(s) Centre forwardSenior career*Years Team Apps (Gls)1894–1895 Brentford 0 (0) Millwall Athletic Middlesbrough Millwall Athletic Corinthian Millwall Athletic 1899 Middles...

 

Andie MacDowell

American actress and model (born 1958) Andie MacDowellMacDowell at the 2015 Cannes Film FestivalBornRosalie Anderson MacDowell (1958-04-21) April 21, 1958 (age 66)Gaffney, South Carolina, U.S.OccupationsActressmodelYears active1977–presentSpouses Paul Qualley ​ ​(m. 1986; div. 1999)​ Rhett Hartzog ​ ​(m. 2001; div. 2004)​Children3, including Rainey Qualley and Margaret QualleyRelativesJ...

Kategoria e Dytë

Football leagueKategoria e DytëOrganising bodyFSHFFounded1960Country AlbaniaConfederationUEFANumber of teams23Level on pyramid3Promotion toKategoria e ParëRelegation toKategoria e TretëDomestic cup(s)Albanian CupCurrent championsVora (3rd title) (2022–23)Most championshipsTërbuni (4) titlesWebsiteOfficial siteCurrent: 2023–24 Kategoria e Dytë Kategoria e Dytë is the third professional level of football in Albania's football league system. It was called the Second Division until 2003...

 

Сибирский горный козёл

Сибирский горный козёл Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:СинапсидыКла�...

 

Государственные символы Испании

Государственные символы Испании — установленные конституционным законом отличительные знаки государства — Испании. К государственным символам относятся: Государственный флаг Испании Государственный герб Испании Государственный гимн Испании Содержание 1 Флаг 2 Гер�...

哈萨克斯坦总统

此条目序言章节没有充分总结全文内容要点。 (2019年3月21日)请考虑扩充序言，清晰概述条目所有重點。请在条目的讨论页讨论此问题。 哈萨克斯坦總統哈薩克總統旗現任Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев卡瑟姆若马尔特·托卡耶夫自2019年3月20日在任任期7年首任努尔苏丹·纳扎尔巴耶夫设立1990年4月24日（哈薩克蘇維埃社會主義共和國總統） 哈萨克斯坦 哈萨克斯坦政府...

 

Monument to Kosovo heroes in Kruševac

Monument This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (February 2023) (Learn how and when to remove this message) This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (February 2023) Monument to Kosovo heroes in KruševacLocationKruševac, SerbiaCoordin...

 

意大利

義大利共和國Repubblica Italiana（義大利語） 国旗 国徽 国歌：Il Canto degli Italiani（義大利語）《義大利人之歌》 意大利的位置（深綠色）– 歐洲（淺綠色及深灰色）– 歐盟（淺綠色）  —  [圖例放大]首都暨最大城市 羅馬41°53′35″N 12°28′58″E / 41.89306°N 12.48278°E / 41.89306; 12.48278官方語言及國家語言義大利語a宗教83.3% 天主教12.4% 無宗教3...

奥林匹克运动会汤加代表团

奥林匹克运动会汤加代表團汤加国旗IOC編碼TGANOC湯加體育與國家奧林匹克委員會網站oceaniasport.com/index_id_73.html（英文）獎牌榜 金牌 銀牌 銅牌 總計 0 1 0 1 历届奥林匹克运动会参赛记录（总结）夏季奥林匹克运动会19841988199219962000200420082012201620202024冬季奥林匹克运动会201420182022 東加自1984年起開始參與奧林匹克運動會，此後每年夏季奧運會皆有參與。1996年，Paea Wolfgramm（英语：...

 

Chinese Islamic cuisine

Culinary traditions of Chinese Muslims Halal cuisineA halal bakery on Tuanjie Street, the main street of Linxia CityChinese清真菜TranscriptionsStandard MandarinHanyu Pinyinqīngzhēn càiother MandarinDunganЧинжын цэEthnic Hui cuisineChinese回族菜TranscriptionsStandard MandarinHanyu PinyinHuízú càiother MandarinDunganХуэйзў цэ Part of a series onChinese cuisine Regional cuisines Four Great Traditions Chuan (Sichuan) Lu (Shandong) Yue (Guangdong) Huaiyang (Jiangsu) Eig...

 

Drugs controlled by the UK Misuse of Drugs Act

This article was nominated for deletion. The discussion was closed on 19 March 2024 with a consensus to merge the content into the article Misuse of Drugs Act 1971. If you find that such action has not been taken promptly, please consider assisting in the merger instead of re-nominating the article for deletion. To discuss the merger, please use the destination article's talk page. (March 2024) United Kingdom legal classification This article's tone or style may not reflect the encyclopedic t...

Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Kabupaten Sorong

Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Kabupaten SorongDewan Perwakilan RakyatKabupaten Sorong2019-2024JenisJenisUnikameral Jangka waktu5 tahunSejarahSesi baru dimulai30 September 2019PimpinanKetuaHabel Yadanfle, S.H. (Golkar) sejak 1 November 2019 Wakil Ketua ISuwarji (PDI-P) sejak 1 November 2019 Wakil Ketua IIAdam Syatfle, S.E. (Demokrat) sejak 1 November 2019 KomposisiAnggota25Partai & kursi  PDI-P (5)   NasDem (2)   PKB (1)   Demokrat (3) &...

 

الجمعية الجغرافية السعودية

الجمعية الجغرافية السعودية شعار الجمعية معلومات عامة نوع المبنى جمعية علمية تعنى بدراسات علم الجغرافيا القرية أو المدينة الرياض الدولة السعودية سنة التأسيس 1971م الموقع الإلكتروني حساب الجمعية على تويتر تعديل مصدري - تعديل   الجمعية الجغرافية السعودية. جمعية علمية - حكو...