PROFILPELAJAR.COM

Torfowisko Osowiec
	rezerwat torfowiskowy
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Mezoregion	Równina Drawska
Data utworzenia	2003
Akt prawny	Rozporządzenie Nr 16 Wojewody Lubuskiego z dnia 22 października 2003 r.
Powierzchnia	18,24 ha
Ochrona	czynna
	Położenie na mapie gminy Dobiegniew Torfowisko Osowiec
	Położenie na mapie Polski Torfowisko Osowiec
	Położenie na mapie województwa lubuskiego Torfowisko Osowiec
	Położenie na mapie powiatu strzelecko-drezdeneckiego Torfowisko Osowiec
	52°58′55″N 15°53′21″E/52,981944 15,889167

Torfowisko Osowiec – rezerwat przyrody w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Dobiegniew. Zajmuje powierzchnię 18,24 ha i objęty jest ochroną czynną^[1].

Rezerwat leży w granicach dwóch obszarów sieci Natura 2000: obszaru specjalnej ochrony ptaków „Lasy Puszczy nad Drawą” PLB320016 oraz specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Uroczyska Puszczy Drawskiej” PLH320046^[2].

Teren rezerwatu stanowi własność Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Głusko.

Na zewnątrz obiektu istnieje ścieżka edukacyjna i wieża widokowa umożliwiająca wgląd na torfowisko.

Cel ochrony rezerwatu

Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie pojeziernego torfowiska węglanowego z roślinnością mechowiskową oraz z szuwarem kłoci wiechowatej, wraz z charakterystycznymi, rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin naczyniowych i mszaków^[1].

Podstawa prawna

Rozporządzenie Nr 16 Wojewody Lubuskiego z dnia 22 października 2003 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego Nr 85, poz. 1235)^[1]

Obszar i charakter rezerwatu

Rezerwat Torfowisko Osowiec znajduje się na obszarze południowej części Puszczy Drawskiej, na Pojezierzu Dobiegniewskim, ok. 2 km na północny wschód od miejscowości Łęczyn i ok. 6 km na południowy zachód od Starego Osieczna (województwo lubuskie, powiat strzelecko-drezdenkowski, gmina Dobiegniew).

Rezerwat położony jest na terenie leśnym Nadleśnictwa Głusko, Obręb Wołogoszcz, leśnictwo Wołogoszcz i obejmuje oddziały 226 l, o.

Cały kompleks rezerwatu Torfowisko Osowiec wraz z otuliną leży w bezpośredniej zlewni rzeki Mierzęcka Struga, która jest prawobrzeżnym dopływem rzeki Drawy.

Torfowisko Osowiec w części południowo-zachodniej jest odwadniane rowem w kierunku Mierzęckiej Strugi.

W roku 2001 Lubuski Klub Przyrodników w porozumieniu z Nadleśnictwem Głusko zbudował na rowie odwadniającym trzy zastawki piętrzące mające na celu zahamowanie odpływu wody z torfowiska i poprawę warunków hydrologicznych. Zastawki zostały przekazane Nadleśnictwu Głusko.

Torfowisko Osowiec znajduje się w polodowcowej rynnie jeziornej wraz z jeziorami Wuców Duży i Perkoz, rozciągającą się na przestrzeni około 6 km w kierunku południowo-zachodnim od Starego Osieczna do doliny Mierzęckiej Strugi.

W klasyfikacji ekologiczno-krajobrazowej torfowisko zaliczone zostało do typowych torfowisk pojeziernych odznaczających się występowaniem w warstwie dennej grubych pokładów gytii jeziorowej. Torfowiska tego typu umiejscowione są w bogato urzeźbionych dnach dolin, charakterystycznych dla krajobrazu sandrowego. Torfowisko powstało w wyniku przyspieszonego przez sztuczne odwodnienie płytkiego jeziora – Wuców Mały. Obecnie w południowo-wschodniej części obiektu znajduje się niewielka powierzchnia otwartego lustra wody – pozostałości jeziora, która podlega stopniowemu procesowi zarastania. W południowo-zachodniej części torfowisko „Osowiec” odwadniane jest rowem prowadzącym wodę w kierunku Mierzęckiej Strugi.

Fauna i flora rezerwatu

Torfowisko Osowiec charakteryzuje się zróżnicowanym – strefowym i mozaikowym układem roślinności. Strefowy układ roślinności obejmuje zewnętrzną część torfowiska, w części centralnej zdecydowanie dominuje mozaikowy charakter roślinności.

Wkraczające na torfowisko bardzo dynamicznie zarośla wierzbowe i olsowe tworzą zwarty pas roślinności dookoła całego torfowiska. W obrębie zarośli wierzbowych i następującego za nimi wąskiego pasa szuwaru trzcinowo-turzycowego stwierdzono występowanie kilku rzadkich gatunków roślin naczyniowych tj: Dryopteris cristata (występująca tu licznie), Carex cespitosa, Carex appropinquata, Drosera rotundifolia, Lysimachia thyrsiflora.

W centralnej części torfowiska dominuje mozaikowy układ roślinności charakterystyczny dla torfowisk bogatych w węglan wapnia z dużym udziałem kłoci wiechowatej – Cladium mariscus. Zajmując dużą powierzchnię torfowiska w centralnej części rozwinął się dobrze wykształcony mszar kłociowy – Drepanoclado-Cladietum marisci oraz mszar przygiełkowy Rhynchosporetum albae i szuwary turzycowe – Caricetum limosae, Caricetum lasiocarpae oraz Caricetum diandrae. W centralnej części torfowiska, która jest najbardziej zróżnicowana i bogata pod względem florystycznym stwierdzono występowanie wielu interesujących gatunków roślin naczyniowych tj.: Eleocharis quinqueflora, Andromeda polifolia, Carex limosa, Utricularia minor, Utricularia australis, Nymphaea candida, Salix rosmarinifolia, Parnassia palustris, Calamagrostis stricta, Callitriche hamulata.

W części południowej torfowiska znajduje się niewielki fragment otwartego lustra wody, pozostałości dawnego jeziora, porośnięty przez płaty rdestnicy pływającej – Potamogeton natans, rdestu ziemnowodnego (Polygonum amphibium). W miejscu tym spotkać można jeżogłówkę najmniejszą – Sparganium minimum i niewielkie płaty grążela żółtego Nuphar lutea, a także rzadkie: Ceratophyllum submersum, Potamogeton obtusifolius.

W części północnej rezerwatu, w oddziałe 226 l znajduje się niewielki fragment dawnej torfianki, obecnie porośnięty przez płaty żabiścieku (Hydrocharis morsus-ranae), grzybieni północnych (Nymphaea candida) i pływaczy (Utricularia australis, Utricularia minor). Miejsce to stanowi również ostoję dla płazów.

W centralnej części torfowiska znajdują się liczne małe zastoiska w wodą, w której spotkać można wiele interesujących roślin zarodnikowych – tj. Sphagnum subsecundum, Sphagnum cuspidatum, Chara sp. oraz roślin naczyniowych – Utricularia minor, Callitriche hamulata, Potamogeton obtusifolius.

W rowie odwadniającym znajdują się płaty rzęśli długoszyjkowej – Callitriche cophocarpa.

W zachodniej i południowo-zachodniej części torfowiska i na jego obrzeżu znajdują się płaty brzeziny bagiennej, świeżych łąk – zb. Deschampsia caespitosa, Holcetum lanati i Alopecuretum pratensis. W tej części torfowiska również nie brak rzadkich gatunków tj.: Ophioglossum vulgatum, Alchemilla glabra, Hydrocotyle vulgaris.

Wszystkie związane z torfowiskiem Osowiec fitocenozy tworzą razem układ bardzo dynamiczny o charakterze w znacznej części naturalnym.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Rezerwat przyrody Torfowisko Osowiec. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-10-11].
↑ Danuta Iwaszko, Tomasz Kozłowski, Wincenty Piworun: Rezerwaty przyrody w województwie lubuskim. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, 2014, s. 205–206. ISBN 978-83-63564-12-4.