Przewoźnicy kolejowi w Polsce

Normalnotorowi przewoźnicy pasażerscy i obsługiwane przez nich trasy w Polsce według rocznego rozkładu jazdy 2020/2021
    (linia gruba) PKP Intercity i Polregio
    (linia cienka) Polregio
    (linia gruba) PKP Intercity
             Inni przewoźnicy według oznaczeń

Przewoźnicy kolejowi w Polsce – przedsiębiorstwa, które posiadają licencję na przewozy kolejowe na terenie Polski.

Największymi przewoźnikami kolejowymi w Polsce są:

Licencje na przewozy kolejowe

W Polsce ogólnodostępne przewozy pasażerskie o charakterze publicznym są wykonywane przez kilkunastu licencjonowanych przewoźników kolejowych[1].

Licencje na przewozy kolejowe wydawane są przez Departament Regulacji Transportu Kolejowego działający przy Urzędzie Transportu Kolejowego, na podstawie warunków określonych przez Ministerstwo Infrastruktury[2][3]. Przedsiębiorstwo wnioskujące o wydanie licencji sprawdzane jest pod kątem między innymi: wiarygodności finansowej, kompetencji zawodowych pracowników, dysponowania dopuszczonym do ruchu taborem kolejowym i posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej[4].

Osobno wydawane są licencje na[2]:

  • przewóz osób
  • przewozy towarowe
  • udostępnienie pojazdów trakcyjnych.

Ze względu na demonopolizację rynku przewozów kolejowych w Polsce, każde przedsiębiorstwo ma prawo do równego dostępu do infrastruktury kolejowej. Do prowadzenia przewozów na terenie Polski uprawniają również licencje wydane przez właściwe władze innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym[3].

Przewoźnicy pasażerscy

Przewoźnicy pasażerscy według liczby pasażerów

Przewoźnik 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Polregio 41,48% 36,88% 31,39% 29,48% 27,41% 27,16% 26,31% 26,17% 26,49% 26,65% 25,55% 25,47% 25,98%
PKP Intercity 13,81% 12,87% 11,36% 9,49% 11,13% 13,17% 14,11% 14,87% 14,57% 12,75% 14,56% 17,23% 18,15%
Koleje Mazowieckie 20,57% 21,58% 23,09% 23,26% 22,56% 20,81% 20,44% 19,24% 18,52% 19,99% 19,22% 17,26% 16,43%
PKP SKM w Trójmieście 14,51% 13,44% 13,02% 13,28% 14,03% 14,31% 13,94% 13,61% 12,85% 12,09% 13,35% 12,73% 12,01%
Koleje Śląskie 0,68% 3,34% 6,04% 5,96% 5,67% 5,24% 5,18% 5,47% 6,08% 6,21% 6,06% 5,84% 5,87%
Koleje Dolnośląskie 0,34% 0,67% 0,90% 1,34% 1,86% 2,50% 3,09% 3,78% 4,20% 4,38% 4,48% 4,68% 5,12%
Koleje Wielkopolskie 0,21% 1,22% 2,00% 2,69% 2,63% 2,82% 2,67% 3,53% 3,63% 3,62% 3,78% 4,17% 4,5%
SKM w Warszawie 4,33% 6,30% 8,35% 9,51% 9,03% 8,14% 7,60% 6,10% 6,43% 7,14% 5,95% 5,19% 4,05%
Łódzka Kolej Aglomeracyjna – – – 0,13% 0,58% 0,86% 1,27% 1,52% 1,79% 2,22% 2,46% 2,53% 2,71%
Koleje Małopolskie – – – 0,01% 0,64% 1,64% 1,89% 2,08% 1,93% 1,87% 1,81% 2,06% 2,51%
Warszawska Kolej Dojazdowa 2,77% 2,59% 2,74% 2,95% 2,73% 2,35% 2,55% 2,77% 2,62% 2,21% 1,98% 1,95% 1,71%
Arriva RP 0,92% 0,91% 0,92% 1,71% 1,53% 0,80% 0,77% 0,69% 0,69% 0,73% 0,65% 0,67% 0,71%
Usedomer Bäderbahn 0,19% 0,18% 0,18% 0,18% 0,18% 0,17% 0,17% 0,16% 0,15% 0,16% 0,14% 0,21% 0,14%
RegioJet 0,06%
Pozostali 0,18% 0,01% 0,01% 0,01% 0,01% 0,02% 0,02% 0,02% 0,04% 0,04%
Liczba pasażerów ogółem (w mln)
264,52 273,90 270,40 269,07 280,31 292,55 303,56 310,28 335,39 209,15 245,1 342,2 374,4
Źródła [5] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16]
Liczba pasażerów w mln
  1. Polregio: 26 (25,7%)
  2. PKP Intercity: 18 (17,8%)
  3. Koleje Mazowieckie: 16 (15,8%)
  4. PKP SKM w Trójmieście: 12 (11,9%)
  5. Koleje Śląskie: 6 (5,9%)
  6. Koleje Dolnośląskie: 5 (5,0%)
  7. Koleje Wielkopolskie: 5 (5,0%)
  8. SKM w Warszawie: 4 (4,0%)
  9. Łódzka Kolej Aglomeracyjna: 3 (3,0%)
  10. Koleje Małopolskie: 3 (3,0%)
  11. Warszawska Kolej Dojazdowa: 2 (2,0%)
  12. Arriva RP: 1 (1,0%)

Przewoźnicy pasażerscy według wykonanej pracy przewozowej

Przewoźnik 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
PKP Intercity 45,52% 43,90% 42,18% 38,90% 44,53% 49,35% 51,13% 52,72%
Polregio 36,53% 34,22% 30,56% 30,01% 25,17% 22,22% 20,74% 19,97%
Koleje Mazowieckie 10,34% 11,89% 13,24% 13,78% 12,77% 11,28% 10,77% 10,00%
PKP SKM w Trójmieście 4,97% 4,70% 4,77% 5,35% 5,62% 5,74% 5,42% 4,66%
Koleje Śląskie 0,30% 1,63% 3,85% 4,02% 3,59% 3,09% 3,38% 3,60%
Koleje Dolnośląskie 0,17% 0,49% 0,69% 1,27% 1,82% 2,22% 2,50% 2,86%
Koleje Wielkopolskie 0,09% 0,59% 1,45% 2,17% 2,01% 2,04% 1,76% 1,93%
SKM w Warszawie 0,95% 1,45% 2,02% 2,39% 2,18% 1,86% 1,70% 1,35%
Koleje Małopolskie – – – 0,003% 0,16% 0,49% 0,83% 1,14%
Łódzka Kolej Aglomeracyjna – – – 0,096% 0,42% 0,64% 0,70% 0,75%
Warszawska Kolej Dojazdowa 0,63% 0,62% 0,70% 0,80% 0,72% 0,56% 0,58% 0,63%
Arriva RP 0,48% 0,51% 0,54% 1,21% 0,99% 0,50% 0,74% 0,37%
Usedomer Bäderbahn 0,004% 0,004% 0,004% 0,004% 0,004% 0,004% 0,004% 0,003%
Pozostali 0,04% 0,0037% 0,0084% 0,0024% 0,005% 0,01% 0,01% 0,02%
Praca przewozowa ogółem (w mld pas-km)
18,169 17,860 16,797 16,071 17,443 19,181 20,321 21,047
Źródła [5] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11]
Praca przewozowa (pasażerokm) w mld
  1. PKP Intercity: 52 (55,9%)
  2. Polregio: 19 (20,4%)
  3. Koleje Mazowieckie: 10 (10,8%)
  4. PKP SKM w Trójmieście: 4 (4,3%)
  5. Koleje Śląskie: 3 (3,2%)
  6. Koleje Dolnośląskie: 2 (2,2%)
  7. Koleje Wielkopolskie: 1 (1,1%)
  8. SKM w Warszawie: 1 (1,1%)
  9. Koleje Małopolskie: 1 (1,1%)
  10. Łódzka Kolej Aglomeracyjna: 0 (0,0%)
  11. Warszawska Kolej Dojazdowa: 0 (0,0%)
  12. Arriva RP: 0 (0,0%)
  13. Usedomer Bäderbahn: 0 (0,0%)

Przewoźnicy towarowi

Przewoźnicy towarowi według masy towarów

Przewoźnik 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
PKP Cargo 49,58% 52,32% 50,42% 48,63% 47,94% 47,48% 43,86%
DB Cargo Polska 31,61% 19,73%[a] 20,37%[a] 19,24%[a] 18,55% 17,71% 17,99%
Lotos Kolej 3,29% 4,22% 4,56% 4,04% 4,65% 5,61% 5,7%
CTL Logistics 6,18% 6,59%[a] 6,47%[a] 6,77%[a] 3,11% 3,58% 4,32%
CTL Train 1,73% 1,6% 1,32%
CTL Rail 0,87% 0,43% –
PKP LHS 4,05% 4,39% 4,32% 4,66% 4,30% 4,48%
PUK Kolprem 1,02% 1,74% 2,30% 2,44% 2,23% 2,73%
Freightliner PL 1,22% 2,34% 2,20% 2,10% 2,92% 2,52% 2,27%
Pol-Miedź Trans 1,77% 1,90% 2,14% 2,36% 2,34% 2,33% 2,26%
Rail Polska 1,04% 1,28% 1,49% 1,74% 1,28% 1,39% 1,61%
Orlen KolTrans 0,68% 0,86% 1,15% 1,24% 1,45% 1,61%
Qemetica Cargo 0,54% 0,57% 0,57% 0,65% 1,02% 1,23%
KP Kotlarnia 1,23% 1,43% 1,11% 1,32% 1,21% 1,36% 1,13%
Koleje Czeskie ? <0,5% <0,5% <0,5% <0,5% 0,95%
STK 0,59% 0,88% 1,31% 0,94% 0,75% 0,9%
Euronaft ? <0,5% <0,5% <0,5% <0,5% 0,67%
ZPiS Spedkoks ? <0,5% <0,5% <0,5% <0,5% 0,66
Captrain Polska 0,87% <0,5% <0,5% <0,5% <0,5% 0,64%
Inter Cargo ? – <0,5% <0,5% <0,5% 0,63%
Ecco Rail ? – <0,5% <0,5% <0,5% 0,6%
PKP Cargo Service – – 0,44% 0,43% <0,5% <0,5%
Pozostali 2,46% 2,80% 3,72% 5,04% 6,25%
Przewieziona masa towarów (w milionach ton)
249,35 231,30 233,22 228,86 224,78 222,25
Źródła [17] [18] [19] [20] [21] [22]
Przewieziona masa towarów (w milionach ton)

W roku 2011 do najważniejszych barier w rozwoju przewozów towarowych koleją w Polsce należały wysokie stawki za dostęp do infrastruktury (w 2011 3,21 euro/pockm) oraz zły stan torów (w 2011 średnia prędkość przewozów towarowych w Polsce wynosiła nieco ponad 20 km/h)[23].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ a b c d e f Udziały w latach 2011–2013 dla całej Grupy CTL, jak i DB Schenker.

Przypisy

  1. ↑ Przewoźnicy - Ministerstwo Infrastruktury - Portal Gov.pl [online], gov.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  2. ↑ a b Procedura udzielania licencji na wykonywanie przewozów kolejowych. Urząd Transportu Kolejowego. [dostęp 2010-06-11]. (pol.).
  3. ↑ a b Dz.U. z 2021 r. poz. 1984.
  4. ↑ ZESTAWIENIE DOKUMENTÓW I INFORMACJI WYMAGANYCH DO WNIOSKU O UDZIELENIE LICENCJI. Urząd Transportu Kolejowego. [dostęp 2010-06-11]. (pol.).
  5. ↑ a b c d Przewozy pasażerskie w 2012. utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03]. (pol.).
  6. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2013. utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03]. (pol.).
  7. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2014. utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03]. (pol.).
  8. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2015. utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03]. (pol.).
  9. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2016. utk.gov.pl. [dostęp 2018-02-03].
  10. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2017. utk.gov.pl. [dostęp 2018-03-01].
  11. ↑ a b Przewozy pasażerskie w 2018. utk.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].
  12. ↑ Dane eksploatacyjne w 2019. utk.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].
  13. ↑ Urząd Transportu Kolejowego, Dane eksploatacyjne w 2020 r./Monthly statistics 2020 [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2022-02-02] (pol.).
  14. ↑ UTK podsumowuje rok 2021 na kolei. Było 245 milionów pasażerów [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-02-02] (pol.).
  15. ↑ Rekordowe przewozy na kolei w 2022 roku. Pociąg wybrało 342 mln pasażerów [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-01-31] (pol.).
  16. ↑ 374 miliony pasażerów w pociągach w 2023 roku. Najlepszy wynik od 1999 roku [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-01-31] (pol.).
  17. ↑ Przewozy towarowe 2012. utk.gov.pl. [dostęp 2015-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-18)]. (pol.).
  18. ↑ Przewozy towarowe 2013. utk.gov.pl. [dostęp 2015-09-28]. (pol.).
  19. ↑ Przewozy towarowe 2014. utk.gov.pl. [dostęp 2015-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-18)]. (pol.).
  20. ↑ Przewozy towarowe 2015. utk.gov.pl. [dostęp 2016-02-02]. (pol.).
  21. ↑ Przewozy towarowe 2016. utk.gov.pl. [dostęp 2017-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-31)]. (pol.).
  22. ↑ Potencjał na szynach. Czy transport kolejowy w Polsce ma szansę na rozwój?, TSLbiznes 10/2011, s. 26.
  23. ↑ Trudny powrót na drogę wzrostu, TSLbiznes nr 7-8/2011, s. 51.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Przewoźnicy kolejowi w Polsce
Pasażerscy
Ogólnokrajowi
Regionalni
Aglomeracyjni
Towarowi

Transport kolejowy w Polsce
Zagadnienia
Tabor
Linie kolejowe
Stacje kolejowe