Powstanie Razina – powstanie chłopskie w Rosji w latach 1665-1671 dowodzone przez Stiepana Razina.

Kozak Stiepan Razin w 1665 został przywódcą Kozaków z górnego biegu Donu. Początkowo dokonywał napadów na obszarach nad dolną Wołgą, a od 1668 na perskie wybrzeże Morza Kaspijskiego. Za zwrot łupów w postaci broni, statków i jeńców otrzymał od władz carskich amnestię dla siebie i swoich ludzi zwanych Razinowcami. Jednak w kwietniu 1670 dowodząc około 7000 kozaków zdobył Carycyn, a następnie Astrachań. W tym czasie do jego armii dołączyli chłopi oraz Baszkirzy^[1] tak, że jego siły wzrosły do około 20 000 ludzi. Po zdobyciu Saratowa przeciwko powstańcom wyruszyła armia carska. W dniach 15-16 października 1670 doszło do bitwy pod Symbirskiem, którą Razinowcy przegrali. Wojskami rosyjskimi uczestniczącymi w tłumieniu powstania dowodził Jurij Dołgorukow^[2]. Ostatnim ośrodkiem oporu powstańców był Astrachań, który został zdobyty 8 grudnia 1671. Razin został ujęty i po przewiezieniu do Moskwy stracony^[3].

• George Kohn: Encyklopedia wojen. Warszawa: Wydawnictwo al fine, 1998. Brak numerów stron w książce
• Mała Encyklopedia Wojskowa (A-J). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
• Adam Kersten: Historia powszechna 1648-1789. Wyd. 1. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1971.