PROFILPELAJAR.COM

Pełzacze
	Certhiidae
	Leach, 1820
	; Przedstawiciel rodziny – pełzacz amerykański (C. americana)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pełzacze
	Typ nomenklatoryczny
	Certhia familiaris Linnaeus
Rodzaje
	Certhia Linnaeus, 1758;
	Certhia Linnaeus, 1758;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pełzacze^[3], pełzaczowate (Certhiidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Występowanie

Pełzacze występują w Eurazji, Afryce, Ameryce Północnej i Środkowej^[4]^[5].

Charakterystyka

Długość ciała 11–14 cm, masa ciała 6,5–12,5 g^[6]. Pełzacze są bardzo podobne w wyglądzie i zachowaniu, dlatego też na obszarach, gdzie występuje więcej niż jeden gatunek, odróżnienie ich sprawia duże trudności. Pełzaczowate nie podejmują dalekich migracji.

Są małymi ptakami, żerującymi na drzewach. Z wierzchu są brązowe, a od spodu białe. Mają długi zakrzywiony dziób, którym wydobywają drobne bezkręgowce z zagłębień w korze. Podobnie jak dzięcioły, mają sztywne sterówki, którymi podpierają się podczas przebywania na pniu drzewa. Gniazdują w rozmaitych szczelinach w pniach lub między pniem a korą.

Systematyka

Etymologia

Greckie κερθιος kerthios – mały, zamieszkujący drzewa, owadożerny ptak wspomniany przez Arystotelesa, być może pełzacz Certhia, lecz nigdy nie został właściwie zidentyfikowany. W nomenklaturze zoologicznej i w różnych kombinacjach nazw rodzajowych nazwę tę stosuje się na określenie rozmaitych cienkodziobych i krzywodziobych gatunków ptaków^[7].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[3]:

Certhia tianquanensis – pełzacz syczuański
Certhia nipalensis – pełzacz rdzaworzytny
Certhia discolor – pełzacz dębowy
Certhia manipurensis – pełzacz płowy – takson wyodrębniony ostatnio z C. discolor^[8]^[9]^[10]^[11]^[12]^[13]
Certhia himalayana – pełzacz himalajski
Certhia brachydactyla – pełzacz ogrodowy
Certhia americana – pełzacz amerykański
Certhia hodgsoni – pełzacz mały – takson wyodrębniony ostatnio z C. familiaris^[8]^[9]^[10]^[11]^[12]^[14]
Certhia familiaris – pełzacz leśny

Przypisy

↑ Certhiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 118. (łac.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Certhiidae Leach, 1820 - pełzacze - Treecreepers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-22].
↑ F. Gill, D. Donsker: Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings & oxpeckers. IOC World Bird List: Version 6.1. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).
↑ Treecreepers (Certhiidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
↑ Harrap 2008 ↓, s. 181–186.
↑ Certhia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
↑ ^a ^b J. Martens, D.T. Tietze. Systematic notes on Asian birds. 65 A preliminary review of the Certhiidae. „Zoologische Verhandelingen”. 80 (5), s. 273-286, 2006. (ang.).
↑ ^a ^b D.T. Tietze, J. Martens, Y.-H. Sun. Molecular phylogeny of treecreepers (Certhia) detects hidden diversity. „Ibis”. 148 (3), s. 477–488, 2006. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2006.00547.x. (ang.).
↑ ^a ^b D.T. Tietze, J. Martens, Y.-H. Sun, M. Päckert. Evolutionary history of treecreeper vocalisations (Aves: Certhia). „Organisms Diversity & Evolution”. 8 (4), s. 305-324, 2008. DOI: 10.1016/j.ode.2008.05.001. (ang.).
↑ ^a ^b D.T. Tietze, J. Martens, Y.-H. Sun: Diversity of some forest-dwelling passerine birds in the Himalayas (Aves: Passeriformes). W: M. Hartmann, J. Weipert: Biodiversität und Naturausstattung im Himalaya. T. III. Erfurt: Verein der Freunde & Förderer des Naturkundemuseums Erfurt e. V., 2009, s. 67-69. ISBN 978-3-00-027117-5. (ang.).
↑ ^a ^b J. Martens, D.T. Tietze, M. Päckert. Phylogeny, biodiversity, and species limits of passerine birds in the Sino-Himalayan regiona critical review. „Ornithological Monographs”. 70 (1), s. 64-94, 2011. DOI: 10.1525/om.2011.70.1.64. (ang.).
↑ Harrap 2008 ↓, s. 186.
↑ Harrap 2008 ↓, s. 182.

Bibliografia

S. Harrap: Family Certhiidae (Treecreepers). W: J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 13: Penduline-tits to Shrikes. Barcelona: Lynx Edicions, 2008, s. 166–187. ISBN 84-96553-45-0. (ang.).

[itis-1] Certhiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 118. (łac.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Certhiidae Leach, 1820 - pełzacze - Treecreepers (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-22].

[Gill&Donsker-4] F. Gill, D. Donsker: Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings & oxpeckers. IOC World Bird List: Version 6.1. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).

[ibc-5] Treecreepers (Certhiidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2016-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).

[CITEREFHarrap2008181–186-6] Harrap 2008 ↓, s. 181–186.

[hbwalive-7] Certhia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].

[Martens&Tietze-8] J. Martens, D.T. Tietze. Systematic notes on Asian birds. 65 A preliminary review of the Certhiidae. „Zoologische Verhandelingen”. 80 (5), s. 273-286, 2006. (ang.).

[Tietze&innia-9] D.T. Tietze, J. Martens, Y.-H. Sun. Molecular phylogeny of treecreepers (Certhia) detects hidden diversity. „Ibis”. 148 (3), s. 477–488, 2006. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2006.00547.x. (ang.).

[Tietze&innib-10] D.T. Tietze, J. Martens, Y.-H. Sun, M. Päckert. Evolutionary history of treecreeper vocalisations (Aves: Certhia). „Organisms Diversity & Evolution”. 8 (4), s. 305-324, 2008. DOI: 10.1016/j.ode.2008.05.001. (ang.).

[Tietze&innic-11] D.T. Tietze, J. Martens, Y.-H. Sun: Diversity of some forest-dwelling passerine birds in the Himalayas (Aves: Passeriformes). W: M. Hartmann, J. Weipert: Biodiversität und Naturausstattung im Himalaya. T. III. Erfurt: Verein der Freunde & Förderer des Naturkundemuseums Erfurt e. V., 2009, s. 67-69. ISBN 978-3-00-027117-5. (ang.).

[Martens&inni-12] J. Martens, D.T. Tietze, M. Päckert. Phylogeny, biodiversity, and species limits of passerine birds in the Sino-Himalayan regiona critical review. „Ornithological Monographs”. 70 (1), s. 64-94, 2011. DOI: 10.1525/om.2011.70.1.64. (ang.).

[CITEREFHarrap2008186-13] Harrap 2008 ↓, s. 186.

[CITEREFHarrap2008182-14] Harrap 2008 ↓, s. 182.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Pełzacze (ptaki)