PROFILPELAJAR.COM

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	2 czerwca 1913
Miejscowość	Witebsk
Miejsce	Sobór Zaśnięcia Matki Bożej
Konsekrator	Włodzimierz (Putiata)
Współkonsekratorzy	Beniamin (Kazanski)
Konsekrowani biskupi
Filoteusz (Narko)	23 listopada 1941
Stefan (Siewbo)	17 maja 1942

Pantelejmon
	Paweł Rożnowski
	Biskup
Kraj działania	Niemcy
Data i miejsce urodzenia	27 października 1867 ; gubernia witebska
Data i miejsce śmierci	30 grudnia 1950 ; okolice Monachium
Miejsce pochówku	?↗
	Egzarcha Mińska i całej Białorusi
Okres sprawowania	1941–1942
	Metropolita miński Białoruskiego Kościoła Prawosławnego
Okres sprawowania	1942
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny poza granicami Rosji
Śluby zakonne	15 września 1897
Diakonat	1897
Prezbiterat	1897
Chirotonia biskupia	2 czerwca 1913
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pantelejmon, imię świeckie Paweł Stefanowicz Rożnowski (ur. 15 października^?/27 października 1867 w guberni witebskiej, zm. 30 grudnia 1950 w okolicach Monachium) – rosyjski biskup prawosławny.

Życiorys

Ukończył szkołę realną w Niżnym Nowogrodzie, a następnie wojskową szkołę inżynierską w Mikołajowie. Uzyskał stopień oficerski i został zawodowym żołnierzem. W 1895 złożył dymisję z armii rosyjskiej i wstąpił na kurs misjonarski przy Kazańskiej Akademii Duchownej. Po ich ukończeniu wstąpił do monasteru Przemienienia Pańskiego w Kazaniu, gdzie 15 września 1897 złożył śluby wieczyste, a następnie przyjął święcenia kapłańskie. Już w roku następnym został wyznaczony przełożonym skitu Świętych Niewiast Niosących Wonności w Kazaniu, zaś w 1900 otrzymał godność ihumena. W 1904, już jako archimandryta, został przełożonym monasteru św. Jana Miłościwego w Zahajcach, którą to funkcję wypełniał przez rok. W 1905 przeniesiony do Markowskiego Monasteru Świętej Trójcy w Witebsku, ponownie jako przełożony wspólnoty.

2 czerwca 1913 został konsekrowany na biskupa dźwińskiego. W 1918 przeniesiony na katedrę pińską i nowogródzką. Część jego eparchii znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej. W związku z tym władze polskie prowadziły z nim – podobnie jak z metropolitą Jerzym (Jaroszewskim) oraz arcybiskupem Dionizym (Waledyńskim) – rozmowy w sprawie działań na rzecz autokefalizacji Kościoła prawosławnego w Polsce. Początkowo biskup Pantelejmon uważał taki kierunek rozwoju prawosławia w Polsce za konieczny dla pozytywnego ułożenia stosunków z rządem polskim. W oświadczeniu złożonym w 1921 na ręce ministra wymienieni trzej hierarchowie stwierdzili, że radzi są poświęcić się pracy na korzyść Cerkwi na podstawie autokefalii^[1]. Jednak jeszcze w tym samym roku hierarcha zmienił swoje stanowisko na niechętne autokefalii^[2]. W roku następnym natomiast stanowczo zaprotestował przeciw wprowadzeniu jako podstawy stosunków między rządem a Kościołem prawosławnym Tymczasowych przepisów o stosunku rządu do Kościoła prawosławnego w Polsce. Dokument ten uznał za próbę objęcia przez państwo całkowitej kontroli nad prawosławiem w Polsce. Taka postawa sprawiła, że został usunięty z katedry i zmuszony do zamieszkania w monasterze w Mielcach, a następnie w Żyrowiczach^[3].

W 1940 mianowany biskupem grodzieńskim i baranowickim przez metropolitę moskiewskiego Sergiusza (Stragorodskiego), pełniącego obowiązki patriarchy Moskwy. Rok później został podniesiony do godności arcybiskupa i otrzymał tytuł egzarchy Mińska i całej Białorusi, stojąc na czele Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego. W marcu 1942 sobór duchowieństwa i świeckich, który powołał do życia niekanoniczny Białoruski Kościół Prawosławny, ogłosił go jego zwierzchnikiem z tytułem metropolity. Jednak po dwóch miesiącach, wobec nieprzychylności władz hitlerowskich w sprawie dążeń części Białorusinów do autokefalizacji Kościoła, na własną prośbę odszedł w stan spoczynku. Przebywał w różnych klasztorach na terytorium Białorusi do odwrotu wojsk niemieckich po klęsce na froncie wschodnim. Został wówczas ewakuowany do Niemiec, zamieszkał w Monachium, gdzie skontaktował się z soborem biskupów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji z prośbą o przyjęcie w poczet jego hierarchii. Została ona spełniona; w Cerkwi Zagranicznej arcybiskup Pantelejmon pozostawał do swojej śmierci w 1950.

Przypisy

↑ M. Papierzyńska-Turek: Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939. s. 106.
↑ M. Papierzyńska-Turek: Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939. s. 107.
↑ A. Mironowicz: Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. s. 91–93.