PROFILPELAJAR.COM

Metro w Oslo
	metro
	; Logo metra
	; MX3000 na linii Østensjø
Państwo	Norwegia
Lokalizacja	Oslo, Bærum
Operator	Sporveien T-banen
Liczba linii	5
Lata funkcjonowania	od 1966
Dzienna; liczba pasażerów	200 000 (2021)
Roczna; liczba pasażerów	74,000,000 (2021)
	Infrastruktura
	; Schemat linii (aktualny)
Długość sieci	85 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Napięcie zasilania	trzecia szyna = 750V
Liczba stacji	101
	Tabor
Liczba pojazdów	115 MX3000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Metro w Oslo (norw. T-banen i Oslo) – system kolei podziemnej w stolicy Norwegii (przy czym większość stacji poza centrum miasta znajduje się na powierzchni ziemi). Operatorem metra jest Sporveien T-banen. Po Sztokholmie, Helsinkach i Petersburgu jest jednym z najdalej na północ wysuniętych systemów metra na świecie. Sieć metra złożona jest z 5 linii o łącznej długości 85 km i 101 stacji (z czego 17 jest pod ziemią). Wszystkie linie łączą się we Wspólnym Tunelu (Fellestunnelen) w centrum. W 2015 roku metro przewiozło ponad 94 miliony pasażerów^[2].

Historia

Dzieje metra w Oslo sięgają roku 1854, kiedy to otwarto najstarszą linię kolejową w Norwegii Hovedbanen, do miasta Eidsvoll przez dolinę Groruddalen. W 1872 roku otwarto linię Drammenbanen przechodzącą przez zachodnie Oslo, a w 1879 roku linię Østfoldbanen przecinającą dzielnicę Nordstrand, oferując ograniczone usługi kolejowe do tych części miasta^[3]. W roku 1898 otwarto podmiejską linię tramwajową Holmenkollbanen, która połączyła stacje Majorstuen z Holmenkollen^[4]. W roku 1916 trasa linii została wydłużona do Tryvann, z czego ostatni fragment od Frognerseteren jest wykorzystywany tylko przez pociągi towarowe^[5].

Pierwsza część szybkiego transportu miejskiego została uruchomiona w 1912 roku linia Ekeberg. Mając ten sam rozstaw szyn co trasa Holmenkollen, miała łączyć się z nią przez tunel tramwajowy biegnący pod miastem, jednak z powodów finansowych pomysł zarzucono^[6]. Metro oficjalnie otwarto 22 maja 1966 roku, kiedy otwarto fragment Wspólnego Tunelu między stacjami Brynseng i Jernbanetorget. W październiku otwarto fragment linii Grorud (linia 4 i 5) do stacji o tej samej nazwie. Linia Østensjø została połączona z systemem metra rok później, kiedy to wydłużono ją do stacji Skullerud^[7].

Linie

Linia	Stacje końcowe	Linie	Stacje
1	Frogneseteren ↔ Helsfyr (↔ Bergkrystallen)	Linia Holmenkollen, Linia Lambertseter	35
2	Østerås ↔ Ellingsrudåsen	Linia Røa, Linia Furuset	26
3	Kolsås ↔ Mortensrud	Linia Kolsås, Linia Østensjø	34
4	Vestli ↔ Bergkrystallen	Linia Grorud, Linia Løren, T-Baneringen, Linia Lambertseter	37
5	Sognsvann ↔ Vestli	Linia Sognsvanns, T-Baneringen, Linia Grorud	43

Metro działa we wszystkich 15 gminach Oslo, a także ma połączenie z pobliską gminą Bærum. Wszystkie pięć linii przechodzi przez Wspólny Tunel w centrum miasta. Fragment linii 4 i 5 pełni rolę kolei obwodowej w śródmieściu. Pociągi jeżdżą zazwyczaj pomiędzy 5 rano (6 rano w weekendy), a 1 w nocy^[8].

Stacje

Linia 1

Linia 1: Frognerseteren – Stortinget – Helsfyr (– Bergkrystallen)

Frognerseteren • Voksenåsen • Lillevann • Skogen • Voksenlia • Holmenkollen • Besserud • Midtstuen • Skådalen • Vettakollen • Gulleråsen • Gråkammen • Slemdal • Ris • Gaustad • Vinderen • Steinerud • Frøen • Majorstuen • Nationaltheatret • Stortinget • Jernbanetorget • Grønland • Tøyen • Ensjø • Helsfyr • (Brynseng • Høyenhall • Manglerud • Ryen • Brattlikollen • Karlsrud • Lambertseter • Munkelia • Bergkrystallen)

Linia 2

Linia 2: Østerås – Stortinget – Ellingsrudåsen
Østerås • Lijordet • Eiksmarka • Ekraveien • Røa • Hovseter • Holmen • Makrellbekken • Smestad • Borgen • Majorstuen • Nationaltheatret • Stortinget • Jernbanetorget • Grønland • Tøyen • Ensjø • Helsfyr • Brynseng • Hellerud • Tveita • Haugerud • Trosterud • Lindeberg • Furuset • Ellingsrudåsen

Linia 3

Linia 3: Kolsås – Stortinget – Mortensrud

Kolsås • Hauger • Gjettum • Valler • Avløs • Haslum • Gjønnes • Bekkestua • Ringstabekk • Jar • Bjørnsletta • Åsjordet • Ullernåsen • Montebello • Smestad • Borgen • Majorstuen • Nationaltheatret • Stortinget • Jernbanetorget • Grønland • Tøyen • Ensjø • Helsfyr • Brynseng • Hellerud • Godlia • Skøyenåsen • Oppsal • Ulsrud • Bøler • Bogerud • Skullerud • Mortensrud

Linia 4

Linia 4: Vestli – Storo – Stortinget – Bergkrystallen

Vestli • Stovner • Rommen • Romsås • Grorud • Ammerud • Kalbakken • Rødtvet • Veitvet • Linderud • Vollebekk • Risløkka • Økern • Løren • Sinsen • Storo • Nydalen • Ullevål stadion • Forskningsparken • Blindern • Majorstuen • Nationaltheatret • Stortinget • Jernbanetorget • Grønland • Tøyen • Ensjø • Helsfyr • Brynseng • Høyenhall • Manglerud • Ryen • Brattlikollen • Karlsrud • Lambertseter • Munkelia • Bergkrystallen

Linia 5

Linia 5: Sognsvann – Stortinget – Storo – Stortinget – Vestli

Sognsvann • Kringsjå • Holstein • Østhorn • Tåsen • Berg • Ullevål stadion • Forskningsparken • Blindern • Majorstuen • Nationaltheatret • Stortinget • Jernbanetorget • Grønland • Tøyen • Carl Berners plass • Sinsen • Storo • Nydalen • Ullevål stadion • Forskningsparken • Blindern • Majorstuen • Nationaltheatret • Stortinget • Jernbanetorget • Grønland • Tøyen • Carl Berners plass • Hasle • Økern • Risløkka • Vollebekk • Linderud • Veitvet • Rødtvet • Kalbakken • Ammerud • Grorud • Romsås • Rommen • Stovner • Vestli

Tabor

Metro w Oslo obsługuje 115 pojazdów typu MX3000. Pojazdy te zostały zamówione w 2003 roku, w 2006 roku dostarczono 83 wagony. W 2010 roku zamówiono kolejne 32 sztuki, które dostarczono dwa lata później^[9].

Zajezdnie

Metro w Oslo ma cztery zajezdnie (Vognhall):

Avløs, otwarta w roku 1925,
Etterstad,
Majorstuen, otwarta w roku 1894,
Ryen, otwarta w roku 1964.

Zobacz też

Przypisy

↑ Olav Juven: Tidenes passasjervekst på T-banen i Oslo. [dostęp 2023-05-08]. (norw.).
↑ 2015 – 41 000 flere reiser hver dag. Ruter, 2016-02-17. (norw.).
↑ Bjerke i Holom 2004 ↓, s. 9.
↑ Aspenberg 1994 ↓, s. 8.
↑ Aspenberg 1994 ↓, s. 14.
↑ Aspenberg 1994 ↓, s. 29.
↑ Aspenberg 1994 ↓, s. 29–30.
↑ Rutetabell for T-banen. Ruter, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]. (norw.).
↑ Oslo orders more metro cars. railwaygazette, 2010-12-22. [dostęp 2017-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-10)]. (ang.).

Bibliografia

Thor Bjerke, Finn Holom: Banedata 2004. 2004. ISBN 82-90286-28-7.
Nils Carl Aspenberg: Trikker og forstadsbaner i Oslo. Oslo: Baneforlaget, 1994. ISBN 82-91448-03-5. (ang.).