Machbet (hebr. מַחְבֵּט, dosł. „nietoperz”) – izraelski samobieżny zestaw przeciwlotniczy bazujący na amerykańskim samobieżnym dziale przeciwlotniczym M163 PIVADS. Konstrukcja rozwinięta i produkowana przez Israel Aerospace Industries (IAI), składa się z działka M168 Vulcan i wyrzutni pocisków FIM-92 Stinger. W służbie Sił Obronnych Izraela od 1998 roku do 2006 roku.
Zestawy Machbet wykorzystywane były między innymi podczas operacji „Ochronny Mur” na Zachodnim Brzegu.
Opis
W latach 90. XX wieku w zakładach IAI prowadzono badania nad zwiększeniem potencjału posiadanych M163 PIVADS[1]. Już podczas wojny libańskiej armia izraelska wykorzystywała systemy M163 PIVADS nie tylko do obrony przeciwlotniczej, ale także do wspierania działań sił lądowych[2] .
Pierwszy prototyp systemu Machbet został zaprezentowany armii w 1997 roku. W tym samym roku jeden z batalionów obrony przeciwlotniczej Sił Powietrznych Izraela rozpoczął szkolenia z użytkowania nowego zestawu. Rok później zadecydowano o przyjęciu systemów Machbet do służby[3].
Obrotowa wieża pojazdu została zintegrowana z działkiem M168 Vulcan kalibru 20 mm oraz wyrzutnią pocisków przeciwlotniczych FIM-92 Stinger. Działko ma zasięg do 3,5 km, może prowadzić ogień seriami po 10, 30, 60 lub 1000 pocisków oraz może być zasilane amunicją przeciwpancerno-zapalającą lub odłamkowo-burzącą. Działko jest stabilizowane w dwóch płaszczyznach, dzięki czemu można go używać, kiedy pojazd jest w ruchu. Wyrzutnia mieściła cztery pociski typu Stinger o zasięgu ok. 4,5 km[1][3].
Machbet został wyposażony w aktywny radar namierzania i ataku. Konstrukcja nie ma pokładowego radaru wykrywającego cele. W związku z tym cel musi zostać zlokalizowany przez załogę pojazdu lub towarzyszący pojazd z radarem. W celu poprawy możliwości i zdolności komunikacji systemu Machbet zintegrowano go z systemem radarowym EL/M-2106(inne języki). Zmodyfikowano również elektrooptyczne systemy celowania i dodano kamery typu FLIR(inne języki)[1][4].
Machbet napędzany był silnikiem Diesla General Motors 6V53 diesel o mocy 215 KM i mógł poruszać się z maksymalną prędkością 68 km/h. W związku ze zdolnościami amfibijnymi pojazd mógł pokonywać przeszkody wodne z prędkością ok. 5 km/h. Masa pojazdu to 12,5 t, długość 4,8 m, szerokość 2,8 m, a wysokość około 3 m[1].
Użytkownicy
Izrael
Siły Obronne Izraela wykorzystały Machbety między innymi w trakcie operacji „Ochronny Mur” podczas intifady Al-Aksa. Do działań sił lądowych zaangażowano wówczas trzy bataliony obrony przeciwlotniczej Sił Powietrznych Izraela (m.in. 66 batalion przeciwlotniczy). Armia uznała, że użycie czołgów w terenach zurbanizowanych na Zachodnim Brzegu (np. Ramallah i Nablus) może wiązać się z dużymi stratami, ale bojowe użycie działka M168 może zapewnić piechocie niezbędne wsparcie. Machbety były bardziej zwrotne i szybsze. Po operacji wojskowi docenili mobilność zestawów oraz siłę ognia działek. Mimo to w 2006 roku podjęto decyzję o ich wycofaniu ze służby[5] [6] .
Machbety były również wykorzystywane przez armię izraelską w „strefie bezpieczeństwa” w południowym Libanie[7] .
Przypisy
Bibliografia
