Lista książąt Liechtensteinu – lista wszystkich członków rodziny Liechtensteinów, posiadających dziedziczny tytuł książęcy, a od 1719 pełniących również funkcję władców Liechtensteinu.
Po raz pierwszy tytuł książęcy (niem. Fürst) został nadany Karolowi I przez arcyksięcia Macieja Habsburga w 1608 roku. Od tamtej pory tytuł nosiło piętnastu członków rodu. Księstwo Liechtensteinu jako suwerenny twór państwowy pod zwierzchnictwem Liechtensteinów powstało w 1719 roku, kiedy połączone dobra Schellenberg i Vaduz zakupione kilka lat wcześniej przez Jana Adama I, zostały wyniesione do rangi księstwa przez cesarza Karola VI Habsburga. Dynastia Liechtensteinów panuje nieprzerwanie w państwie od jego utworzenia, a zwierzchnictwo nad nim miało łącznie dwunastu monarchów, którzy są bezpośrednimi potomkami księcia Hartmanna II.
Najkrócej panującym księciem był Antoni Florian (3 lata, 6 miesięcy i 30 dni), zaś najdłużej – Jan II (70 lat, 2 miesiące i 29 dni), który pozostaje również drugim najdłużej panującym samodzielnie władcą w historii Europy po królowej Elżbiecie II. Jako pierwszy Księstwo Liechtensteinu odwiedził Alojzy II w 1848 roku[1], natomiast pierwszym monarchą na stałe mieszkającym w państwie był Franciszek Józef II, który po przejęciu władzy w 1938 roku zamieszkał wraz z żoną Georginą w zamku Vaduz[2].
Aktualnie panującym monarchą jest Jan Adam II, a jego następcą jest Alojzy, który od 2004 sprawuje władzę w charakterze koregenta[3].
Małżonki książąt Liechtensteinu noszą tytuł Księżnej Liechtensteinu (niem. Fürstin von und zu Liechtenstein). Od 1608 roku łącznie dziewiętnaście kobiet nosiło ten tytuł. Jedynym księciem, który nie miał żony był Jan II, a najwięcej małżonek w czasie panowania – cztery, miał Józef Jan. Ostatnią księżną Liechtensteinu była żona Jana Adama II – Marie-Aglaë, zmarła w 2021 roku. Następną księżną najprawdopodobniej zostanie Zofia, żona Alojzego.
Panujący książę nosi tytuły: księcia Liechtensteinu, księcia opawskiego i karniowskiego, hrabiego Rietbergu i suwerena Domu Książęcego. Jego oficjalny tytuł w języku niemieckim brzmi: Fürst von und zu Liechtenstein, Herzog von Troppau und Jägerndorf, Graf zu Rietberg, Regierer des Hauses von und zu Liechtenstein.
Książęta Liechtenstein
Rodowody Liechtensteinów sięgają XII wieku, kiedy żył pierwszy znany przedstawiciel rodu – Hugo von Weikersdorf, jednak do początku XVII wieku członkowie rodu nie nosili tytułów książęcych. Dopiero w 1608 roku arcyksiążę i późniejszy cesarz Maciej Habsburg nadał dziedziczny tytuł Księcia (niem. Fürst) Karolowi Liechtensteinowi, który wspierał go w sporze sukcesyjnym. Dziedziczność tytułu potwierdził 23 czerwca 1620 cesarz Ferdynand II. Wówczas nie istniało jednak Księstwo Liechtensteinu, a jego dzisiejsze ziemie nie były w posiadaniu rodu, zatem Liechtensteinowie byli tylko książętami tytularnymi, bez swojego suwerennego księstwa[4].
Książęta Liechtensteinu
18 stycznia 1699 r. trzeci tytularny książę z dynastii Liechtensteinów – Jan Adam I, kupił hrabstwo Schellenberg, a następnie w 22 lutego 1712 r. zakupił również hrabstwo Vaduz. Książę zmarł niespełna pół roku później i po jego śmierci rozpoczął się spór sukcesyjny między najbliższym męskim potomkiem – Antonim Florianem, a jego bratankiem – Józefem Wacławem I, na którego Jan Adam I przepisał cały majątek i tytuły[5]. Ostatecznie Józef Wacław I zrzekł się władzy na rzecz Antoniego Floriana. Dzięki jego wpływom 23 stycznia 1719 r. cesarz Karol VI połączył majątki Vaduz i Schellenberg, tworząc Księstwo Liechtensteinu i nadając tzw. bezpośrednią cesarską. Stało się ono 343. państwem członkowskim Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Zatem Antoni Florian był de facto pierwszym księciem Liechtensteinu jako suwerennego tworu państwowego[6][7].
Uwagi
Bibliografia
Przypisy
- ↑ Liechtenstein, Alois II. Josef von – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2023-05-24] (niem.).
- ↑ Liechtenstein, Franz Josef II. von – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2023-05-24] (niem.).
- ↑ Das Fürstenhaus | Das Fürstenhaus von Liechtenstein [online], 29 marca 2021 [dostęp 2023-05-24] (niem.).
- ↑ Liechtenstein, Karl I. von – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2023-05-24] (niem.).
- ↑ Liechtenstein, Johann Adam I. Andreas von – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2022-07-13] (niem.).
- ↑ Liechtenstein, Anton Florian von – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2022-07-13] (niem.).
- ↑ Liechtenstein (Fürstentum) – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2022-07-13] (niem.).