|
Lewica (2019)
Lewica – polska koalicja partii politycznych o charakterze lewicowym, utworzona przed wyborami parlamentarnymi w 2019, później kontynuowana. W parlamencie reprezentowana do grudnia 2021 i od marca 2023 przez Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (od grudnia 2021 do marca 2023 jedynie w Sejmie przez KK Poselski Lewicy). Od 2023 współtworzy trzeci rząd Donalda Tuska w sojuszu z Koalicją Obywatelską i Trzecią Drogą, w którym wicepremierem z jej ramienia jest Krzysztof Gawkowski. Historia  19 lipca 2019 wspólny start w wyborach parlamentarnych zapowiedziały Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna i Lewica Razem. Dzień później do porozumienia dołączyła także Polska Partia Socjalistyczna[1]. Potem poinformowano także o poszerzeniu sojuszu o Unię Pracy, Twój Ruch, Inicjatywę Feministyczną i Polską Partię Internetową, a także kilka organizacji niepartyjnych (m.in. stowarzyszenia „Ordynacka” i „Kuźnica” czy Związek Zawodowy Rolnictwa i Obszarów Wiejskich „Regiony”) oraz o przyjęciu przez koalicję nazwy „Lewica”[2]. UP i IF ostatecznie wycofały się z uczestnictwa w projekcie. 6 sierpnia, w związku z chęcią uniknięcia konieczności przekroczenia w wyborach do Sejmu 8-procentowego progu dla koalicji przy stworzeniu wrażenia komitetu koalicyjnego, doszło do zmiany formalnego skrótu Sojuszu Lewicy Demokratycznej z „SLD” na „Lewica”, aby pod tą nazwą porozumienie ugrupowań lewicowych wystąpiło w wyborach[3]. Do rejestracji nowego skrótu nie doszło jednak przed upływem terminu rejestracji komitetów wyborczych, w związku z czym koalicja przystąpiła do wyborów jako KW Sojusz Lewicy Demokratycznej[4], jednak posługując się logotypem z napisem „Lewica”[5]. Na listach SLD, spośród członków innych partii, znalazło się ponad 200 działaczy Razem, około 100 Wiosny, po kilku PPS i TR, a ponadto przedstawiciel Komunistycznej Partii Polski[6], lider PPI oraz pojedynczy członkowie Ruchu Sprawiedliwości Społecznej i Nowoczesnej. W odbywających się 13 października wyborach komitet uzyskał 2 319 946 głosów, tj. 12,56% głosów ważnych, zajmując 3. miejsce za PiS i KO. Pozwoliło to na wprowadzenie do parlamentu 49 posłów i 2 senatorów[7][8]. W Sejmie mandaty uzyskało 24 przedstawicieli SLD, 19 Wiosny i 6 Razem, zaś w Senacie znalazło się po jednej osobie z Wiosny i PPS. Na sześć dni przed rozpoczęciem nowej kadencji Sejmu powołano władze przyszłego klubu parlamentarnego (do którego zdecydowały się przystąpić wszystkie partie wybrane z list SLD). Na przewodniczącego klubu wybrano sekretarza Wiosny Krzysztofa Gawkowskiego[9]. Klub przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Razem, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Wiosna Roberta Biedronia)”. 12 listopada 2019 wicemarszałkiem Sejmu z ramienia Lewicy został szef SLD Włodzimierz Czarzasty, a wicemarszałkiem Senatu wiceszefowa Wiosny Gabriela Morawska-Stanecka[10]. Po wyborach rozpoczęto działania mające prowadzić do połączenia SLD i Wiosny[11]. 14 grudnia tego samego roku odbyły się obrady ciał statutowych SLD i Wiosny, po których poinformowano, że z połączenia obu ugrupowań powstanie partia Nowa Lewica[12]. Sąd Okręgowy w Warszawie zaakceptował nieprawomocnie 27 stycznia 2020 przerejestrowanie SLD na Nową Lewicę (decyzja ta uprawomocniła się w marcu 2021), pod którym to szyldem miała powstać wspólna formacja[13]. 19 stycznia 2020 wspólnym kandydatem SLD, Wiosny i Razem w wyborach prezydenckich w tym samym roku został ogłoszony prezes Wiosny Robert Biedroń[14]. 1 lutego poparła go także PPS[15]. W czerwcowych wyborach zajął on 6. miejsce spośród 11 kandydatów, uzyskując 2,22% głosów[16]. Przed II turą Robert Biedroń poparł kandydata KO Rafała Trzaskowskiego[17], jednak Lewica, ani żadna partia wchodząca w jej skład, nie udzieliła mu oficjalnego poparcia (specjalne stanowisko w sprawie niepopierania żadnego z kandydatów zajęła PPS[18]). 8 września 2020 KKP Lewicy opuściła dotychczasowa posłanka Wiosny Hanna Gill-Piątek, przechodząc do formacji Polska 2050[19]. 11 stycznia 2021 w Parlamencie Europejskim powstała delegacja Nowej Lewicy, w której znaleźli się zarówno eurodeputowani SLD (Nowej Lewicy), jak i Wiosny. Nie przystąpili do niej jednak pozostający członkiem SLD Leszek Miller oraz bezpartyjni przedstawiciele Lewicy Marek Belka i Włodzimierz Cimoszewicz (którzy przestali tym samym reprezentować SLD). Przewodniczącym delegacji został Robert Biedroń[20]. Trzej byli premierzy, którzy nie przystąpili do tej delegacji, pozostali w dotychczasowej delegacji, która przyjęła nazwę Lewica dla Europy[21]. Na jej czele stanął Leszek Miller[22], który wystąpił z SLD/Nowej Lewicy w marcu 2021[23]. 21 marca 2021 KKP Lewicy opuściła kolejna posłanka, jego wiceszefowa Monika Pawłowska, przechodząc z Wiosny do Porozumienia[24]. 11 czerwca 2021 zgromadzenie ogólne Wiosny (której działacze zgłosili akces do Nowej Lewicy) podjęło decyzję o samorozwiązaniu partii[25]. 17 lipca 2021 zarząd Nowej Lewicy podjął decyzję o powołaniu dwóch frakcji w partii: SLD i Wiosna[26]. 9 października 2021 odbyła się konwencja zjednoczeniowa partii politycznej Nowa Lewica[27][28], podczas której wybrano dwóch współprzewodniczących partii (zostali nimi ostatni szefowie jednoczących się partii, Włodzimierz Czarzasty z SLD i Robert Biedroń z Wiosny) oraz 14 wiceprzewodniczących partii (po 7 z obu frakcji)[29]. 14 grudnia 2021 klub parlamentarny opuściło pięcioro parlamentarzystów (troje posłów i oboje senatorów), którzy na czele z liderem PPS Wojciechem Koniecznym utworzyli Koło Parlamentarne PPS[30]. Klub przyjął wówczas nazwę „Koalicyjny Klub Poselski Lewicy (Nowa Lewica, Razem)”. 5 lutego 2023 przemianowało się ono na Koło Parlamentarne Lewicy Demokratycznej (reprezentujące Stowarzyszenie Lewicy Demokratycznej, odwołujące się do tradycji dawnej partii SLD), a Wojciech Konieczny został senatorem niezrzeszonym. 8 marca 2023 powrócił on do KKP Lewicy[31], w związku z czym klub odzyskał status klubu parlamentarnego i przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem)”. 7 czerwca 2023 NL i KKP Lewicy opuściła posłanka Karolina Pawliczak[32], a dwa i pół miesiąca później posłanka Beata Maciejewska. 27 listopada 2022 współprzewodniczącymi Lewicy Razem, którą do tej pory kolegialnie kierował zarząd krajowy, zostali Adrian Zandberg i Magdalena Biejat[33]. 27 lutego 2023 NL i Razem wraz PPS i UP podpisały porozumienie dotyczące wspólnego startu w wyborach parlamentarnych w 2023 oraz w wyborach samorządowych i do Parlamentu Europejskiego w 2024[34]. W sierpniu 2023 do koalicji dołączyła także Socjaldemokracja Polska. Do wyborów parlamentarnych Lewica przystąpiła jako komitet wyborczy partii NL (z jego list poza kandydatami ogłoszonych uczestników porozumienia wystartowali również członkowie Wolności i Równości oraz wyrejestrowanego RSS). W wyborach na listy NL do Sejmu oddano 1 859 018 głosów, tj. 8,61% głosów ważnych. Pozwoliło to na zajęcie 4. miejsca i uzyskanie 26 mandatów w Sejmie oraz 9 w Senacie[35]. W Sejmie 19 mandatów uzyskali przedstawiciele NL (12 frakcji SLD i 7 frakcji Wiosna), a 7 reprezentanci Razem[36]. W Senacie mandaty otrzymało 5 członków NL (4 z SLD i 1 z Wiosny), 2 Razem oraz po 1 PPS i UP. W nowej kadencji klub przyjął nazwę „Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem, Unia Pracy)”. Funkcję wicemarszałka Sejmu utrzymał Włodzimierz Czarzasty z NL, a wicemarszałkiem Senatu została Magdalena Biejat z Razem. Jego przewodniczącym początkowo pozostawał Krzysztof Gawkowski, którego w związku z objęciem przez niego stanowiska wicepremiera w rządzie Donalda Tuska po miesiącu zastąpiła Anna Maria Żukowska[37]. Oprócz Krzysztofa Gawkowskiego, członkami rządu z ramienia Lewicy zostali, także należący do NL: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Katarzyna Kotula i Dariusz Wieczorek. Delegować przedstawicieli na funkcje rządowe nie zdecydowała się Lewica Razem[38]. Spoza NL, reprezentantem Lewicy w rządzie w randze wiceministra został lider PPS. 11 działaczy NL objęło stanowiska wicewojewodów. W wyborach samorządowych w 2024 Lewica wystartowała jako komitet koalicyjny NL, Razem, PPS i UP. W wyborach do sejmików województw uzyskała 6,32% głosów, zdobywając 8 mandatów radnych (7 otrzymali przedstawiciele NL, a 1 Razem) w 6 województwach[39] (w 4 z nich działacze NL zasiedli w zarządach koalicyjnych z KO i TD). Komitet Lewicy (pod którego szyldem startowała tylko część działaczy partii tworzących koalicję) wystawił 30 kandydatów na włodarzy, w tym 17 na prezydentów miast. W II turze na prezydentów zostali wybrani Krzysztof Matyjaszczyk w Częstochowie (ubiegający się o reelekcję) i Krzysztof Kukucki we Włocławku – obaj z NL (z frakcji SLD). Na prezydenta stołecznej Warszawy kandydowała Magdalena Biejat z Razem, zajmując 3. miejsce. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku Lewica ponownie wystartowała jako komitet koalicyjny tych samych czterech partii, choć na jej listach nie znaleźli się członkowie PPS. Z list Lewicy wystartowało 90 członków NL, 20 Razem, 1 UP i 19 osób bezpartyjnych (w tym ubiegający się o reelekcję reprezentanci delegacji Lewica dla Europy – Marek Belka i Włodzimierz Cimoszewicz). Liderami list zostało 8 działaczy NL, 2 Razem i 3 osoby bezpartyjne (w tym obie z LdE). W wyborach Lewica zajęła 5. miejsce z wynikiem 6,3% głosów, uzyskując 3 mandaty, które zdobyli działacze NL (wszyscy z frakcji Wiosna) – ubiegający się o reelekcję Robert Biedroń, a także dotychczasowi posłowie i wiceministrowie Joanna Scheuring-Wielgus oraz Krzysztof Śmiszek[40]. 24 października tego samego roku połowa parlamentarzystów Razem (3 z 8 posłów i obie senator) na czele z Magdaleną Biejat wystąpiła z tej partii, a trzy dni później ugrupowanie pod wodzą Adriana Zandberga zdecydowało o opuszczeniu klubu parlamentarnego Lewicy i utworzeniu własnego koła poselskiego, przechodząc do opozycji[41] (przemianowało się jednocześnie z Lewicy Razem na Partię Razem, powracając do nazwy sprzed powołania koalicji Lewica). Klub Lewicy przemianował się w związku z tym na „KKP Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Unia Pracy)”. Postulaty programowe
ParlamentarzyściPosłowie na Sejm RP X kadencji
Byli posłowie:
Senatorowie XI kadencji Senatu
Były senator:
Eurodeputowani Lewicy (od 2024)
Eurodeputowani Lewicy (do 2024)
Posłowie na Sejm RP IX kadencji
Wcześniejsi posłowie:
Senatorowie X kadencji Senatu
Wcześniejsza senator:
Uwagi
Lewica w trzecim rządzie Donalda Tuska (stan aktualny)
Reprezentacja w sejmikachRadni sejmików VII kadencji
Radni sejmików VI kadencji
Wszyscy radni sejmików wojewódzkich zostali wybrani z ramienia KKW SLD Lewica Razem i byli związani z NL. Aktualna reprezentacja
WyboryWybory parlamentarne
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Wybory samorządowe
Wybory prezydenckie
KompozycjaObecni członkowie koalicji
Zobacz też
Przypisy
Information related to Lewica (2019) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.png){kind=logo}
