|
Koszykarz mysi
Koszykarz mysi[4] (Asthenes griseomurina) – gatunek małego ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Występuje w strefie równikowej na zachodzie Ameryki Południowej na niewielkim obszarze Peru i Ekwadoru. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern).
Systematyka
Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał angielski przyrodnik Philip Lutley Sclater w 1882 roku na łamach „Proceedings of the Zoological Society of London”. Autor nadał ptakowi nazwę Synallaxis griseo-murina, a jako miejsce typowe podał San Lucas w Ekwadorze[2][5]. Badania molekularne opublikowane w 2011 roku wykazały, że koszykarz mysi jest najbliżej spokrewniony z koszykarzem białobrodym Asthenes fuliginosa. Oba te gatunki były wcześniej zaliczane do rodzaju Schizoeaca[6]. Koszykarz mysi jest gatunkiem monotypowym[7][8][9].
Etymologia
- Asthenes: gr. ασθενης asthenes „nieistotny, mało znaczący”, od negatywnego przedrostka α- a-; σθενος sthenos „siła, moc”[10].
- griseomurina: łac. griseus szary, łac. murinus mysi (przymiotnik od mus, gen. muris.[11].
Morfologia
Mały ptak o brązowych tęczówkach. Dziób długi i cienki, żuchwa brązowa lub szara, górna szczęka ciemnoszara. Nogi i stopy niebieskoszare. Górne części ciała są wyraźnie ciemniejsze od dolnych. Są matowe oliwkowobrązowe, wokół oka niewielka biała obwódka, słabo zaznaczony lekko szary pasek brwiowy. Grzbiet, skrzydła, pokrywy nadogonowe i zad brązowe. Ogon długi, stopniowany, sterówki postrzępione. Dolne części ciała jasnoszare lub szarobrązowe. Na brodzie i gardle często białe pręgi. Długość ciała 18–21 cm, masa ciała: samice 15,5–17,5 g, samce 17,5–19 g[12].
Wymiary szczegółowe[13]:
| Długość skrzydła (mm)
|
59–64
|
| Długość ogona (mm)
|
97–112
|
| Długość dzioba (mm)
|
16–17
|
Zasięg występowania
Koszykarz mysi występuje na niewielkim obszarze na stokach Andów w najbardziej na północ wysuniętych częściach Peru (na północ od rzeki Marañón) i w południowym Ekwadorze. Między innymi w Cordillera del Cóndor[12]. Zasięg występowania (EOO, Extent of Occurrence) według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje około 24,6 tys. km². Występuje zazwyczaj na wysokości od 2800 do 4000 m n.p.m., ale lokalnie spotykany jest nieco niżej do 2500 m n.p.m., a odrębna populacja została zaobserwowana w Cordillera del Cóndor na wysokości tylko 2150 m n.p.m.[12]
Ekologia i zachowanie
Jego głównym habitatem są wysokie kępy traw w formacjach roślin paramo często przemieszane z niewielkimi krzewami, lasy górskie, w tym lasy Polylepis[a][12]. Długość pokolenia jest określona na 3,8 roku[14]. Ptak ten żeruje głównie w parach. Nie ma wielu informacji o diecie tego gatunku, prawdopodobnie składa się głównie z owadów. Koszykarz mysi żeruje w zaroślach, zazwyczaj nisko – do 1 metra nad ziemią, pożywienie pobiera z liści i gałązek[12].
Rozmnażanie
Nie ma informacji o rozmnażaniu tego gatunku. Także gniazda i jaja tych ptaków nie zostały dotychczas opisane[12].
Status
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN koszykarz mysi jest uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern)[3]. Wielkość populacji nie jest oszacowana, a gatunek ten opisywany jest jako dość pospolity. BirdLife International ocenia, że liczebność populacji prawdopodobnie spada z powodu degradacji naturalnych siedlisk[14].
Uwagi
- ↑ Lasy Polylepis to formacje leśne, których górna granica występowania przewyższa 5000 m n.p.m., znacznie powyżej naturalnego poziomu występowania innych lasów. Składają się głównie z drzew rodzaju Polylepis, krzewów i traw. Drzewa Polylepis są sękate, mają zazwyczaj niewielką wysokość (chociaż pewne gatunki osiągają wysokość przekraczającą 10 m) i charakteryzują się szorstką i grubą wielowarstwową korą. Tworzą zarówno gęste skupiska, jak i niewielkie kępy drzew.
Przypisy
- ↑ Asthenes griseomurina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b DenisD. Lepage DenisD., Mouse-colored Asthenes griseomurina [online], Avibase [dostęp 2024-10-21] (ang.).
- ↑ a b Asthenes griseomurina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: FURNARIIDAE Gray,GR, 1840 - GARNCARZOWATE - HORNEROS, FOLIAGE-GLEANERS AND SPINETAILS (Wersja: 2023-12-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-10-21].
- ↑ P.L.P.L. Sclater P.L.P.L., On two apparently new Species of the Genus Synallaxis, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1882 cz. 3, 1882, s. 578 + pl.43 fig.2 (ang.).
- ↑ Derryberry i inni, Lineage diversification and morphological evolution in a large-scale continental radiation: the Neotropical ovenbirds and woodcreepers (Aves: Furnariidae), „Evolution”, 65, 2011, s. 2973–2986, DOI: 10.1111/j.1558-5646.2011.01374.x .
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 8.1 [online], styczeń 2024 [dostęp 2024-10-20] .
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v14.1). [dostęp 2024-10-20]. (ang.).
- ↑ Alan P.A.P. Peterson Alan P.A.P., PASSERIFORMES FURNARIIDAE (incl. DENDROCOLAPTIDAE), Wersja 10.008 (2022.03.02) [online], Zoonomen Nomenclatural data [dostęp 2024-10-20] (ang.).
- ↑ Asthenes, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-10-05] (ang.).
- ↑ griseomurina, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-10-19] (ang.).
- ↑ a b c d e f T.S. Schulenberg, T. Johnson: Mouse-colored Thistletail Asthenes griseomurina, version 1.0. [w:] Birds of the World (red. T.S. Schulenberg) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2024-10-20]. (ang.).
- ↑ C.C. Vaurie C.C., Taxonomy and geographical distribution of the Furnariidae (Aves, Passeriformes), „Bulletin of the American Museum of Natural History”, 166, 1980, s. 75 .
- ↑ a b Species factsheet: Mouse-colored Thistletail Asthenes griseomurina [online], BirdLife International, 2024 [dostęp 2024-10-04] (ang.).
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne:
|
|
.jpg)
