Kopalnia Węgla Kamiennego Chorzów (do 1922 roku i w latach 1939–1945 niem. Gräfin Laura, od 1922 do 1936 roku Hrabina Laura, od 15 października 1936 do 1939 roku Królewska Huta[1]) – kopalnia węgla kamiennego, która znajdowała się w Chorzowie. Działała od 1870 roku do 1 stycznia 1970 roku (unieruchomiona od 1932 do 1940 roku), kiedy to została połączona z kopalnią Barbara-Wyzwolenie pod nazwą Barbara-Chorzów[2].
Historia
Powstała w 1870 roku z części rezerwowego pola kopalni Król. W 1871 roku sprzedana razem z Hutą KrólewskąHugonowi Henckel von Donnersmarck i połączona w jedną spółkę akcyjną: Vereingte Königs- und Laurahütte (pol. Zjednoczone Huty Królewska i Laura)[1].
Powierzchnia obszaru górniczego kopalni została powiększona o pola górnicze Gott gebe Glück (pol. Boże Daj Szczęście) i pole Ernst August, co spowodowało jej niemal dwukrotne zwiększenie[3]. Eksploatację prowadzono szybami Hugo I i II (później Kuba I i II)[3].
Około 1921 roku kopalnia Gräfin Laura zatrudniała łącznie 3880 pracowników[4] oraz dysponowała czterema głównymi szybami. Były to dwa szyby wydobywcze: Bahnschacht (późniejszy szyb Kolejowy[5]) i dwuprzedziałowy Hugoschacht[4] (później nazywany szybem Hugona[5]) w Chorzowie, szyb podsadzkowy Ernst-August-Schacht w Maciejkowicach oraz Gott-gebe-Glück-Schacht, który wówczas służył jako głębinowe ujęcie wody przemysłowej i pitnej[6].
Zakład posiadał także w tym czasie własną cegielnię, produkującą rocznie około 2 miliony cegieł na własne potrzeby[6].
W 1926 roku Zjednoczone Huty Królewska i Laura utworzyły filialną spółkę akcyjną: Górnośląskie Zjednoczone
Huty Królewska i Laura, Spółka Akcyjna Górniczo-Hutnicza, do której należała m.in. kopalnia Hrabina Laura[7][8].
30 marca 1932 roku zdecydowano unieruchomić kopalnię[3].
W czasie II wojny światowej wznowiono pracę zakładu; kopalnia należała wówczas do niemieckiego koncernu państwowego Berghütte[9].
W kopalni pracowali m.in. jeńcy radzieccy z obozu w Cieszynie, który tworzyli Kommando R 143 Stalag VIII B Teschen. 7 stycznia 1945 roku oddział składał się z 210 jeńców[10].
Przy kopalni od 1945 roku istniał obóz pracy przymusowej dla więźniów, internowanych i jeńców. Pod koniec listopada 1945 roku przebywało w nim przeszło 400 osób. Obóz został zlikwidowany w 1949 roku[11].
1 stycznia 1970 roku kopalnia Chorzów została połączona z kopalnią Barbara-Wyzwolenie pod nazwą Barbara-Chorzów[2]. Kopalnia Barbara-Chorzów została z kolei zlikwidowana w 1995 roku[12].
Miroszewski Kazimierz: Obozy pracy przymusowej w Bytomskim Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego w latach 1945-1949. W: Bytomskie martyrologium powojennych lat 1945-1956. Ofiary komunistycznego terroru i ich pomnik. Jan Drabina (red.). Bytom: Urząd Miejski w Bytomiu, 2009, s. 84, 88, 90. ISBN 978-83-922322-9-2.
Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945: informator encyklopedyczny. Czesław Pilichowski (oprac.) i inni. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 133. ISBN 978-83-01-00065-3.