Długość ciała kalandry czarnej to 18–20 cm[7]. Masa osobników płci męskiej wynosi 40–53 g, natomiast płci żeńskiej 37–48 g.
Dymorfizm płciowy u tych ptaków jest dobrze widoczny. Osobniki męskie mają czarne upierzenie, jedynie na plecach występują bledsze pióra. Dziób jest żółtawy do czerwonawego. Samice kalandry w przeciwieństwie do samców mają ciemno nakrapiane upierzenie. Na spodzie jest bledsze, a nogi są czarne.
Występowanie
Obszar występowania kalandry czarnej rozciąga się od dolnej Wołgi aż do Azji Środkowej. W Europie gniazduje tylko w południowo-zachodniej Rosji. Liczba par lęgowych na tym obszarze jeszcze w 2004 roku szacowano na około 4000–7000, w 2015 roku już tylko na 50–100[4]. Zimuje bardziej na południe po rejon Morza Czarnego, Kaukaz, północny Iran, Uzbekistan, Turkmenistan i południowy Kazachstan[2].
Do Polski zalatuje wyjątkowo[8], stwierdzono go tylko raz – w styczniu 1988 roku w Kosienicach koło Przemyśla[9].
Pożywienie
Pożywienie kalandry czarnej w lecie składa się głównie z owadów. W zimie stanowią je w przeważającej części nasiona, natomiast wiosną odżywiają się zielonymi częściami roślin.
Tryb życia
Osobniki męskie śpiewają często na wzniesieniach. Poza okresem lęgowym obie płcie żyją często w osobnych grupach.
Kalandry dobierają się w monogamiczne pary sezonowe i składają jaja dwa razy do roku. Gniazdo zakładają w pobliżu zbiorników wodnych, najczęściej chowając je między kępami trawy. Tylko osobniki płci żeńskiej budują gniazdo. Jednorazowo samica składa 4–8 jaj. Mają wrzecionowaty kształt i są lśniące bladoniebieskie lub oliwkowe z brązowymi lub oliwkowymi plamami. Okres inkubacji wynosi 15–16 dni. Jajka są wysiadywane tylko przez samicę, natomiast w karmieniu piskląt bierze udział zarówno samica, jak i samiec. Młode ptaki opuszczają gniazdo około dziesiątego dnia życia. Na tym etapie nie potrafią jeszcze latać.
↑ abcAlström, P.: Black Lark (Melanocorypha yeltoniensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-08)].
↑F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nicators, reedling, larks. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-08]. (ang.).
↑RobR.HumeRobR. i inni red., Ptaki Europy: przewodnik do rozpoznawania, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2023, s. 352, ISBN 978-83-7763-608-4 [dostęp 2024-04-20].
↑Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Bibliografia
Hans-Günther Bauer: Das Kompendium der Vögel Mitteleuropas: Alles über Biologie, Gefährdung und Schutz. Band 2: Passeriformes – Sperlingsvögel. Wiesbaden: Aula-Verlag Wiebelsheim, 2005. ISBN 3-89104-648-0. (niem.). Brak numerów stron w książce
