Janusz Ballenstedt

Janusz Ballenstedt
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 marca 1921
Poznań

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 2005
Dannemois

Narodowość

polska

Alma Mater

Politechnika Krakowska

Dziedzina sztuki

architektura

Multimedia w Wikimedia Commons

Janusz Ballenstedt (ur. 5 marca 1921 w Poznaniu, zm. 8 stycznia 2005 w Dannemois) – polski architekt, publicysta, wykładowca i teoretyk architektury.

Życiorys

Był synem Adama Ballenstedta i Marii Wiewiórowskiej. W 1939 ukończył Liceum w Poznaniu. Brał udział w kampanii wrześniowej jako ochotnik w taborach 15. Pułku Ułanów. W 1940 po wysiedleniu rodziny przez Niemców przeniósł się do Krakowa, gdzie pracował jako technik w Dyrekcji Kolei Wschodnich. Maturę zdał jako eksternista w 1945. Studiował architekturę na Politechnice Krakowskiej, którą ukończył w 1949.

Zmarł 8 stycznia 2005 roku w Dannemois. Pochowany na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu[1].

Kariera zawodowa

W latach 1947–1951 był asystentem na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej.

Od 1960 pracował jako wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie prowadził wykłady z historii i teorii architektury oraz historii kultury europejskiej.

Na przełomie lat 1949–1950 przebywał we Francji jako stypendysta rządu francuskiego. W 1950 r. w Paryżu urządził wystawę prac własnych.

W latach 1948–1950 zatrudniony jako projektant w Centralnym Biurze Projektów Budownictwa Przemysłu Węglowego oraz w Centralnym Biurze Projektów Architektonicznych i Budowlanych tamże.

Od 1951 pracował w Biurze Projektowym Budownictwa Ogólnego „Miastoprojekt” w Krakowie. Należał m.in. do zespołu architektów projektujących Nową Hutę.

W latach 1952–1959 jako członek Związku Polskich Artystów Plastyków, podjął własną wolną praktykę projektując i kierując realizacjami licznych wystaw w kraju i zagranicą.

W 1962 otworzył przewód doktorski pod kierunkiem prof. Juliusza Żórawskiego na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, którego nigdy nie sfinalizował.

W 1964 został zaangażowany do zorganizowania IV Katedry Form Funkcjonalnych Wydziału Malarstwa i Grafiki ASP w Krakowie - Oddział Grafiki w Katowicach. Opracował szczegółowy program dydaktyczny nowego kierunku nauczania oraz zaprojektował pawilon wydziału.

W 1970 wyjechał na stałe do Francji, gdzie rozpoczął pracę projektową i wykładał historię architektury europejskiej na Ecole Speciale d’Architecture[1][2][3].

Projekty i realizacje[1][2][3][4]

Projektował i realizował obiekty dla górnictwa węglowego oraz obiekty użyteczności publicznej. Brał udział w konkursach architektonicznych.

  • Centrum Administracyjne Kombinatu Nowa Huta (współautorzy – Marta Ingarden i Janusz Ingarden (1950–1955)
  • Gmach Biura Studiów i Projektów Górniczych, Katowice, Pl. Grunwaldzki (przed 1960)  
  • projekt rozbudowy siedziby Centralnego Zarządu Przemysłu Węglowego w Katowicach (1948)
  • projekt biurowca Centralnego Zarządu Biur Projektowo-Montażowych w Katowicach (1949)
  • projekt Poczty Głównej w Zakopanem (1958)
  • projekt kościoła w Zawoi (1958)
  • trzy domy mieszkalne na Krupówkach w Zakopanem (1959)
  • wnętrza Miejskiego Domu Kultury „Kazimierz” w Sosnowcu (freski, sgraffita, rzeźba, współpraca Bogdan Kotarba) (1962–1966)
  • projekt pawilonu dla Ministerstwa Chemii (1962)
  • projekt zagospodarowania terenów Głównego Instytutu Paliw Naturalnych w Katowicach (1949)
  • projekt zbiornika wody w Lasku Wolskim w Krakowie (1960)
  • typowy projekt cechowni (łupina żelbetowa 30 x 30 m) (1951)
  • fabryka w Avallon (Francja)
  • fabryka w Auby (Francja)
  • projekt żyrandoli w kościele w Kętrzynie
  • projekt wnętrza PAST-y w Warszawie

Projekty wystawiennicze

Projekty konkursowe

Dorobek naukowy

Był cenionym dydaktykiem. Apologetą Le Corbusiera i Juliusza Żórawskiego, znanym publicystą i krytykiem architektury. Publikował na łamach czasopism, m.in.: „Architektura”, „Fundamenty”, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”[1][2].

Monografia

Ważniejsze artykuły

  • Teoria minimum w architekturze / Theory of the minimum in architecture, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, T. XLV, 2017, s. 29–74, ISSN 0079-3450.

Stowarzyszenia

Życie prywatne

Dwukrotnie żonaty. W 1944 poślubił Halinę Mikołajską (rozwód 1948), w 1958 Marię Kościałkowską (1922–2020). Mieszkał w Krakowie przy ul. Długiej 32/16. Jego stryjem był Lucjan Ballenstedt[1].

Galeria zdjęć

  • Centrum administracyjne Kombinatu „Nowa Huta” w Krakowie (2016)
    Centrum administracyjne Kombinatu „Nowa Huta” w Krakowie (2016)
  • Gmach Biura Studiów i Projektów Górniczych w Katowicach, pl. Grunwaldzki (2016)
    Gmach Biura Studiów i Projektów Górniczych w Katowicach, pl. Grunwaldzki (2016)
  • Dom Kultury „Kazimierz” w Sosnowcu (2016)
    Dom Kultury „Kazimierz” w Sosnowcu (2016)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e J. Krzysztof Lenartowicz :Janusz Ballenstedt i jego teoria minimum w architekturze. „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”. T. XLVI (2018), s. 41–59
  2. ↑ a b c A. Borowik, Nowe Katowice : forma i ideologia polskiej architektury powojennej na przykładzie Katowic (1945–1980), wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2019, s. 460–461, ISBN 978-83-66018-17-4, OCLC 1100249048 [dostęp 2019-09-12].
  3. ↑ a b Strona internetowa In memoriam. Pamięci architektów polskich http://www.inmemoriam.architektsarp.pl/pokaz/janusz_ballenstedt,710
  4. ↑ R. Nakonieczny, Rzeźby jako atraktory dynamiczne (kinetyczno-luministyczne) w przestrzeni publicznej współczesnego miasta – studium trzech przypadków, [w:] Badania interdyscyplinarne w architekturze 1 BIWA 1 : monografia konferencyjna, Gliwice: Wydział Architektury Politechniki Śląskiej, 2015, s. 17–26, ISBN 978-83-936574-3-8, OCLC 924746095 [dostęp 2019-09-12].

Bibliografia

  • J. Krzysztof Lenartowicz: Janusz Ballenstedt i jego teoria minimum w architekturze, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, T. XLVI, 2018, s. 41–59, ISSN 0079-3450.
  • Aneta Borowik: Nowe Katowice. Forma i ideologia polskiej architektury powojennej na przykładzie Katowic (1945–1980),  Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2019, s. 460–461, ISBN 978-83-660-1817-4.
  • Ryszard Nakonieczny: Rzeźby jako atraktory dynamiczne (kinetyczno-luministyczne) w przestrzeni publicznej współczesnego miasta – studium trzech przypadków, [w:] Badania interdyscyplinarne w architekturze 1 (BIWA 1). Monografia konferencyjna, T. 2: Przestrzenie publiczne w mieście. Gliwice: Wydział Architektury Politechniki Śląskiej, 2015, s. 17–26, ISBN 978-83-936-5745-2.
  • Tadeusz Przemysław Szafer: Współczesna architektura polska / Contemporary Polish Architecture / Современная польская архитектура. Warszawa: Arkady, 1988. ISBN 83-213-3325-7.
  • Janusz Ballenstedt: Architektura. Historia i teoria. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13146-2.