Jan Bratro urodził się 10 kwietnia 1895 w Nowym Sączu[1][2]. Był synem Adama Mariana i Emilii z domu Heidler. Ojciec był inżynierem, kierownikiem budowy wagonów w sanockiej fabryce[3], działaczem społecznym i niepodległościowym w Sanoku[4][4][5]. Jan Bratro miał czterech braci. Dwóch z nich zmarło we wczesnym wieku dziecięcym: Aleksander (1899–1901) i Kazimierz (1902–1903). Dwaj pozostali służyli w wojsku i ponieśli śmierć podczas działań wojennych: Tadeusz Artur (1896–1916), żołnierz Legionów Polskich, poległ w bitwie pod Kuklami 13 lipca 1916[4][6], a Adam Antoni (1900–1920) poległ 11 sierpnia 1920 podczas wojny polsko-bolszewickiej, pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Militari.
U schyłku wojny w listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. W tym czasie rozpoczął służbę w Krajowym Inspektoracie Zaciągów, a 8 listopada 1918 został awansowany do stopnia kapitana. 10 stycznia 1919 objął stanowisko naczelnika kancelarii Okręgowej Komendy Uzupełnień w Łodzi. W lipcu 1919 skierowany z Obozu Szkół Podoficerskich w Dęblinie do 101 pułku piechoty na stanowisko dowódcy batalionu. 1 czerwca 1920 podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 w stopniu kapitana został dowódcą 101 pułku piechoty w ramach I Brygady Rezerwowej i wraz z tą jednostką od 8 czerwca 1920 brał udział w walkach. Podczas działań wojennych w szeregach tej jednostki służył jego brat Adam. W lipcu 1920 został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[15].
Po zakończeniu działań wojennych został przydzielony najpierw do 20 pułku piechoty, a następnie do 21 pułku piechoty, w którym od 1921 był dowódcą batalionu sztabowego (w 1923 pełniący obowiązki tej funkcji[16]). 17 grudnia 1924 został awansowany do stopnia podpułkownika w korpusie oficerów piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[17][18][19]. W 1924 pozostawał oficerem 21 pp[20]. W 1925 został dowódcą III batalionu w 21 pp. Następnie pełnił służbę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Modlinie. W marcu 1927 został przeniesiony do 4 pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[21][22]. Od 14 lutego 1929 do 20 lutego 1938 dowodził 28 pułkiem Strzelców Kaniowskich w Łodzi[23]. 21 grudnia 1932 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 6. lokatą w korpusie oficerów piechoty[24]. Od lutego 1938 był dowódcą piechoty dywizyjnej 29 Dywizji Piechoty w Grodnie.
Jednocześnie działał w Związku Strzeleckim. Od 28 listopada 1933 do 1939 pełnił funkcję prezesa zarządu Łódzkiego Okręgowego Związku Stowarzyszeń Strzeleckich, Łowieckich i Łuczniczych[25]. W 1937 wspólnie z Tadeuszem Biernackim opublikował pracę pt. „Major Albin Fleszar «Satyr»”[26].
Po wybuchu II wojny światowej w tej funkcji w ramach Armii „Prusy” brał udział w kampanii wrześniowej[27]. Uczestniczył w walkach w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego. Po wycofaniu się na Lubelszczyznę. Tam w rejonie Krasnegostawu i Rejowca 14 września przejął dowództwo nad organizowanymi w dniach 8–10 września trzema dwubatalionowymi pułkami rezerwowymi. Od tego czasu jednostki te określono mianem 29 Brygady Piechoty[28] w ramach Frontu Północnego (Grupa Operacyjna gen. Kruszewskiego. Po bitwie pod Krasnymstawem 29 Brygada Piechoty (przydzielona do 39 Dywizji Piechoty) 19/20 września jednostka nacierała na Zamość[29]. Autorzy Janusz Wojtasik i Marek Wagner podali, iż 23 września chorego płk. Jana Bratro, dowódcy tzw. grupy płk. Bratro, zastąpił na tym stanowisku Pawło Szandruk[30]. W artykule prasowym z 2001 Igor T. Kmiecik podał, że Jan Bratro we wrześniu 1939 chorował (wobec czego dowództwo 29 Brygady Piechoty miał objąć płk Pawło Szandruk), a następnie dostał się do niewoli niemieckiej[31] 27 września 1939 w Szopowem pod Józefowem. Następnie te informacje sprostowała córka pułkownika, Jadwiga Bratro, która poinformowała, że jej ojciec podczas kampanii wrześniowej nie chorował, nie dostał się do niewoli niemieckiej, zaś później cały okres okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie ukrywając się[32].
Jego żoną była Zofia, z domu Durr (1906–1977), artysta plastyk[33].
↑Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 34. ISBN 978-83-935385-7-7.
↑ abcWołają o pamięć, Tygodnik Sanocki, nr 44 (730) z 4 listopada 2005, s 1.
↑Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, [w:] Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 491–493.
↑Alojzy Zielecki, W epoce autonomii Galicyjskiej. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, [w:] Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 495.
↑Alojzy Zielecki. Polski ruch niepodległościowy w Sanoku i regionie na tle wydarzeń krajowych przełomu XIX i XX wieku. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 200, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN0557-2096.
↑„23 września ppłk Szandruk zastąpił na stanowisku dowódcy chorego płka Bratro i wyprowadził 29 Brygadę z niemieckiego okrążenia w rejonie Zamość-Hrubieszów” – Janusz Wojtasik, Marek Wagner: Rzeczpospolita Obojga Narodów i jej tradycje: studia i szkice, 2004.
↑Igor T. Kmiecik. Kręta droga do Ukrainy. Paweł Szandruk, dowódca SS Galizien, kawaler orderu Virtuti Militari. „Polityka”, s. 80, Nr 20 (2298) z 19 maja 2001.
.png){kind=small}
.jpg)