Goworów
Goworów (niem. Lauterbach[4]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie[5]. PołożenieGoworów to wieś łańcuchowa leżąca u podnóża Masywu Śnieżnika, nad potokiem Goworówka, na granicy Wysoczyzny Międzylesia, na wysokości około 470–600 m n.p.m.[6] Najbliższe otoczenie wsi stanowią rozległe użytki rolne o słabej jakości glebach[6]. Goworów należy do miejscowości rolniczo-letniskowych[6]. Przez wieś biegnie droga z Roztok do Międzylesia oraz odchodzą drogi lokalne do Nowej Wsi i Jodłowa[6]. Podział administracyjnyW latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Goworów, po jej zniesieniu w gromadzie Międzylesie-Południe. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego. HistoriaGoworów powstał w XIV wieku i przez większość swojej historii związany był z Międzylesiem, należąc kolejno do jego właścicieli[5]. W 1358 r. znalazł się w składzie państewka śnielińskiego, a po jego upadku nadal w dobrach międzyleskich. W roku 1360 był tu już pierwszy drewniany kościół[5]. W 1631 roku duża powódź zniszczyła część wsi, którą szybko odbudowano. W 1653 r. staje się własnością hrabiego von Althanna[5], w tym samym roku powstaje wolne sołectwo. Od roku 1765 Goworów podzielony był na dwie części, obie należące do hr. von Althanna. Mieszkało w nim 22 kmieci, 33 zagrodników i 22 chałupników. Należał do największych wsi w całych dobrach międzyleskich. W 1785 r. J. K. Ludwig, mieszczanin z Międzylesia, nabył wolne sołectwo i zapoczątkował złoty okres w dziejach wsi, budując dużą tkalnię napędzaną wodą i magazyny[5]. Wyroby tkackie wysyłane były do Hiszpanii i Ameryki Pn. W każdym domu znajdował się warsztat tkacki, dlatego wieś stała się centrum okolicznego tkactwa[5]. Część dworska nadal pozostawała w posiadaniu hr. von Althanna. W okresie wojen napoleońskich następuje upadek wsi. W 1827 r. na skutek trzęsienia ziemi ucierpiało 16 osób, a 13 budynków uległo częściowemu zniszczeniu[5]. W XIX wieku w Goworowie powstały: młyny wodne, olejarnie, tartaki i papiernia[5]. W drugiej połowie XIX w. Goworów staje się znanym letniskiem, powstają gospody, a turyści udają się na Pątnik (punkt widokowy), na którym był krzyż i altana. Przez wieś prowadził uczęszczany szlak na Goworek i Śnieżnik Kłodzki. W 1945 r. miejscowość w wyniku zmiany granic otrzymał nazwę Goworów, niemiecka ludność została wysiedlona w nowe granice Niemiec, a Goworów zasiedlili m.in. grupy polskich przesiedleńców. W okresie PRL-u, dobre warunki dla rozwoju rolnictwa przyczyniły się do tego, że nie nastąpiło wyludnienie wsi. Po wojnie istniała tutaj papiernia i kamieniołom gnejsów. W latach siedemdziesiątych XX wieku były tutaj 84 gospodarstwa rolne. ZabytkiDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:
Goworów stanowi największy wiejski zespół zabytkowy, murowany, o cechach charakterystycznych dla pogranicza czesko-śląskiego w otoczeniu Masywu Śnieżnika[6]. Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
Information related to Goworów |