Gorączka okopowa

Gorączka pięciodniowa
Febris quintana
Ilustracja
Bakterie z rodzaju Bartonella na zastawce serca
Klasyfikacje
ICD-10

A79.0

DiseasesDB

29814

MeSH

D014205

Gorączka okopowa (gorączka pięciodniowa) – choroba zakaźna wywoływana przez bakterie z gatunku Bartonella quintana, roznoszone przez wesz ludzką (odzieżową). Charakteryzuje się nawracającą gorączką, trwającą za każdym razem około pięciu dni. Przy zastosowaniu odpowiedniej antybiotykoterapii rokowanie u osób bez upośledzonej odporności jest zwykle pomyślne.

Nazewnictwo

Choroba, znana prawdopodobnie od starożytności[1], otrzymała cały szereg nazw: gorączka okopowa (ang. trench fever, świadectwo epidemii z czasów I wojny światowej), gorączka pięciodniowa (łac. febris quintana), gorączka (choroba) bolesnych goleni (ang. shin bone fever), gorączka wołyńska (Wołyń – kraina historyczna na Ukrainie), gorączka Mozy (Moza – rzeka we Francji), choroba Hisa-Wernera (od nazwisk odkrywców zespołu: Wilhelma Hisa Jr. i Heinricha Wernera) czy miejska gorączka okopowa (ang. urban trench fever, z powodu występowania wśród bezdomnych w amerykańskich metropoliach)[2].

Od czasu pierwszego opisania bakterii z rodzaju Bartonella (a. Bartonia) przez dr A. L. Bartona w 1909[3] nastąpiły poważne zmiany w taksonomii tych gatunków (pierwsza połowa lat 90.) Poprzednie miana: Rochalimaea/Wolhynia/Rickettsia quintana, Rickettsia pediculi, Rickettsia/Burnetia/Rochalimaea wolhynica, Rickettsia weigl sugerowały ścisły związek z rodziną Rickettsiaceae. Obecnie na podstawie badań DNA dowiedziono, że większe pokrewieństwo istnieje z rodzajami Brucella i Agrobacterium[4].

Epidemiologia

Okopy brytyjskie podczas bitwy nad Sommą

Bakterie z rodzaju Bartonella są przede wszystkim patogenami zwierzęcymi. Ludzie wydają się żywicielami przypadkowymi, którzy zostają zarażeni podczas żerowania wspólnych pasożytów albo przez bezpośredni kontakt z zanieczyszczonym materiałem odzwierzęcym. Dla Bartonella quintana typowym wektorem jest wesz ludzka (Pediculus humanus corporis), powszechnie występujący owad, który przy niedostatecznych warunkach sanitarnych łatwo przenosi się w obrębie społeczeństwa[5]. Źródłem zakażenia mogą być również hipotetycznie kleszcze z rodzaju Ixodes oraz pchły[6][7]. Liczne wybuchy epidemii miały miejsce podczas I wojny światowej, kiedy cierpiało na gorączkę okopową do 1/5 walczących na froncie żołnierzy obu stron[8]. Obecnie najczęściej spotyka się ją u osób bezdomnych[9]. Zainteresowanie B. quintana wzrosło ponownie od zakwalifikowania jej do grupy patogenów budzących szczególny niepokój (ang. emerging pathogens)[5] i identyfikacji pokrewnych gatunków chorobotwórczych[10].

Patofizjologia infekcji B. quintana była opisywana w osobnych publikacjach[11][12][13]. Patogen, obecny w odchodach wszy, do krwi przenika poprzez otarcia lub miejsca ukłuć. Prawdopodobnie równie dobrze do zakażenia może dojść bezpośrednio podczas żerowania wszy lub kleszczy na ciele gospodarza[14].

Przebieg choroby

Pacjenci z gorączką okopową charakteryzują się średnio-ciężkim stanem klinicznym. Zwykle objawy są ograniczone czasowo i ustępują bez komplikacji. Czas inkubacji trwa od kilku dni do ponad miesiąca. Pierwszym objawem bakteriemii są napady dreszczy poprzedzających gorączkę. Później (u chorych niebędących nosicielami wirusa HIV) choroba może obrać następujący przebieg[15]:

  • w najkrótszej formie pojedynczy atak gorączki kończy się po 4–5 dniach
  • zwykle pacjent doświadcza kilku napadów gorączkowych, każdy z nich trwa ok. 5 dni
  • forma ciągła charakteryzuje się nieustępującą, podwyższoną temperaturą ciała przez okres kilku tygodni
  • rzadko zdarza się, że objawy gorączkowe w ogóle nie występują

W trakcie choroby pacjent może skarżyć się z powodu bólów głowy, zawrotów, bólu zaoczodołowego, zapalenia spojówek, oczopląsu, bólów mięśniowych oraz stawowych, hepatosplenomegalii, wysypki itp. Dość często pojawia się ból w obrębie goleni[14]. Bakteriemia, którą trudno wykryć rutynowym posiewem, czasami prowadzi do rozwoju zapalenia wsierdzia. Przy braku odpowiedniej terapii infekcja B. quintana może przejść w formę przewlekłą[16].

U nosicieli HIV występują nieswoiste objawy wycieńczenia, bóle ciała, utrata wagi oraz coraz bardziej trawiące nawroty gorączki. Uszkodzenia w obrębie OUN mogą rzutować na stan psychiczny pacjenta[17].

Diagnoza

Wesz ludzka

Gorączkę okopową sugeruje obecność czynników sprzyjających zakażeniu w wywiadzie i typowy przebieg toru gorączkowego. Rozpoznanie ostateczne można wykonać na podstawie posiewu metodą zmodyfikowaną, hodowli tkankowej patogenu, badań serologicznych, immunocytochemicznych lub wykorzystujących metody molekularne (głównie PCR)[18].

Miano bakterii jest zbyt niskie, aby można było je uwidocznić w rozmazie krwi. Czasem pomaga dodanie specyficznego odczynnika IF[19]. Materiał do izolacji to zwykle krew lub zmienione chorobowo tkanki. Bartonella spp. mogą być hodowane na mediach bezkomórkowych; są jednak dosyć wybrednymi drobnoustrojami i potrzebują dodatków wzbogacających pożywkę (np. wyciąg z serca królika).

Stwierdzenie w hodowli: powolnego wzrostu przez okres ponad 7 dni, małych zaokrąglonych Gram(-) pałeczek (widocznych pod mikroskopem), negatywnych wyników prób na obecność katalazy i oksydazy nasuwa podejrzenie bakterii z rodzaju Bartonella.

Testy IFA oraz metody PCR są najwłaściwszą metodą określenia konkretnego gatunku. Próby serologiczne (IFA bądź EIA) wykorzystuje się zwykle do diagnostyki osób z objawami choroby kociego pazura lub nietypowych przypadków zapalenia wsierdzia, opon mózgowych lub mózgu[5][20].

Leczenie

Dostępne są szczegółowe wytyczne leczenia zakażeń bakteryjnych Bartonella spp.[21] Dobrą odpowiedź kliniczną uzyskano stosując antybiotyki z grupy makrolidów, tetracyklin oraz ryfampicyny. Profilaktyce zachorowań sprzyja poprawa warunków sanitarnych i eradykacja wektora[22].

Przypisy

  1. ↑ Drancourt M, Tran-Hung L, Courtin J, et al: Bartonella quintana in a 4000-year-old human tooth. J Infect Dis 2005; 191:607–611.
  2. ↑ Mandell 2010; s. 2995
  3. ↑ Strong RP, Tyzzer EE, Brues CT, et al: Verruga peruviana, Oroya fever and uta: preliminary report of the first expedition to South America from the Department of Tropical Medicine of Harvard University. J Am Med Assoc 1913; 61:1713–1716.
  4. ↑ Brenner DJ, O'Connor SP, Winkler HH, et al: Proposals to unify the genera Bartonella and Rochalimaea, with descriptions of Bartonella quintana comb. nov., Bartonella vinsonii comb. nov., Bartonella henselae comb. nov., and Bartonella elizabethae comb. nov., and to remove the family Bartonellaceae from the order Rickettsiales. Int J Syst Bacteriol 1993; 43:777–786.
  5. ↑ a b c Foucault C, Brouqui P Bartonella quintana characteristics and clinical management Emerging Infectious Diseases ss. 217–223 Vol. 12, No. 2, February 2006
  6. ↑ Adelson ME, Rao RV, Tilton RC, et al: Prevalence of Borrelia burgdorferi, Bartonella spp., Babesia microti, and Anaplasma phagocytophila in Ixodes scapularis ticks collected in northern New Jersey. J Clin Microbiol 2004; 42:2799–2801.
  7. ↑ Rolain JM, Franc M, Davoust B, et al: Molecular detection of Bartonella quintana, B. koehlerae, B. henselae, B. clarridgeiae, Rickettsia felis, and Wolbachia pipientis in cat fleas, France. Emerg Infect Dis 2003; 9:338–342.
  8. ↑ Silent Enemies: The Story of the Diseases of War and Their Control. G. P. Putnam's Sons, 1942.
  9. ↑ Jackson LA, Spach DH: Emergence of Bartonella quintana infection among homeless persons. Emerg Infect Dis 1996; 2:141–144.
  10. ↑ Regnery RL, Anderson BE, Clarridge III JE, et al: Characterization of a novel Rochalimaea species, R. henselae sp. nov., isolated from blood of a febrile, human immunodeficiency virus-positive patient. J Clin Microbiol 1992; 30:265–274.
  11. ↑ Boonjakuakul JK, Gerns HL, Chen YT, et al: Proteomic and immunoblot analyses of Bartonella quintana total membrane proteins identify antigens recognized by sera from infected patients. Infect Immun 2007; 75:2548–2561.
  12. ↑ Schmid MC, Scheidegger F, Dehio M, et al: A translocated bacterial protein protects vascular endothelial cells from apoptosis. PLoS Pathog 2006; 2:e115.
  13. ↑ Brouqui P, Raoult D: Bartonella quintana invades and multiplies within endothelial cells in vitro and in vivo and forms intracellular blebs. Res Microbiol 1996; 147:719–731.
  14. ↑ a b Hagan and Bruner's Microbiology and Infectious Diseases of Domestic Animals. Cornell University Press, 1973.
  15. ↑ Mandell 2010, s. 2997
  16. ↑ Foucault C, Raoult D, Brouqui P: Randomized open trial of gentamicin and doxycycline for eradication of Bartonella quintana from blood in patients with chronic bacteremia. Antimicrob Agents Chemother 2002; 47:2204–2207.
  17. ↑ Mandell 2010; s. 3002
  18. ↑ Chomel BB, Rolain JM: Bartonella. In: Murray PR, Barron EJ, Jorgensen JH, et al ed. Manual of Clinical Microbiology, 9th ed. Washington, DC: American Society for Microbiology; 2007:850–861.
  19. ↑ Foucault C, Rolain JM, Raoult D, et al: Detection of Bartonella quintana by direct immunofluorescence examination of blood smears of a patient with acute trench fever. J Clin Microbiol 2004; 42:4904–4906.
  20. ↑ Mandell 2010, s. 3003–3005
  21. ↑ Rolain JM, Brouqui P, Koehler JE, et al: Recommendations for treatment of human infections caused by Bartonella species. Antimicrob Agents Chemother 2004; 48:1921–1933.
  22. ↑ Wilks David, Farrington Mark: The infectious diseases manual 2ed. Blackwell Science, 2003. ISBN 0-632-06417-X. (ang.).

Bibliografia

  • Mandell Gerald L, Bennett John E: Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases. Philadelphia: Elsevier Inc., 2010. ISBN 978-0-4430-6839-3. (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Read other articles:

Xumarlı

Place in Zangilan, AzerbaijanXumarlıXumarlıCoordinates: 39°08′34″N 46°46′36″E / 39.14278°N 46.77667°E / 39.14278; 46.77667Country AzerbaijanDistrictZangilanPopulation (2015)[1] • Total45Time zoneUTC+4 (AZT) Xumarlı (Khumarly) is a village in the Zangilan District of Azerbaijan. History The village was located in the Armenian-occupied territories surrounding Nagorno-Karabakh, coming under the control of ethnic Armenian forces...

 

Garchitorena

Peta menunjukan lokasi Garchitorena Garchitorena adalah munisipalitas yang terletak di provinsi Camarines Sur, Filipina. Pada tahun 2015, munisipalitas ini memiliki populasi sebesar 27.010 jiwa. Pembagian wilayah Secara politis Garchitorena terbagi menjadi 23 barangay, yaitu: Ason (Ansony Bahi Binagasbasan Burabod Cagamutan Cagnipa Canlong Dangla Del Pilar Denrica Harrison Mansangat Pambuhan Sagrada Salvacion San Vicente Sumaoy Tamiawon Toytoy Pranala luar Philippine Standard Geographic Code ...

 

Azhar Djaloeis

Azhar DjaloeisLahir9 Mei 1944 (umur 79)Jaho, Padang Panjang, Masa pendudukan JepangKebangsaanIndonesiaPekerjaanAhli nuklir, pengajar, birokratDikenal atasKepala BAPETEN Prof. Dr. Azhar Djaloeis (lahir 9 Mei 1944)[1] adalah ilmuwan nuklir, pengajar, dan birokrat Indonesia. Ia menjabat sebagai Kepala Badan Pengawas Tenaga Nuklir (BAPETEN) dari tahun 2003 hingga 2005. Sebelumnya, Azhar Djaloeis pernah berkarier sebagai staf ahli bidang nuklir Menteri Riset dan Teknologi B.J. Habibi...

Achy Breaky Heart

Achy Breaky HeartSingel oleh Billy Ray Cyrusdari album Some Gave AllDirilis23 Maret 1992DirekamNovember 1991GenreCountry[1]Durasi3:23Label PolyGram Mercury PenciptaDon Von TressProduser Joe Scaife Jim Cotton Kronologi singel Billy Ray Cyrus Achy Breaky Heart (1992) Could've Been Me (1992) Video musikAchy Breaky Heart di YouTube Achy Breaky Heart adalah lagu yang ditulis pada tahun 1990 oleh Don Von Tress. Dirilis pertama kali pada tahun 1991 oleh Marcy Brothers dengan judul Don't Tell...

 

Strada statale 291 dir del Calich

Strada statale 291 dir del CalichLocalizzazioneStato Italia Regioni Sardegna Province Sassari DatiClassificazioneStrada statale InizioSS 291 presso Fertilia FineSP 42 presso Alghero Lunghezza4,071[1] km Data apertura1980 GestoreANAS Manuale La strada statale 291 dir del Calich (SS 291 dir), conosciuta localmente con l'appellativo di variante di Lu Fangal e già nuova strada ANAS 85 del Calich (NSA 85)[2], è una strada statale della Sardegna nord-occidentale ges...

 

كوريا

  لمعانٍ أخرى، طالع كوريا (توضيح).   هذه المقالة عن كوريا. لشبه الجزيرة، طالع شبه جزيرة كوريا. كوريا 한국 الأرض والسكان إحداثيات 38°19′00″N 127°14′00″E / 38.316666666667°N 127.23333333333°E / 38.316666666667; 127.23333333333  [1] المساحة 219،140 كم² نسبة المياه (%) 2.8 المركز الإداري بيو...

WBBR

Clear-channel Bloomberg Radio flagship station in New York City This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: WBBR – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2010) (Learn how and when to remove this template message) WBBRNew York, New YorkUnited StatesBroadcast areaNew York metropolitan areaFreq...

 

Tikrit

Tikrit تكريتKotaPandangan dari utara sepanjang Sungai Tigris menuju istana Presiden Saddam pada April 2003Negara IraqProvinsiSalah ad DinKetinggian[1]449 ft (137 m)Populasi (2002) • Total260.000 Tikrit (تكريت, juga dieja Takrit atau Tekrit) adalah sebuah kota di Irak, terletak sekitar 140 km di sebelah barat laut Bagdad di Sungai Tigris. Tikrit adalah pusat pemerintahan provinsi Salah ad Din. Penduduknya berjumlah 260.000 jiwa (2002). Tik...

 

ソー (オー＝ド＝セーヌ県)

Sceaux 行政国 フランス地域圏 (Région) イル＝ド＝フランス地域圏県 (département) オー＝ド＝セーヌ県郡 (arrondissement) アントニー郡小郡 (canton) 小郡庁所在地INSEEコード 92071郵便番号 92330市長（任期） フィリップ・ローラン（2008年-2014年）自治体間連合 (fr) メトロポール・デュ・グラン・パリ人口動態人口 19,679人（2007年）人口密度 5466人/km2住民の呼称 Scéens地理座標 北緯48度4...

Stockman (Australia)

Australian livestock herder Bulls respond well to a good stockman Two stockmen at Brunette Downs Station ca. 1953 Indigenous Australian stockman at Victoria River Downs Station Sheep mustering at Chermside, ca. 1931 Stockman in cattle yards at Newcastle Waters Station In Australia, a stockman (plural stockmen) is a person who looks after the livestock on a station, traditionally on horse. It has a similar meaning to cowboy. A stockman may also be employed at an abattoir, feedlot, on a livesto...

 

Worklife (TV programme)

British TV series or programme WorklifeWorklife titlesAlso known asBusiness Edition withTanya Beckett(2010–2015)Business Edition withJamie Robertson(2011–2014)Business Live(2015–2019)Created byBBC World NewsBBC News ChannelPresented bySally BundockBen ThompsonCountry of originUnited KingdomOriginal languageEnglishProductionProduction locationsStudio C, Broadcasting House, London / Singapore / New York CityRunning time30 minutesOriginal releaseNetworkBBC World NewsBBC News ChannelReleas...

 

Elizabeth Wyn Wood

Canadian sculptor Elizabeth Wyn WoodBornOctober 8, 1903Orillia, Ontario, CanadaDiedJanuary 27, 1966 (aged 62)Willowdale, Ontario, CanadaEducationOntario College of ArtArt Students League of New YorkKnown forSculptorMovementArt DecoSpouseEmanuel Hahn (m.1926) Elizabeth Winnifred Wood RCA (October 8, 1903 – January 27, 1966), known as Elizabeth Wyn Wood, was a Canadian sculptor and advocate of art education. A notable figure in Canadian sculpture, she is primarily known for her modernist...

بوتاميرات

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (فبراير 2022) بوتاميرات اعتبارات علاجية معرّفات CAS 18109-80-3  ك ع ت R05DB13  بوب كيم 28892  ECHA Inf...

 

匈牙利

匈牙利Magyarország（匈牙利語） 国旗 国徽 格言：Cum Deo pro Patria et Libertate! （歷史上，拉丁文）藉著神的幫助，為了家園和自由！国歌：Himnusz（匈牙利語）《讚美頌》 匈牙利的位置（深綠色）– 歐洲（綠色及深灰色）– 歐洲聯盟（綠色）  —  [圖例放大]首都暨最大城市 布達佩斯47°29′33″N 19°03′05″E / 47.49250°N 19.05139°E / 47.49250; 19.05...

 

Danish phonology

For assistance with IPA transcriptions of Danish for Wikipedia articles, see Help:IPA/Danish. For the transcription system based on the Danish orthography, see Dania transcription. Systematic organization of spoken sounds of the Danish language This article contains phonetic transcriptions in the International Phonetic Alphabet (IPA). For an introductory guide on IPA symbols, see Help:IPA. For the distinction between [ ], / / and ⟨ ⟩, see IPA § Brack...

سفارة دولة فلسطين لدى السعودية

سفارة دولة فلسطين لدى السعودية فلسطين السعودية الإحداثيات 24°41′01″N 46°38′23″E / 24.6836°N 46.6396°E / 24.6836; 46.6396 [1]  البلد السعودية  المكان الرياض العنوان حي السفارات الاختصاص السعودية  السَفير باسم الآغا الموقع الالكتروني https://palemb-sa.org تعديل مصدري - تعديل   �...

 

Florida State Seminoles cross country

This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Florida State Seminoles cross country – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2023) (Learn how and when to remove this message) American college cross country team Florida State Seminoles cross countryFounded1962UniversityFlorida State UniversityConferenceACCLocationTallahassee, FLCourseApalac...

 

ニニギ

瓊瓊杵尊 音川安親編 万物雛形画譜地神五代 第三代日向三代 初代先代 天忍穂耳尊次代 彦火火出見尊全名 天津彦彦火瓊瓊杵尊別名 天饒石国饒石天津彦火瓊瓊杵尊別称 皇孫天孫陵所 可愛山陵父 正哉吾勝勝速日天忍穂耳尊母 栲幡千千姫命配偶者 鹿葦津姫子 火闌降命彦火火出見尊天火明命（その他諸説は#妻子参照）宮 吾田長屋笠狭岬神社 霧島岑神社などテンプレートを...

قصر تشانغيونغ

قصر تشانغيونغهانغل창경궁 هانجا昌慶宮 قصر تشانغيونغ هو أحد القصور الموجودة في مدينة سول في كوريا الجنوبية. كان القصر مصيفاً لملوك غوريو ثم أصبح أحد أحد قصور سلالة جوسون الخمسة الكبرى.[1] عرف القصر باسم «سغانغنغ» عندما بناه الملك سيجونغ العظيم لوالده الملك تايجونغ. في سنة 14...

 

ناتسومي سوسيكي

ناتسومي سوسيكي (باليابانية: 夏目漱石)‏    معلومات شخصية اسم الولادة (باليابانية: 夏目 金之助)‏  الميلاد 9 فبراير 1867(1867-02-09) الوفاة 9 ديسمبر 1916 (49 سنة) [1][2]  سبب الوفاة قرحة هضمية  مواطنة اليابان  أقرباء ناتسومي يوشينوبو (سلف)يوكو ماتسوكا ماكلاين (حفيدة)  ال�...