|
Gerard Denhoff (1589–1648)
Gerard Denhoff (ur. w 1589 roku – zm. w 1648 roku) – wojewoda pomorski w latach 1643–1648, kasztelan gdański w latach 1642–1643, podskarbi ziem pruskich w latach 1643–1648, dowódca wojskowy i dyplomata, zaufany Władysława IV, marszałek dworu królowej Ludwiki Marii, starosta malborski, kościerzyński, feliński i lucyński[1], ambasador Rzeczypospolitej w Królestwie Francji w 1645 roku[2], hrabia cesarstwa od 1635[3]. ŻyciorysPochodził z rodziny Denhoffów, należącej do niemieckiej szlachty inflanckiej; przez całe życie słabo posługiwał się językiem polskim. Syn wojewody dorpackiego Gerarda, brat Ernesta Magnusa, Kaspra oraz poległego pod Cecorą – Hieronima (Hermana). Ojciec Władysława, wojewody pomorskiego (1677–1683). Przez całe życie pozostał gorliwym kalwinistą. Był dworzaninem królewicza Władysława[4]. Wysłany za młodu na dwór elektora brandenburskiego kształcił się tam w sztuce wojennej, dochodząc do stanowiska rotmistrza. Powróciwszy do Polski, wraz z bratem Ernestem wziął udział w wyprawie chocimskiej. Dowódca piechoty niemieckiej 1621, kasztelan gdański 1642 r., wojewoda pomorski i podskarbi ziem pruskich (1643), marszałek dworu królowej (1645), starosta kościerski, skarszewski, adzelski, feliński, lucyński, lignowski. W uznaniu zasług został ekonomem malborskim i jako taki przyczynił się do odnowienia zamku. W latach 1624–1625 brał udział w wojnie o ujście Wisły ze Szwecją na Pomorzu. W tym czasie, w l. 1626–1629 stał na czele zaciężnej piechoty saksońskiej. Wsławił się jako dowódca obrony Torunia w 1629 r. Został doradcą królewskim do spraw morskich. Jako poseł Władysława IV przebywał w Kopenhadze, próbując nakłonić króla duńskiego do sojuszu z Polską. W 1635 r. został członkiem i przewodniczącym Komisji Okrętów Królewskich, przyczyniając się do odbudowy i rozwoju polskiej floty. Wraz z Jerzym Ossolińskim opracował projekt pobierania ceł morskich. W 1645 r. prowadził rokowania w Paryżu w sprawie małżeństwa Władysława IV Wazy z Ludwiką Marią, którą osobiście przywitał na granicy państwa. Poseł na sejm 1638 roku, sejm 1639 roku, sejm 1640 roku, sejm 1642 roku[5]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 31 lipca 1648 roku[6]. W 1648 roku był elektorem Jana II Kazimierza Wazy z województwa pomorskiego[7]. Gerard Denhoff został pochowany w Elblągu. Przypisy
Linki zewnętrzneWładysław Czapliński: Gerard Denhoff (1589-1648), wojewoda pomorski. iPSB. [dostęp 2024-04-22]. Information related to Gerard Denhoff (1589–1648) |
||||||||||||||||||
