|
Flins Flins – rzekome bóstwo słowiańskie, wzmiankowane po raz pierwszy w pochodzącej z 1492 roku „Kronice Sasów” (Cronecken der Sassen) autorstwa brunszwickiego urzędnika i pisarza Konrada Bothego[1][2]. Z jego postacią wiązano pochodzenie nazwy Świeradowa-Zdroju (niem. Flinsberg)[2]. Według relacji Bothego, Flins czczony miał być wśród resztek pogańskiej ludności w górach Harzu oraz na Łużycach. Zgodnie z opisem kronikarza:
Opisany posąg miał zostać zniszczony przez księcia Lotara[2]. Podana przez Bothego informacja była później wielokrotnie powielana, a samego Flinsa przedstawiano na licznych ilustracjach[1]. W późniejszej relacji Krzysztofa Manliusa (De idolo Lusatiorum deiecto Flyns, 1570) posąg Flinsa, mający być symbolem budzącego się na wiosnę życia, stał niegdyś we wsi Oehna (łużyckie Wownjow), nieopodal Budziszyna. W 1106 roku miał zostać wyrzucony przez walczących z pogaństwem Niemców do Sprewy, mieszkańcy jednak potajemnie wyciągnęli go i postawili na dawnym miejscu. Po ponownym obaleniu dwadzieścia lat później, został przewieziony na wzgórze Hochstein koło wsi Königshein na północny zachód od Zgorzelca. Wraz z wypieraniem Słowian przez osadników niemieckich ponownie go przeniesiono, tym razem do wsi Kamień koło Mirska, na wzgórze nazwane Zmarłakowym. Ostatecznie miał zostać ukryty w pieczarze w stoku Wysokiego Grzbietu, gdzie tryskały uznane przez okoliczną ludność za lecznicze źródła[2]. Z kolei Christian Knauthe (1706–1784) twierdził, że Flins był naczelnym bogiem Łużyczan, czczonym gorliwie na Łużycach i w Miśni. Poświęcone mu były jakoby liczne ołtarze i gaje, gdzie składano obfite ofiary ze zwierząt[1]. Według Eliasa Schediusa (1605–1641) imię bóstwa miało być w rzeczywistości zniekształconym imieniem rzekomego króla Wandalów: Vitzlauw (Wisław?)→Vlitzauw→Vlintz[1]. Christian Wilhelm Bronisch (1788–1881) uważał, że wywodzi się ono z łużyckiego mrlinjec, mrlinjc – „zmarlak”[2]. Z kolei Zbygniew Martynowski (1908–1993) wyprowadzał je z sekwencji lawjenc→lwiniec→lwinc→wlic→flins, co sugerowałoby jego związek z lwami[2]. Zdaniem niemieckiego badacza Leonharda Franza opis bożka podany przez Bothego był związany z ikonografią św. Krzysztofa[1]. Opis postaci słowiańskiego nekromanty z laską, lecz bez nazwy znajduje się też w opisie chramów Słowian Zachodnich Al-Masudi'ego, który w X wieku udał się w podróż regionie, odnotował w świątyni-uzdrowisku następujący kult[3]:
Al-Masudi, Łąki Złota i Drogich Kamieni
Przypisy
Information related to Flins |
