Flaming mały

Flaming mały
Phoeniconaias minor[1]
(É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1798)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

flamingowe

Rodzina

flamingi

Rodzaj

Phoeniconaias[2]
G.R. Gray, 1869

Gatunek

flaming mały

Synonimy
  • Phoenicopterus minor É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1798[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Flaming mały[5], czerwonak mały (Phoeniconaias minor) – gatunek ptaka brodzącego z rodziny flamingów (Phoenicopteridae); jedyny przedstawiciel rodzaju Phoeniconaias[5][6]. Występuje plamowo w Afryce Subsaharyjskiej i Azji Południowej. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Systematyka

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1798 roku Étienne Geoffroy Saint-Hilaire w „Bulletin des sciences”. Autor nadał gatunkowi nazwę Phoenicopterus minor[7][8]. Nie wskazał miejsca typowego[8]; później przyjęto, że był to Senegal[3][7]. Obecnie gatunek umieszczany jest w monotypowym rodzaju Phoeniconaias[5][6]; niektórzy autorzy sugerują przeniesienie go do rodzaju Phoenicoparrus[5]. Nie wyróżnia się podgatunków[3][6].

Morfologia

Flamingi małe w locie
Osobnik młodociany

Długość ciała wynosi 80–90 cm, rozpiętość skrzydeł 95–100 cm, zaś masa ciała 1,5–2 kg[3]. Dziób ciemnoróżowy, na końcu czarny. Upierzenie niemal białe, pokrywy skrzydłowe różowawe, lotki czarne. Nogi ciemnoróżowe.

Zasięg występowania

Występuje plamowo na terenach Afryki Wschodniej, Zachodniej (wybrzeża Mauretanii i Senegalu) i Południowej (Namibia, Botswana i RPA), oraz w północno-zachodnich Indiach i przylegającym obszarze w południowo-wschodnim Pakistanie[3][6]; poza sezonem lęgowym także m.in. na Madagaskarze czy w Jemenie[4]. Największa populacja lęgowa znajduje się na terenie Wielkich Rowów Afrykańskich we wschodniej Afryce, a zwłaszcza na terenie jeziora Natron w Tanzanii[4]. Jest to ptak wędrowny lub częściowo wędrowny[4].

Ekologia i zachowanie

Habitat

Jeziora słone i alkaliczne, zazwyczaj z namuliskami, przybrzeżne laguny.

Pożywienie

Żeruje na glonach, które filtruje z powierzchni wody. Żeruje także w nocy, kiedy z powodu braku wiatru tafla wody jest stabilna i tworzy lepsze warunki do poboru pokarmu. Dziennie zjada około 60 g glonów.

Lęgi
Jaja z kolekcji muzealnej

Tworzy olbrzymie kolonie lęgowe liczące wiele tysięcy par, często razem z flamingiem różowym (Phoenicopterus roseus)[4].

Poniższe dane pochodzą z niewoli. W zniesieniu jedno jajo o masie około 106 g i wymiarach ok. 86×66 mm. Wysiadują oba ptaki z pary. U obserwowanych ptaków zaobserwowano homoseksualne zachowania u obu płci, w tym próby kopulacji[9].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje flaminga małego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy; w 1997 roku szacowano ją na 2,22–3,24 miliona osobników[4].

Przypisy

  1. ↑ Phoeniconaias minor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Phoeniconaias, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2014-02-12] (ang.).
  3. ↑ a b c d e del Hoyo, J., Boesman, P., Garcia, E.F.J. & Kirwan, G.M.: Lesser Flamingo (Phoeniconaias minor). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-01)].
  4. ↑ a b c d e f Phoeniconaias minor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ a b c d Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Phoenicopteridae Bonaparte, 1831 - flamingi - Flamingos (wersja: 2022-08-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-20].
  6. ↑ a b c d F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-20]. (ang.).
  7. ↑ a b D. Lepage: Lesser Flamingo Phoeniconaias minor. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-11-20]. (ang.).
  8. ↑ a b É. Geoffroy Sainte-Hilaire, Sur une nouvelle espèce fie Phœnicoptère ou Flammant, „Bulletin des sciences”, 1 (13), Paryż 1798, 97–98, fig. 1,2,3 (fr.).
  9. ↑ Breeding the Lesser Flamingo Phoeniconaias minor. „The Avicultural Magazine”. 104, 1995. 

Bibliografia

  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, Phil Benstead: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 155. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne