Program można również oglądać w Internecie od marca 2007 początkowo na portalu internetowym TVN24.pl[2], następnie za pośrednictwem serwisu Player.pl[3] i razem z prognozą pogody od 15 czerwca 2012[4] na oficjalnej stronie internetowej programu fakty.tvn24.pl[5].
Według stanu na rok 2022 Fakty są najchętniej oglądanym programem informacyjnym w Polsce ze średnią widownią wynoszącą 2,66 mln osób[6].
Historia
Tomasz Lis – współtwórca i główny prezenter „Faktów” w latach 1997–2004Kamil Durczok – główny prezenter i redaktor naczelny „Faktów” w latach 2006–2015
Pierwsze wydanie programu ukazało się 3 października 1997[1]. Współtwórcami – i pierwszymi prowadzącymi programu – byli Tomasz Lis i Grzegorz Miecugow. Od 1 maja 2006 redaktorem naczelnym był Kamil Durczok. Od 2015 do 2019 roku programem kierował Adam Pieczyński. 2 marca 2009 rozpoczęto emisję „Faktów” w formacie 16:9 na antenie TVN HD. Od 3 października 2012 roku Fakty nadawane są ze studia telewizyjnego przystosowanego do emisji w standardzie HD. Od 21 grudnia 2019 redaktorem naczelnym jest Michał Samul[7].
Program
Fakty to 26-minutowy program informacyjny, realizowany przez zespół dziennikarzy TVN i TVN24. Informacje prezentowane są w formie krótkich (kilkuminutowych) materiałów, zakończonych stand-upami lub jako kilkudziesięciosekundowe, skrótowe opisy wydarzeń. Program zawiera informacje społeczne, polityczne i kulturalne – informacje sportowe i prognozę pogody wyodrębniono do osobnych bloków, nadawanych po głównym programie (w 2024 roku sport i pogodę przesunięto przed główne wydanie). Program ogląda średnio 3,5 miliona widzów (styczeń 2016)[8].
Redakcja programu znajduje się w Warszawie, oddziały terenowe mieszczą się, między innymi, w Krakowie, Łodzi, Katowicach, Białymstoku, Gdańsku, Szczecinie, Toruniu, Wrocławiu i Poznaniu. Program dysponuje również korespondentami zagranicznymi (Waszyngton, Londyn, Bruksela).
Program reklamowany był hasłem: Liczą się tylko Fakty. Dodatkowo osobne hasło miało także wydanie popołudniowe: Czas ma znaczenie – Fakty 16:00. Od czerwca 2007 do 16 marca 2020 Fakty popołudniowe nie były emitowane na kanale TVN. 4 stycznia 2010 wróciły pod nazwą Fakty po południu i są emitowane od poniedziałku do piątku o 16:00 w TVN24, a od 16 marca 2020 do 11 września 2020[9] w związku z pandemią choroby COVID-19 także w głównym kanale TVN.
W latach 2013–2023 serwis sportowy przygotowywany był przez redakcję sportową nc+ (później Canal+ Sport). W lutym 2023 przygotowanie serwisu przejęła redakcja Eurosport[12].
Początkowo program miał zarówno wydanie ogólnopolskie, jak i regionalne – Fakty Północ (z Gdańska), Fakty Południe (z Krakowa), Fakty Warszawa i Fakty Łódź. Z czasem wydania regionalne sukcesywnie likwidowano. Na początku nadawania główne wydanie trwało około 15 minut, później program był dłuższy i około 2000 trwał około 20 minut. Od 5 marca 2001 Fakty w dni powszednie trwają około 27 minut, zaś w weekendy około 21 minut. Pierwsza redakcja programu informacyjnego TVN mieściła się nie w głównej siedzibie przy ulicy Wiertniczej, a w wynajętej przez stację willi, przy ulicy Wiertniczej 15.
Fakty były pierwszym programem informacyjnym nadawanym równolegle z WiadomościamiTVP o 19:30. Choć w obliczu przytłaczającej przewagi w oglądalności telewizji publicznej 2 maja 1998 przesunięto Fakty na godzinę 19:00, wkrótce ich oglądalność zaczęła stabilnie i szybko rosnąć. W pierwszych miesiącach nadawania telewizji TVN od poniedziałku do piątku emitowano też kilka wydań Faktów w ciągu dnia, a także wydanie południowe w soboty i niedziele.
Program jest również retransmitowany na międzynarodowym kanale iTVN oraz w TVN24 BiS. Na początku lipca 2015 roku zrezygnowano z równoległej transmisji na kanale TVN24[15]. Zespół Faktów przeszedł formalnie do TVN24, zachowując jednak odrębność organizacyjną.
Twórcy programu, Tomasz Lis i Grzegorz Miecugow, rozstali się z redakcją. Miecugow odszedł po konflikcie z Lisem, podczas gdy Lis został zwolniony przez TVN 10 lutego 2004 pod zarzutem niedotrzymania warunków umowy po publikacji w jednej z gazet sondażu „prezydenckiego” z jego udziałem. Telewizja uznała, że Lis powinien się ostatecznie zdecydować, czy zamierza startować w wyborach prezydenckich. Według TVN dziennikarz nie chciał złożyć takiej deklaracji. Miecugow, który zmarł 26 sierpnia 2017, do końca życia był publicystą, prowadzącym kilka programów (m.in. Szkło kontaktowe) i zastępcą dyrektora programowego TVN24. Tomasz Lis był członkiem zarządu Polsatu i gospodarzem programu Co z Polską?, do 2016 w TVP2 prowadził program Tomasz Lis na żywo.
Godzina emisji Faktów popołudniowych, istniejących od września 2000, często się zmieniała – początkowo była to 16:30, następnie 16:10, 16:00, 16:45 i ponownie 16:00. Ostatnie wydanie Faktów popołudniowych nadano w TVN w czerwcu 2007 roku. Program nie znalazł się w jesiennej ramówce TVN[16]. Od 4 stycznia 2010 wznowiono emisję Faktów po południu na antenie TVN24 o 16:00. Od 16 marca do 11 września 2020 roku, w związku z epidemią koronawirusa, pierwsza część tego wydania (od 16:00 do 17:00) ponownie była emitowana w TVN[9].
Od początku istnienia stacji do końca czerwca 2004 emitowano również Fakty wieczorne ok. godziny 23:00. We wrześniu 2003 zmieniła się ich formuła. Odtąd dodatkowym elementem Faktów wieczornych, nadawanych już ze studia TVN24, była rozmowa z gościem i przegląd prasy. Nie przyniosło to jednak poprawy oglądalności i program po raz ostatni nadano w czerwcu 2004.
Podczas ważnych wydarzeń Fakty nadawano spoza studia. Fakty prowadzone były, między innymi, z Berlina, Rzymu, Waszyngtonu, Bagdadu, Nowego Jorku, a także z Wadowic.
Kalendarium
3 października 1997 o 19:30 wyemitowano pierwsze wydanie Faktów, prowadzone przez Tomasza Lisa.
2 maja 1998 – przesunięcie pory emisji Faktów z 19:30 na 19:00.
23 czerwca 2001 nastąpiła pierwsza zmiana oprawy graficznej.
31 sierpnia 2003 po raz ostatni Fakty poprowadziła wieloletnia gospodyni programu, Iwona Radziszewska, która została potem szefem TVN Style.
10 lutego 2004 z TVN odszedł pierwszy polski anchor, twórca i prezenter Faktów, Tomasz Lis. Oficjalnie został zwolniony za złamanie warunków umowy. Według TVN nie chciał zaprzeczyć udziałowi w wyborach prezydenckich.
25 czerwca 2004 po raz ostatni wyemitowano Fakty wieczorne.
6 września 2004 roku nastąpiła metamorfoza Faktów. Zmieniła się oprawa graficzna i muzyczna oraz studio. Nowe studio kosztowało ponad 5 mln euro i jest wspólnym newsroomem Faktów i TVN24. Spore zmiany dotknęły również zespołu prezenterów. Prezenterami Faktów o 19:00 zostali dotychczasowi dziennikarze wieczornego wydania programu, Justyna Pochanke i Grzegorz Kajdanowicz. Do popołudniowego wydania Faktów przesunięta została Anita Werner. Wtedy także wydanie popołudniowe zostało przesunięte z 16:00 na 16:45. Od tego czasu Fakty nie są oznaczane w ramówce jako TVN Fakty, a jako po prostu Fakty.
20 listopada 2004 zmarł Marcin Pawłowski. Z Faktami związany był od początku istnienia. Prowadził główne i wieczorne wydania programu, był też reporterem. Latem 2002 podczas pobytu w Iraku w roli korespondenta TVN zachorował na raka. Ostatni raz program poprowadził 10 września 2004.
8 kwietnia 2005 po zakończeniu transmisji pogrzebu papieża Jana Pawła II krótkie, prawie sześciominutowe wydanie Faktów osiągnęło rekord oglądalności. Według instytutu badań opinii społecznej TNS OBOP oglądało je 6,9 mln widzów.
5 września 2005 zmieniła się formuła Faktówpopołudniowych. Prowadzone są na stojąco sprzed ekranu tylnoprojekcyjnego, tak jak w głównym wydaniu programu pojawiły się ozdobniki. Na koniec każdego wydania prezentowana jest prognoza pogody.
10 grudnia 2005 Fakty kadrowano inaczej, niż zwykle, pojawiły się nowe loty kamerowe oraz inne ozdobniki. Już dzień później wszystko powróciło jednak do normy, wydanie z 10 grudnia było zapowiedzią zmian w wyglądzie głównego wydania Faktów.
3 lutego 2006 umowę z TVN podpisał najpopularniejszy według licznych badań opinii publicznej dziennikarz w Polsce, Kamil Durczok. Od maja 2006 był redaktorem naczelnym Faktów i prezenterem głównych wydań programu.
3 marca 2006 wieloletni gospodarz Faktów, Bogdan Rymanowski po raz ostatni poprowadził program.
6 marca 2006 po raz kolejny zmianie uległa godzina emisji popołudniowych Faktów na godzinę 16:00.
30 kwietnia 2006 oprawa graficzna uległa niedużej zmianie.
1 maja 2006 po raz pierwszy Fakty poprowadził Kamil Durczok, od 1 maja główne wydanie programu nie jest już nadawane w TVN24, gdzie pojawił się zamiast Faktów magazyn Fakty, ludzie, pieniądze. Oprawa graficzna i muzyczna Faktów przeszła odświeżenie, pojawiły się nowe ujęcia i urozmaicenia.
19 marca 2007 wraz z portalem TVN24.pl pojawiła się strona fakty.tvn.pl, w tym rozpoczęcie emisji programu w Internecie[2].
22 czerwca 2007 po raz ostatni ukazały się Fakty popołudniowe.
29 września 2007 wrócono do prowadzenia weekendowych Faktów przez duety. Do programu powróciła Anita Werner. Nową prowadzącą została również Beata Tadla.
5 maja 2008 zadebiutował program Fakty po Faktach, emitowany w dni powszednie po Faktach o 19:25 w TVN24.
27 września 2008 – zmiana czołówki.
13 października 2008 pierwsza emisja Faktów w anamorficznym formacie 16:9 na antenie TVN HD. 14 października powrócono do emisji w formacie 4:3.
2 marca 2009 rozpoczęto stałą emisję Faktów w formacie anamorficznym 16:9 na TVN-ie w jakości HD. W tym samym dniu zmieniono także format emisji TVN24, a tym samym programu Fakty po Faktach.
4 października 2009 roku Kamil Durczok podczas przygotowania do programu wspomniał o „Rurku” i up********** stole".
między 11 kwietnia a 16 kwietnia 2010 wydania specjalne Faktów ze studia prowadzone były na stojąco z podestu przy telebimie, bez dynamicznych lotów kamerowych. Studio było podobnie jak na TVN24 całkowicie zaciemnione, oświetlenie było skupione jedynie na prowadzącym.
18 maja – 21 maja 2010 wydania w związku z zagrożeniem powodziowym i powodzią prowadzone były albo z miejsc związanych z powodzią albo ze studia sprzed ekranu tylno projekcyjnego. Na ekranie wyświetlano obraz ze śmigłowca zalanych terenów i łączenia z reporterami. Przed czołówką i po programie również zdjęcia zalanych miejscowości.
15 czerwca 2011 na antenie TVN zadebiutowały Fakty w panoramicznym formacie telewizyjnym 16:9, zmieniono również wygląd grafiki ekranowej, pojawiły się pomarańczowe akcenty, zmieniono wygląd belek z nazwiskami, gdzie jednolity granat zastąpił gradient jasnoniebieski.
1 lipca 2011 Fakty, w związku z objęciem przez Polskę prezydencji w Unii Europejskiej, zostały wyemitowane po raz pierwszy w historii ze studia wirtualnego. Również po raz pierwszy w dziejach ogólnopolskich dzienników telewizyjnych prowadzący Kamil Durczok, przeprowadził, na żywo rozmowę z Krzysztofem Skórzyńskim znajdującym się w Brukseli, przy pomocy techniki podobnej holograficznej.
9 października 2011 główne wydanie Faktów zostało wyemitowane także na antenie TVN24. Prowadził je Kamil Durczok.
Od 4 lutego 2012 Fakty w weekendy nie są już prowadzone w parach.
22 kwietnia 2012 Beata Tadla po raz ostatni poprowadziła Fakty.
3 października 2012 nastąpiła największa w historii metamorfoza Faktów od 2004 roku. Zmieniła się oprawa graficzna i muzyczna oraz studio. Grafika została zaprojektowana przez wewnętrzny zespół, a muzykę skomponował Andrzej Smolik[17]. W nowym studiu został zamontowany wielki, zaokrąglony telebim. Zostały zlikwidowane podesty, na których stały kamery. Dzięki temu, studio wydaje się większe i programy można kadrować z każdego miejsca. Nowe studio jest wspólnym newsroomem Faktów i TVN24. Zmiany dotknęły również nadawane w TVN24 Fakty po południu i Fakty po Faktach, które przeniosły się do głównego studia.
3 października 2013 uruchomiono w Internecie nowy portal Faktów TVN.
1 grudnia 2013 główne wydanie Faktów ponownie zostało wyemitowane na antenie TVN24.
1 maja 2014 pierwszy raz wyemitowano główne wydanie Faktów na kanale TVN24 BiS.
22 czerwca 2014 uruchomiono aplikację mobilną Faktów TVN.
23 października 2014 w wyniku wybuchu gazu w jednej z katowickich kamienic zginął Dariusz Kmiecik, śląski reporter Faktów TVN pracujący w tej roli od 2006 roku. Wraz z nim zginęła jego żona Brygida Frosztęga-Kmiecik, dziennikarka TVP Katowice i ich 2-letni syn Remigiusz.
1 stycznia 2015 po prawie 9 latach przerwy główne wydanie Faktów TVN powróciło na antenę TVN24 i od tego momentu Fakty są emitowane równolegle w trzech stacjach: TVN, TVN24 i TVN24 BiS.
10 marca 2015 z TVN w atmosferze skandalu odszedł redaktor naczelny i prowadzący Fakty od 1 maja 2006 do 5 lutego 2015 Kamil Durczok.
1 czerwca 2015 zadebiutował program Fakty z zagranicy na kanale TVN24 BiS. Emitowany jest od poniedziałku do piątku o 19:55, prowadzą Jolanta Pieńkowska i Piotr Kraśko.
6 lipca 2015 zrezygnowano z równoległej transmisji na kanale TVN24[15].
7 września 2015 doszło do liftingu oprawy Faktów. Od tego dnia Fakty nie mają zwyczajnej czołówki, jedynie logo programu pojawia się na videowallu w studiu. Po forszpanie pojawia się lot kamerowy, oddalający się od prezentera i pokazujący całe studio. Zmodyfikowano również zakończenie – zamiast widoku na studio z korytarza MBC jest widok z góry studia na stół prezenterski i videowall z widocznym w tle stołem Faktów po Faktach.
9 kwietnia 2016 Fakty po południu również w weekendy[18].
30 maja 2016 zadebiutowały Fakty w południe, emitowane w dni powszednie o godzinie 12:00 na antenie TVN24[19].
22 lipca 2020 po raz pierwszy Fakty prowadził Piotr Kraśko.
10 lutego 2021 po raz pierwszy w historii nie wyemitowano głównego wydania programu[20]. Było to spowodowane protestem niezależnych mediów w ramach akcji „Media bez wyboru”.
16 listopada 2021 zmarł Kamil Durczok, redaktor naczelny Faktów w latach 2006–2015 oraz prowadzący[21].
13 grudnia 2022 zmarł Mariusz Walter, założyciel telewizji TVN, od 1 stycznia 2013 do 2018 honorowy prezes Grupy ITI.
Studio
Początkowo Fakty były realizowane w studiu mieszczącym się w budynku TVN przy ulicy Augustówka 3 w Warszawie. Od 6 września 2004 studio zostało przeniesione do budynku MBC – nowej siedziby grupy ITI, przy ul. Wiertniczej 166 w Warszawie. Studio zajmuje 2 poziomy budynku i po remoncie w 2012 roku jest wyposażone m.in. w kamerę poruszającą się na zamontowanych pod sufitem szynach czy dużą ścianą ekranów tylno projekcyjnych mającą 17 metrów szerokości i rozdzielczość 10240 × 1440 pikseli. Ekrany sprowadzone zostały z Belgii. Studio wraz ze wszystkimi jego elementami dostosowane i obsługiwane jest w formacie HD[22].
Od 20 maja do 2 października 2012 roku i ponownie od 17 lipca 2024 roku „Fakty” emitowane były ze studia wirtualnego. Było to związane z remontem dotychczasowego studia.
Wydania specjalne
W historii Faktów wielokrotnie dochodziło do prowadzenia programu poza studiem. Wydania te nadawane były z miejsc związanych z najważniejszymi aktualnie wydarzeniami bądź rocznicami. Do najważniejszych tego typu wydań należy zaliczyć:
Podczas wydania z 19 sierpnia gościem Tomasza Lisa był o. Maciej Zięba
11 września 2002
pierwsza rocznica ataków terrorystycznych na wieże WTC i Pentagon
Nowy Jork
–
21 i 22 września 2002
Wybory parlamentarne w Niemczech
Berlin, plac Republiki (sprzed Reichstagu)
21 i 22 listopada 2002
Szczyt NATO w Pradze
Praga
12 i 13 grudnia 2002
Szczyt państw członkowskich Unii Europejskiej w Kopenhadze, zakończenie negocjacji z Polską, Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, Słowenią, Słowacją i Węgrami w sprawie przyjęcia tych państw do Wspólnoty
wydanie z Bagdadu związane z planowanym przejęciem przez polski kontyngent wojskowy rejonu środkowego Iraku (w związku z rocznicą wybuchu II wojny światowej przesunięte na 3 września)
Wydanie rozpoczęło się nietypową czołówką przedstawiającą katedrę na Wawelu, modlących się Polaków w Szczecinie (Jasne Błonia) i Warszawie (pl. Piłsudskiego), ciało Ojca Świętego wyniesione na katakumbach w bazylice św. Piotra oraz logo Faktów na czarnym tle, pokazane na ekranie tylnoprojekcyjnym. Całość wypełniało bicie dzwonu Zygmunt.
Łączono się z Jackiem Gasińskim (znajdującym się w Sandomierzu), Renatą Kijowską (z Krakowa), Dariuszem Kmiecikiem (z Oświęcimia) i Jarosławem Kostkowskim (znajdującym się w Kędzierzynie-Koźlu).
Łączono się z Jakubem Sobieniowskim (sprzed kancelarii premiera), Dariuszem Prosieckim (z Sandomierza), Pawłem Płuską (z Kłody pod Kozienicami), Jarosławem Kostkowskim (z Brzegu pod Opolem) i Krzysztofem Skórzyńskim (z Warszawy).
21 maja 2010
poziom wody w Wiśle w Warszawie przekroczył stan alarmowy
W marcu 2017 Fakty TVN zostały uznane za „program informacyjny roku” przez organizatorów XVII Sympozjum Świata Telekomunikacji i Mediów[23].
Kontrowersje
W październiku 2015 Telewizja Republika i ówczesna dyrektor biura prasowego prezydenta Andrzeja DudyKatarzyna Adamiak-Sroczyńska w rozmowie z portalem internetowym niezalezna.pl zarzuciły programowi manipulację jej wypowiedzią dla ostatniego wtedy wydania programu w materiale dotyczącym zaginionych przedmiotów z kancelarii prezydenta Bronisława Komorowskiego[24]. Według analizy medioznawców zleconej przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji z kwietnia 2016 roku w materiałach „Faktów” TVN brakuje neutralności prezentowanego stanowiska – widoczna podejrzliwość, a nawet niechęć do polityków i partii rządzącej Prawo i Sprawiedliwość oraz prezentowanie obrazu państwa i jego instytucji jako niewydolnych i nieudolnie rządzonych, zaś przedstawiciele obozu władzy często są przedstawiani w negatywnym świetle jako osoby niegodne, nierzetelne i nie zawsze o czystych intencjach[25][26]. 17 kwietnia 2019 politycy ówczesnej koalicji wyborczej i późniejszej federacyjnej partii politycznej Konfederacja w skład, której wchodzą m.in. partie polityczne KORWiN i Ruch Narodowy złożyli pozew do sądu przeciw programowi na materiał autorstwa Katarzyny Kolendy-Zaleskiej z 16 kwietnia 2019 dotyczący rejestracji komitetów w wyborach do Parlamentu Europejskiego, w którym pominięta została informacja o tym, że rejestracji w całym kraju dokonała oprócz Prawa i Sprawiedliwości, Koalicji Europejskiej, Wiosny Roberta Biedronia, Kukiz’15 i Lewicy Razem także Konfederacja KORWIN Liroy Braun Narodowcy[27]. 17 kwietnia 2019 Sąd Okręgowy w Warszawie nakazał TVN-owi publikację w głównym wydaniu „Faktów” sprostowania materiału autorstwa Katarzyny Kolendy-Zaleskiej, ale 10 maja 2019 Sąd Apelacyjny po odwołaniu się nadawcy programu zmienił decyzję Sądu Okręgowego i oddalił pozew partii Konfederacja przeciwko stacji[27]. W głównym wydaniu z kwietnia 2020, w odpowiedzi na materiał z „Faktów” krytykujący wizytę Jarosława Kaczyńskiego w 10. rocznicę katastrofy smoleńskiej na warszawskich Powązkach, w którym pojawiły się zarzuty o naruszenie przepisów epidemiologicznych wprowadzonych na czas pandemii COVID-19, „Wiadomości” TVP1 skrytykowały stację TVN, powołując się na ich związki ze służbami PRL oraz krytykując jej szefa Edwarda Miszczaka i dziennikarkę Justynę Pochanke. Do KRRiT wpłynęły skargi na „Wiadomości” wskazujące na brak rzetelności i bezstronności w tym materiale[28]. 17 kwietnia 2020 „Fakty” TVN wydały oświadczenie, w którym zarzuciły „Wiadomościom” „kłamstwa” oraz „uzależnienie od polityków”[29].
