PROFILPELAJAR.COM

Eparchia kazańska
Казанская епархия
	; Sobór św. Mikołaja w Kazaniu
Państwo	Rosja
Republika	Tatarstan
Siedziba	Kazań; ul. Czeluskina 31A
Data powołania	1555
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Metropolia	tatarstańska
Sobór	św. Mikołaja w Kazaniu
Biskup diecezjalny	metropolita kazański i tatarstański Cyryl (Nakonieczny)
	Dane statystyczne (2011)
Liczba kapłanów	330
Liczba dekanatów	21
Liczba parafii	272
Liczba klasztorów	10 (2021 r.)
	Położenie na mapie Kazania Kazań
	Położenie na mapie Rosji Kazań
	Położenie na mapie Tatarstanu Kazań
	55°47′51,7″N 49°06′46,3″E/55,797694 49,112861
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Eparchia kazańska – jedna z eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego^[1]. Jest częścią metropolii tatarstańskiej i obejmuje swoją jurysdykcją część rejonów w Tatarstanie. Funkcje katedry eparchialnej pełni sobór św. Mikołaja w Kazaniu^[2]. Jej ordynariuszem jest metropolita kazański i tatarstański Cyryl (Nakonieczny)^[3].

Historia

Eparchia została powołana w 1555, w związku z zajęciem Kazania przez armię Iwana IV Groźnego. Pierwszym ordynariuszem eparchii został biskup Guriasz (Rugotin), który razem z archimandrytami Warsonofiuszem i Germanem zorganizował również w mieście pierwszą misję prawosławną. Terytorium eparchii w pierwszym stuleciu jej istnienia obejmowało całość ziem dawnego chanatu kazańskiego, następnie również ziemię wiacką oraz astrachańską. W II połowie XVI w. i na początku w. XVII do eparchii systematycznie przyłączane były podbijane przez Rosję ziemie syberyjskie^[1]. Po reformach administracyjnych Rosji w XVIII stuleciu granice eparchii miały pokrywać się z terytorium guberni kazańskiej i symbirskiej, zaś po powstaniu w 1832 samodzielnej eparchii symbirskiej wyłącznie kazańskiej^[1]. W I połowie lat 20. XX wieku obszar eparchii został wyznaczony granicami autonomicznych republik czuwaskiej, tatarskiej i marijskiej. W 1946 na terenie pierwszej powołano eparchię czeboksarską i czuwaską, zaś w 1993 obszar Mari El objęła samodzielna eparchia joszkar-olijska i marijska^[1].

W pierwszej połowie XIX w. z inicjatywy arcybiskupa kazańskiego Ambrożego przy eparchii podjął działalność oddział Towarzystwa Biblijnego, w ramach którego tłumaczono Biblię na język tatarski, zaś od 1830, za sprawą arcybiskupa Filareta, Kazań był centrum działalności misyjnej wśród Tatarów. Od 1842 przy eparchii działa Kazańska Akademia Duchowna^[1].

Według danych z 1909 eparchia kazańska i swijaska dysponowała 739 cerkwiami (parafialnymi, monasterskimi, domowymi) oraz 336 kaplicami, obsługiwanymi przez 803 duchownych. Z kolei w 1917, bezpośrednio przed rewolucją październikową, na terytorium eparchii czynne były 794 cerkwie i 419 kaplic obsługiwane przez 1554 duchownych (kapłanów i diakonów). W 27 monasterach przebywało 1601 mnichów i 202 mniszki^[1].

Duchowieństwo eparchii kazańskiej zostało poddane gwałtownym represjom w okresie radzieckim. Straty osobowe wśród jej duchownych były tak poważne, iż w 1937 praktycznie przestała ona funkcjonować. Już w 1929 władze poleciły zamknięcie wszystkich monasterów eparchii. W 1939 na jej terenie działały jedynie dwie świątynie: cerkwie w Kazaniu (cmentarna świątynia Świętych Jarosławskich) i w Mienzelinsku. Odnowienie życia religijnego w regionie nastąpiło dopiero po zmianie polityki władz wobec Cerkwi wymuszonej II wojną światową. W 1948 na terenie eparchii działało ok. 40 świątyń, jednak już w latach 60. miała miejsce kolejna fala ich likwidacji, w czasie której liczba parafii spadła do piętnastu. W 1960 biskup kazański Hiob został skazany na 3 lata więzienia^[1]. Jego następca Michał (Woskriesienski) z powodzeniem bronił ostatnich świątyń eparchii przed zamknięciem^[1]. W 1988 eparchia prowadziła 27 parafii. Po upadku ZSRR administratura odzyskała szereg straconych wcześniej obiektów sakralnych. Według danych z 2011 prowadziła 272 parafie z 221 cerkwiami, w 21 dekanatach, obsługiwane przez 330 kapłanów^[1].

W 2012 z terytorium eparchii wydzielono eparchie czystopolską i almietjewską. Razem z eparchią kazańską utworzyły one metropolię tatarstańską^[4].

Od 1579 szczególnym kultem otoczona jest w eparchii Kazańska Ikona Matki Bożej^[1].

Biskupi kazańscy^[5]

Guriasz (Rugotin), 1555–1563
German (Sadyriew-Polew), 1564–1567
Laurenty I, 1568–1574
Wassian, 1575
Tichon (Chworostinin), 1575–1576
Jeremiasz, 1576–1581
Kosma, 1581–1583
Tichon, 1583–1589
Hermogen, 1589–1606
Efrem (Chwostow), 1606–1614
Mateusz, 1615–1646
Szymon, 1646–1649
Korneliusz I, 1649–1657
Laurenty II, 1657–1672
Korneliusz II, 1672–1674
Joazaf, 1674–1686
Adrian, 1686–1690
Marceli, 1690–1698
Tichon (Woinow), 1699–1724
Sylwester (Chołmski), 1725–1732
Hilarion (Rogalewski), 1732–1735
Gabriel (Russki), 1735–1738
Łukasz (Konaszewicz), 1738–1755
Gabriel (Kremenecki), 1755–1762
Beniamin (Pucek-Hryhorowicz), 1762–1782
Antoni (Zybielin), 1782–1785
Ambroży (Podobiedow), 1785–1799
Serapion (Aleksandrowski), 1799–1803
Paweł (Ziornow), 1803–1815
Ambroży (Protasow), 1816–1826
Jonasz (Pawinski), 1825–1828
Filaret (Amfitieatrow), 1828–1836
Włodzimierz (Użynski), 1836–1848
Grzegorz (Postnikow), 1846–1856
Atanazy (Sokołow), 1856–1866
Antoni (Amfitieatrow), 1866–1879
Sergiusz (Lapidiewski), 1880–1882
Palladiusz (Rajew-Pisariew), 1882–1887
Paweł (Lebiediew), 1887–1892
Włodzimierz (Pietrow), 1892–1897
Arseniusz (Briancew),1897–1903
Dymitr (Kowalnicki), 1903–1905
Dymitr (Sambikin), 1905–1908
Nikanor (Kamienski), 1908–1910
Jakub (Piatnicki), 1910–1919
Cyryl (Smirnow), 1919–1922
Atanazy (Malinin), 1930–1933
Serafin (Aleksandrow), 1933–1936
Benedykt (Płotnikow), 1936–1937
Nikon (Purlewski), 1937
Andrzej (Komarow), 1942–1944
Hermogen (Kożyn), 1946–1949
Justyn (Malcew), 1949–1950
Sergiusz (Korolow), 1950–1952
Hiob (Kresowycz), 1953–1960
Michał (Woskriesienski), 1960–1967
Sergiusz (Gołubcow), 1967
Michał (Woskriesienski), 1967–1975
Pantelejmon (Mitriukowski), 1975–1988
Anastazy (Mietkin), 1988–2015
Teofan (Aszurkow), 2015–2020^[6]
Cyryl (Nakonieczny), od 2020^[7]

Nazewnictwo

W związku ze zmianami zasięgu terytorialnego eparchii kilkakrotnie ulegała zmianie jej nazwa i tytuł biskupa ordynariusza^[1]:

od powstania do 1795 – kazańska i swijaska, z wyłączeniem biskupa Hermogena, noszącego tytuł kazański i astrachański oraz Joazafa – kazański i bułgarski,
od 1795 do 1831 – kazańska i symbirska,
od 1831 do 1950 – kazańska i swijaska,
od 1944 do 1958 – kazańska i czystopolska,
od 1958 do 1993 – kazańska i marijska,
od 1993 do 2012 – kazańska i tatarstańska,
od 2012 – kazańska^[8].