Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1766 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w 12. edycji Systema Naturae. Autor nadał gatunkowi nazwęPicus undatus, a jako miejsce typowe wskazał Surinam[2][6]. Linneusz dokonał opisu na podstawie wcześniejszej pracy George’a Edwardsa z 1764 roku. Edwards opisał ptaka pod zwyczajową angielską nazwą Red-cheeked Wood-pecker, a do opisu dołączył tablicę barwną o numerze 332[7].
Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Celeus[4][8].
Tradycyjnie wyróżniano trzy podgatunkiC. undatus[9][10]. Badania wykazały, że dzięcioł tygrysi jest blisko spokrewniony z dzięciołem łuskowanym (C. grammicus)[9]. W 2018 roku, w oparciu o badania molekularne i analizę upierzenia, zasugerowano, by połączyć te dwa taksony w jeden gatunek – C. undatus (starsza nazwa ma priorytet)[11]. To ujęcie systematyczne w ciągu kilku kolejnych lat przyjęto na wszystkich wiodących listach ptaków świata[4][8][12][13].
Po włączeniu C. grammicus w obrębie gatunku C. undatus wyróżnia się 7 podgatunków:
Niewielki dzięcioł o spiczastym krótkim dziobie, od matowożółtego do żółtozielonego koloru. Tęczówki w kolorach od czarnobrązowego do czerwonego, wokół oka naga, szara skóra. Nogi silne, zielonoszare. Pióra głowy tworzą charakterystyczny czub. Przeważającym kolorem upierzenia dzięcioła tygrysiego jest kolor od jasnokasztanowego do rudego, w większości z ciemnymi czarnawymi pręgami. Samce mają czerwony pasek policzkowy rozciągający się od dolnej części dzioba do policzków. Samice mają bardziej intensywne i większe pręgi. Ogon jest czarny z różną liczbą rudych prążków. Długość ciała około 23–24 cm, masa ciała w kompleksie podgatunków undatus: samce 61–73 g, samice 58–68 g[10][9], masa ciała C. u. grammicus 63–75 g, C. u. verreauxii 77–82 g, C. u. latifasciatus 75–87 g[9].
Zasięg występowania
Dzięcioł tygrysi występuje w północnej części Ameryki Południowej. Zamieszkuje tereny od 100 do 900 m n.p.m.[3][9], lokalnie do 1140 m n.p.m. Jest gatunkiem osiadłym[9][10].
Poszczególne podgatunki występują[9][10]:
C. u. grammicus – od południowo-wschodniej Kolumbii i południowej Wenezueli na południe po północno-wschodnie i wschodnie Peru oraz zachodnią Brazylię (na wschód po dolny bieg Rio Negro i rzekę Purus), ponadto izolowana populacja występuje w Gujanie Francuskiej,
C. u. verreauxii – od południowej i środkowej Kolumbii (od zachodniej części departamentu Putumayo do departamentu Meta) do wschodniego Ekwadoru,
C. u. subcervinus – w Brazylii na południe od Amazonki – od rzeki Purus na wschód do dolnego biegu rzeki Tapajós oraz na południe po północne Mato Grosso,
C. u. latifasciatus – w południowo-wschodnim Peru, południowo-zachodniej Brazylii oraz północnej Boliwii (departament Beni),
C. u. undatus – we wschodniej Wenezueli, Gujanie Francuskiej, Surinamie, Gujanie, północno-wschodniej Brazylii na północ od Amazonki,
C. u. multifasciatus – w północno-wschodniej Brazylii na południe od Amazonki,
Jego głównym habitatem są gęste lasy deszczowe oraz lasy wtórnego wzrostu. Pojawia się sporadycznie na terenach bardziej otwartych – sawannach, na skrajach lasów lub w pobliżu rzek. Żeruje w koronach drzew, czasami dołącza do stad mieszanych. Odżywia się głównie mrówkami i termitami, od czasu do czasu także nasionami[9][10].
Rozmnażanie
Okres lęgowy w Wenezueli trwa od lutego do kwietnia, w Brazylii prawdopodobnie nieco później, a w regionie Gujana trwa od końca maja do sierpnia. Gniazduje w dziuplach martwych lub żywych drzew, na wysokości od 4 do 30 m. Nie są znane szczegóły dotyczące lęgów, inkubacji jaj i dojrzewania piskląt[9][10].
Status i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonychIUCN od 2019 roku dzięcioł tygrysi jest łączony w jeden gatunek z dzięciołem łuskowanym (C. grammicus) i zaliczany jest do kategorii najmniejszej troski (LC, Least Concern)[14]. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako rzadki[3][15]. Zasięg występowania, według szacunków organizacji BirdLife International, obejmuje około 6,95 mln km². Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na utratę siedlisk (wylesianie)[3].
Przypisy
↑Celeus undatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System(ang.).
↑George Edwards: A Natural History of Uncommon Birds. T. 3: Gleanings of natural history : exhibiting figures of quadrupeds, birds, insects, plants &c., most of which have not, till now, been either figured or described : with descriptions of seventy different subjects. Londyn: Printed for the author at the Royal College of Physicians, 1764, s. 258, pl. 233. (ang. • fr.).
↑ abF. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Woodpeckers. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-09]. (ang.).
↑ abcdefghijH. Winkler, D.A. Christie & P.F.D. Boesman: Waved Woodpecker (Celeus undatus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. N.D. Sly) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2023. [dostęp 2024-12-08]. (ang.).