Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1921
Rozformowanie	1939
Tradycje
Rodowód	Dowództwo Okręgu Generalnego „Poznań”
Dowódcy
Pierwszy	gen. ppor. Zygmunt Zieliński
Ostatni	gen. bryg. Edmund Knoll-Kownacki
Organizacja
Dyslokacja	Poznań
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Podległość	Ministerstwo Spraw Wojskowych

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII (DOK VII) – terytorialny organ Ministerstwa Spraw Wojskowych okresu II RP, pełniący funkcje administracyjno-gospodarcze, mobilizacyjne i garnizonowo-porządkowe z siedzibą w Poznaniu.

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII powstało na bazie Dowództwa Głównego Wojsk Polskich byłego Zaboru Pruskiego, które na mocy rozkazu nr 216 Naczelnego Dowództwa Wojsk Polskich z 28 sierpnia 1919 zostało przekształcone w Dowództwo Frontu Wielkopolskiego i Dowództwo Okręgu Generalnego w Poznaniu.

Dowództwo mieściło się w przy ul. Babińskiego 1 w dawnym budynku pruskiego dowództwa.

W 1939 r. oficerowie Samodzielnego Referatu Bezpieczeństwa i Samodzielnego Referatu Informacyjnego DOK VII: mjr^{[potrzebny przypis]} Wincenty Wierzejewski, mjr Stefan Łukowicz, kpt. Wawrzyniec Mazany i mjr Jan Szumski organizowali dywersję pozafrontową w Wielkopolsce pod kryptonimem "Okrzeja".

1 września 1939 DOK nr VII zostało przeorganizowane na terenie Cytadeli w dwa dowództwa:

• Grupy Operacyjnej „Koło” (dowódca – gen. bryg. Edmund Knoll-Kownacki)
• etapów Armii „Poznań” (dowódca – płk dypl. Romuald Wolikowski)

Dowódcy okręgu

• gen. ppor. Zygmunt Zieliński (od 17 VIII 1920^[1])
• gen. por. / gen. dyw. Kazimierz Raszewski (10 VIII 1920^[2] – 25 III 1925^[3])
• gen. dyw. Kazimierz Sosnkowski (14 IV 1925^[4] – 15 III 1927^[5])
• gen. dyw. Edmund Hauser (p.o. 12 V 1926 – 3 III 1927)
• gen. dyw. Kazimierz Dzierżanowski (15 III 1927^[5] – 31 V 1932)
• gen. bryg. Oswald Frank (12 VII 1932 – †7 XII 1934)
• płk dypl. Stanisław Świtalski (p.o. 7 XII 1934 – 16 II 1935)
• gen. bryg. Edmund Knoll-Kownacki (16 II 1935^[6] – 1939)

Zastępcy dowódcy okręgu

• gen. ppor. Kazimierz Grudzielski (od 8 XI 1919, równocześnie dowódca twierdzy Toruń)
• tyt. gen. dyw. Aureli Serda-Teodorski (III 1921 – 31 VIII 1922)
• gen. bryg. / dyw. Edmund Hauser (7 XI 1922 – 30 IV 1927 → stan spoczynku)
• płk dypl. Erwin Więckowski

Szefowie poboru / inspektorzy poboru / pomocnicy dowódcy okręgu do spraw uzupełnień

• mjr piech. Władysław Wawrzyniak (p.o. 1921 – 1 X 1923 → dyspozycja dowódcy OK VII^[7])
• ppłk piech. Marian Pankowicz (1 X 1923^[7] – III 1925 → dyspozycja dowódcy OK VII^[8])
• ppłk piech. Zygmunt Rust (cz. p.o. od III 1925^[9])
• płk dypl. Erwin Więckowski (do 30 IX 1934)
• płk dypl. Stanisław Świtalski (1934 – 1938)
• płk dypl. piech. Romuald Wolikowski (I 1938 – VIII 1939 → dowódca etapów Armii „Poznań”)

Szefowie sztabu

• mjr SG Adam Korytowski (do 7 X 1920)
• płk SG Franciszek Kleeberg (7 X 1920 – X 1922)
• ppłk SG Mieczysław Pożerski (1922-1924)
• płk SG Alfons Wojtkielewicz (1924)
• ppłk dypl. piech. Zygmunt Polak (1 VII 1927 - 14 II 1929 → dowódca 32 pp)
• ppłk dypl. piech. Janusz Dżugay (III 1929 – III 1932)
• mjr / ppłk dypl. piech. Franciszek Węgrzyn (p.o. 23 III 1932 - 26 I 1934 → dowódca baonu 57 pp)
• ppłk dypl. art. Stanisław Marian Wójtowicz (26 I 1934 - III 1936 → zastępca dowódcy 1 pal Leg.)
• ppłk dypl. piech. Stanisław Małek (III 1936 - XI 1938 → I zastępca dowódcy 56 pp)
• płk dypl. piech. Michał Białkowski (XI 1938 - IX 1939 → szef sztabu GO „Koło”)

Zastępcy szefa sztabu

• płk SG Mieczysław Boruta-Spiechowicz (od X 1924)
• ppłk SG Wilhelm Lawicz-Liszka (do IX 1924)

Szefowie artylerii i uzbrojenia

• gen. bryg. Anatol Kędzierski (od IX 1921 do 1 VI 1924)

Szefowie 7 Okręgowego Szefostwa Uzbrojenia / szefowie uzbrojenia OK VII

• mjr / ppłk uzbr. Leon Metelski (III 1931^[10] – VIII 1939^[11] → szef służby uzbrojenia Armii „Poznań”)

Szefowie Inżynierii i Saperów / szefowie 7 Okręgowego Szefostwa Saperów

• ppłk Mieczysław Landowicz (był w 1923^[12])
• płk sap. inż. Jan Lucjan Jastrzębski (od 1 IX 1928^[13])

Szefowie łączności i szefowie 7 Okręgowego Szefostwa Łączności w latach 1921-1929 i w 1939

• mjr / płk łącz. Władysław Sowiński (1921^[14][15] – III 1929^[16])

Szefowie taborów

Szefostwo Taborów zostało utworzone w październiku 1925 roku. Do tego czasu funkcję szefa taborów okręgu korpusu pełnił dowódca 7 Dywizjonu Taborów.

• ppłk tab. dr Konrad Uhl (od 1 X 1925^[17] – VII 1926^[18])
• mjr tab. Jerzy Chrzanowski (VII 1926^[19] – VI 1927^[20])
• mjr tab. Marian Frydrychowicz (od VI 1927^[21])
• mjr tab. Jan Mach (1939^[22])

Szefowie intendentury (szefowie 7 Okręgowego Szefostwa Intendentury)

• płk int. Zygmunt Skulski (od 25 XI 1920^[23])
• płk int. Józef Aleksander Cesar (1924^[24])
• płk int. Ignacy Trynczak (od 5 V 1927)
• płk int. Eustachy Jan Karol Dąbrowiecki (1939^[22])

Szefowie sanitarni (szefowie 7 Okręgowego Szefostwa Sanitarnego)

• gen. bryg. Józef Edward Grobelny (od 15 XI 1919)
• płk lek. Wacław Szreders (do XI 1922 → szef sanitarny DOK III^[25])
• płk lek. / gen. bryg. Oktawian Pilecki (10 IV – 1926)
• płk lek. dr Leonard Ernest Jarociński (V 1927 – II 1930)
• płk lek. Ksawery Maszadro (VI 1930^[26] – I 1933 → komendant Szkoły Podchorążych Sanitarnych^[27])
• płk lek. dr Władysław Leon Piotr Osmolski (1 II 1933^[27] – †6 IV 1935 Schwiebus^[28])
• płk lek. Bronisław Fortunat Seweryn Stroński (30 VI 1935^[29] – 1938 → szef sanitarny Korpusu Ochrony Pogranicza)
• płk lek. dr Alfred Jan Józef Chełmicki (1938–1939^[22])

Szefowie weterynarii

• płk lek. wet. dr Władysław Kopliński (1921 – V 1928^[30])
• płk lek. wet. Maksymilian Kowalewski (VII 1928^[31] – X 1935)
• płk lek. wet. Mieczysław Lessiński^[a] (do VIII 1939 → szef służby weterynarii Armii „Poznań”)

Szefowie remontu

• płk Jan Rheina-Wolbeck (był w 1923^[12])

Szefowie duszpasterstwa wyznania rzymskokatolickiego

• ks. dziekan Julian Wilkans (od X 1921 do IX 1939)

7 Okręgowe Szefostwo Budownictwa

• mjr adm. (sap.) inż. Tadeusz Ludwik Gosztowt (1939^[22])

Szefowie duszpasterstwa wyznania protestanckiego

• ks. prob. Józef Mamica (X 1921 - XII 1935)
• ks. prob. Józef Świtalski (XII 1935 - IX 1939)

Dowódca OPL

• płk piech. Romuald Kohutnicki (1937-1939^[11])

7 Okręgowy Urząd WFiPW

• ppłk piech. Kazimierz II Sokołowski (1939^[11])

• powstanie wielkopolskie
• Samodzielny Referat Informacyjny

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.