Franciszek Węgrzyn

podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	5 marca 1892 Wola Mielecka
Data i miejsce śmierci	1965 Stany Zjednoczone
Przebieg służby
Lata służby	1918–1939
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	1 Dywizja Piechoty Legionów Wyższa Szkoła Wojenna Oddział IV SG Inspektorat Armii Nr I Biuro Inspekcji GISZ 74 Pułk Piechoty 14 Dywizja Piechoty Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII 57 Pułk Piechoty 50 Pułk Piechoty Dowództwo KOP 26 Pułk Piechoty
Stanowiska	słuchacz oficer sztabu dowódca batalionu piechoty szef sztabu dywizji szef sztabu okręgu korpusu dowódca batalionu piechoty zastępca dowódcy pułku szef sztabu KOP dowódca pułku piechoty
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa: kampania wrześniowa obrona Warszawy
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Węgrzyn (ur. 5 marca 1892 w Woli Mieleckiej, zm. 1965 w Stanach Zjednoczonych) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 5 marca 1892 w Woli Mieleckiej jako syn Szymona i Tekli z d. Bakówny^[1][2].

14 października 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w 5 pułku piechoty Legionów^[3]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w dowództwie 1 Dywizji Piechoty Legionów, a jego oddziałem macierzystym był 5 pułk piechoty Legionów^[4]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 973. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[5]. Do jesieni 1923 roku był oficerem sztabu pułkownika Bolesława Popowicza, dowódcy piechoty dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie, pozostając oficerem nadetatowym 5 pułku piechoty Legionów^[6].

31 października 1923 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie^[7], w charakterze słuchacza IV Kursu Normalnego^[8][9]. 1 października 1925 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony służbowo do Oddziału IV Sztabu Generalnego w Warszawie na okres sześciu miesięcy^[10]. Z dniem 1 kwietnia 1926 roku został przydzielony do Inspektoratu Armii Nr I w Wilnie, którym kierował generał dywizji Edward Śmigły-Rydz^[11].

Z dniem 1 października 1926 roku został przydzielony do Biura Inspekcji Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych^[12][13]. 12 kwietnia 1927 roku został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 78. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[14]. 5 listopada 1928 roku ogłoszono jego przeniesienie do 74 pułku piechoty w Lublińcu na stanowisko dowódcy batalionu, lecz już 28 października został przydzielony na dwumiesięczny XII normalny kurs w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu^[15][16]. 23 grudnia 1929 roku został przeniesiony do dowództwa 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu na stanowisko szefa sztabu^[17]. 23 października 1931 roku ogłoszono jego przeniesienie do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu^[18]. W dowództwie pełnił obowiązki szefa sztabu^[19]. W listopadzie 1933 roku został dowódcą batalionu w 57 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu^[7]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[20]. W kwietniu 1934 roku został przeniesiony do 50 pułku piechoty w Kowlu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[21]. W 1937 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko szefa sztabu tej formacji. W 1938 roku zastąpił pułkownika Tadeusza Münnicha na stanowisku dowódcy 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim.

W czasie kampanii wrześniowej dowodził 26 pułkiem piechoty. Walczył w obronie Warszawy jako dowódca odcinka „Utrata” Przedmościa Praskiego. Po kapitulacji stolicy przebywał w niewoli niemieckiej, między innymi w Oflagu VII A Murnau^[22]. Wiosną 1945 roku, po uwolnieniu z niewoli, przebywał początkowo w Wielkiej Brytanii, skąd wyjechał do Stanów Zjednoczonych i tam osiadł na stałe.

• Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[23]
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[24]
• Krzyż Niepodległości (16 września1931)^[25][24]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)^[26]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie – „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)^[24]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[27][24]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
• Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[28]

• Węgrzyn Franciszek. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.57-4828 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-05].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
• Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
• Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.