|
Dinamo Moskwa (piłka nożna)
Futbolnyj Klub Dinamo Moskwa (ros. Футбольный клуб Динамо Москва, [dʲɪˈnamə mɐˈskva]; ang. FC Dynamo Moscow[2], w polskojęzycznych mediach często Dynamo) – rosyjski klub piłkarski z siedzibą w Moskwie. Jeden z najstarszych klubów w Rosji[3], należy także do najbardziej utytułowanych zespołów piłkarskich tego kraju[4]. HistoriaPoczątkiDinamo zostało oficjalnie założone 18 kwietnia 1923 w Moskwie z inicjatywy grupy pracowników organów bezpieczeństwa[5] (Pawieła Uralca, Michaiła Ławrientjewa, Dmitrija Iwanowa i Kiriłła Kuźmina[4]), za zgodą Feliksa Dzierżyńskiego[4][6]. Drużynę piłkarską sformował bramkarz Fiodor Czułkow, grający już wcześniej w piłkę w Klubie Futbolistów Sokolniki (KFS)[4][7][8]. Swój pierwszy mecz Dinamowcy rozegrali 17 czerwca 1923, przegrywając na wyjeździe z drużyną Krasnaja Priesnia. Spotkanie to zakończyło się wynikiem 2:3, a pierwszą w historii bramkę dla Dinama zdobył Wasilij Żytariew, olimpijczyk z 1912 roku[7]. Sędziował w tym meczu Konstantin Kwasznin – ówczesny piłkarz Presnii (sic), a późniejszy trener Dinama[9].
Początkowo Towarzystwo Dinamo nie było w stanie nawet wyposażyć piłkarzy w koszulki i buty, dlatego swój pierwszy mecz rozegrali oni w strojach KFS: białych koszulkach z czarnym kołnierzem[8][10]. Jeszcze zanim powstała ogólnokrajowa liga, Biało-Niebiescy odnosili lokalne sukcesy, takie jak mistrzostwo Moskwy (pierwsze w 1926) i Puchar Towarzystwa Sportowego Dinamo (1929). Swój pierwszy międzynarodowy mecz Dinamo rozegrało 6 września 1926, wygrywając 7:1 z drużyną robotników Łotwy[11]. W tym czasie tworzyły się także symbole klubu. W 1926 roku pojawił się klubowy emblemat, autorstwa jednego z zawodników, Aleksandra Borisowa. W 1928 zbudowany został Centralny Stadion Dinamo, na którym moskiewski klub rozgrywał swoje „domowe” mecze przez następne 80 lat. Lata sławyWiosną 1936 roku po raz pierwszy odbyły się Mistrzostwa ZSRR. Biało-Niebiescy wygrali wszystkie 6 meczów i z kompletem punktów wyprzedzili wicemistrza Dynamo Kijów. Jesienią wyprzedził ich tylko lokalny rywal Spartak. W 1937 Dinamowcy wrócili na ligowy szczyt, a do tego zdobyli puchar kraju wygrywając w finale z Dinamem Tbilisi (5:2). Po kolejne mistrzostwo Dinamo z Moskwy sięgnęło w 1940 roku. Tak więc do wybuchu Wielkiej wojny ojczyźnianej (1941) klub zgromadził 3 tytuły mistrzowskie i jeden puchar kraju. Po trzyletniej przerwie w krajowych rozgrywkach, Dinamo pozostało w gronie najsilniejszych radzieckich klubów. W odnowionym składzie zdobyło mistrzostwo ZSRR w 1945, wysoko zwyciężając większość rywali, a jedynym zespołem który zdołał ich wtedy pokonać w bezpośrednim meczu był wicemistrz CDKA Moskwa. W listopadzie tegoż roku, jako pierwsza radziecka drużyna klubowa, Dinamowcy wybrali się do Wielkiej Brytanii, gdzie zremisowali z Chelsea (3:3) i Rangers (2:2), zaś wygrali z Cardiff City (10:1) i z Arsenalem (4:3)[12]. W latach 1954–1960 moskiewscy Dinamowcy rokrocznie stawali na ligowym podium, w tym pięciokrotnie zajmując pierwsze miejsce. W 1963 roku Lew Jaszyn, jako pierwszy i jedyny bramkarz, został nagrodzony Złotą Piłką – nagrodą dla najlepszego piłkarza. Lata 70. i 80. XX wiekuPo okresie dominacji schedę po moskiewskim Dinamie w radzieckiej lidze przejął Spartak, a następnie Dynamo Kijów. W 1972 roku miało miejsce jeszcze jedno ważne osiągnięcie Dinama z Moskwy, które dotarło do finału Pucharu Zdobywców Pucharów przegrywając w nim 2:3 ze szkockim Rangers. W 1973 i 1975 roku klub zajmował trzecie miejsce w lidze. Wiosną 1976 roku Dinamowcy Moskwy zdobyli swój ostatni, jedenasty tytuł mistrza ZSRR. Rok później sięgnęli po puchar. W następnej dekadzie wyniki były mieszane, np. w 1984 Dinamowcy ukończyli ligę na odległym szesnastym miejscu, zato zdobyli krajowy puchar. Dinamo Moskwa było jednym z dwóch klubów, obok Dynama Kijów, który uczestniczył we wszystkich 54 sezonach Mistrzostw ZSRR[13]. Lata 90.Po rozpadzie ZSRR (1991) w każdym z krajów rozgrywki zaczęły się odbywać osobno. Nastąpiły również zmiany systemowe – zmienił się status prawny klubu[13]. W pierwszym sezonie ligi rosyjskiej (1992) Dinamowcy zajęli trzecie miejsce, a rok później powtórzyli to osiągnięcie. Sezon 1994 Dinamo zakończyło na drugim miejscu, a rok później zdobyło Puchar Rosji wygrywając w finale po serii karnych z Rotorem Wołgograd. Dinamowcy występowali w Pucharze Zdobywców Pucharów 1996 i Pucharze Intertoto 1997, jednak nie odnieśli tam znaczących sukcesów. Niemniej półfinał tych drugich rozgrywek to najdalsza runda europejskich rozgrywek, do jakiej ten klub zdołał dobrnąć w czasach poradzieckich. W sezonie 1997 Dinamo ponownie stanęło na ligowym podium, wyprzedzone jedynie przez Spartak i Rotor. W finale rozgrywek pucharowych Dinamowcy przegrali wówczas 0:2 z Lokomotiwem. 2000–2010 Na początku XXI wieku klub pozyskał nowych sponsorów, co umożliwiło rozwój i kupno wielu nowych zawodników. Wyniki odbiegały jednak od oczekiwań, szczególnie w latach 2004 i 2006, kiedy to zajmował odległe ligowe miejsca. W 2007 roku sytuacja się poprawiła, a Dinamowcy ukończyli sezon jako szósta drużyna kraju, dochodząc też do ćwierćfinału rozgrywek pucharowych. Z początkiem 2008 nowym sponsorem klubu został miliarder Aliszer Usmanow, właściciel holdingu Metalloinvest oraz kilku innych dużych podmiotów gospodarczych. Spowodowało to, że przed sezonem 2008 drużyna z Moskwy była wymieniana jako kandydat do mistrzostwa. Biało-Niebiescy zakończyli ten sezon na trzecim miejscu, co dało im możliwość gry w eliminacjach Ligi Mistrzów UEFA. Dinamowcy wygrali tam 1:0 z Celtic F.C. w Glasgow po bramce Aleksandra Kokorina, jednak porażka 0:2 w rewanżu oznaczała awans szkotów do następnej rundy. Sezon 2009 Biało-Niebiescy zakończyli na przeciętnym ósmym miejscu w Priemjer-Lidze. W 2010 roku głównym sponsorem Dinama został drugi co do wielkości bank w Rosji – Bank VTB. 2011–2019.jpg) Sezon 2011/12 był pierwszym w historii rosyjskiej piłki sezonem rozgrywanym w tzw. systemie jesień-wiosna. Dinamowcy ukończyli go na czwartym miejscu, a w Pucharze Rosji dotarli do finału, gdzie minimalnie lepszy okazał się Rubin Kazań. Sezon 2012/13, mimo słabego początku, Dinamo skończyło na siódmej pozycji, a mogło nawet wyżej gdyby nie porażka z „outsiderem” ligi Ałaniją Władykaukaz (0:1) w przedostatniej kolejce. W następnym sezonie Biało-Niebiescy zajęli 4. miejsce, pokonując po drodze późniejszych mistrzów CSKA Moskwa (2:0 na wyjeździe i 4:2 u siebie) i wicemistrzów Zenit Petersburg (4:2 na wyjeździe). Po wygranych kwalifikacjach, w sezonie 2014/15, Dinamo zadebiutowało w rozgrywkach Ligi Europy UEFA, gdzie wygrali wszystkie mecze grupowe. Biało-Niebiescy odpadli dopiero w 1/8 finału, przegrywając z SSC Napoli. Do tego powtórzyli czwarte miejsce w krajowej lidze, które dawało możliwość występowania w Lidze Europy. Decyzją UEFA klub jednak nie został dopuszczony do rozgrywek europejskich następnego sezonu, z powodu problemów finansowych (tzw. finansowe fair-play)[14]. Z klubu odeszła część podstawowych zawodników np. Mathieu Valbuena, a niedoświadczeni młodzi gracze nie zdołali utrzymać drużyny na poziomie z poprzedniego roku. Po serii ligowych porażek wiosną 2016 roku Dinamowcy osunęli się w dół tabeli. 21 maja 2016 po przegranej z Zenitem Petersburg (0:3) Dinamo Moskwa po raz pierwszy w historii spadło z najwyższej ligi[15]. W Pierwszej Dywizji Dinamo spędziło jeden sezon, zapewniając sobie powrót do Priemjer-Ligi już 7 kolejek przed końcem rozgrywek[16][17]. W dwóch kolejnych sezonach w Priemjer-Lidze celem drużyny było głównie bezpieczne utrzymanie. Dinamowcy finiszowali kolejno na ósmym i dwunastym miejscu. Nowe otwarcieLatem 2019 klub znacząco wzmocnił swoją kadrę, sprowadzając aż dziesięciu nowych zawodników. Wśród nich Maximilian Philipp, sprowadzony z niemieckiego Dortmundu za 20 mln €, stał się najdroższym transferem w historii Dinama[18]. Jesienią 2020 trenerem biało-niebieskich został Sandro Schwarz[19]. Udało się przezwyciężyć problemy natury ekonomicznej; w lutym 2022 roku VTB przekazał akcje klubu Towarzystwu Dinamo[20]. W sezonie 2021/22 moskiewskie Dinamo było wymieniane wśród kandydatów do gry o mistrzostwo[21]. Mocnymi stronami drużyny miały być odnowiony skład (do klubu powrócił np. napastnik Fiodor Smołow[22]) i taktyka trenera Schwarza[23][24][25]. Celem deklarowanym przez zarząd było wejście do pierwszej piątki[26]. Dinamo ukończyło rozgrywki ligowe 2021/22 na trzecim miejscu. Barwy i symbole.svg) Barwami Dinama są kolory biały i niebieski/błękitny (бело-голубые)[13]. Barwy te zostały zatwierdzone przez Towarzystwo Sportowe Dinamo w 1926 roku[5]. Autorem klubowego emblematu – stylizowanej litery „D” wpisanej w rąb – był w tymże 1926 roku Aleksandr Borisow, jeden z piłkarzy[5]. Stroje
SukcesyMiędzynarodowe
Krajowe
Zawodnicy
Skład na sezon 2021/2022Skład aktualny na dzień 8 kwietnia 2022[27].
Trenerzy
Statystyki
StadionW pierwszych latach istnienia drużyna Dinama rozgrywała mecze na prowizorycznym boisku na nieużytku w Zaułku Orłowo-Dawydowskim nieopodal Dworca Ryskiego[8]. W 1928 został zbudowany Centralny Stadion Dinamo, który służył kolenym pokoleniom Biało-Niebieskim przez kolejne 80 lat. W ostatniej kolejce ligowej sezonu 2018/19 zainaugurowano nowy stadion – VTB Arena. Gospodarze zremisowali wówczas 3:3 z Arsenałem Tuła[29]. KibiceW Rosji kibice Dinama Moskwa są zaprzyjaźnieni głównie z CSKA[30][31]. Organizacje kibicowskie przyjaźnią się też z fanami serbskiego OFK Beograd i cypryjskiego Anorthosis Famagusta[32]. Istnieje zorganizowana grupa fanowska Dynastia, która organizuje wyjazdy na mecze i zbiera fundusze na „oprawę”[33]. Kibice Dinama założyli też nieformalną grupę charytatywną Chcę Pomóc (Я хочу помочь)[34]. Wśród sympatyków Dinama byli wymieniani m.in.: przywódca ZSRR Jurij Andropow, minister spraw wewnętrznych Raszyd Nurgalijew, hokeista Aleksandr Owieczkin, szachista Michaił Tal, tenisista Dmitrij Tursunow, gimnastyczka Alina Kabajewa[35]. Przypisy
Linki zewnętrzne
Information related to Dinamo Moskwa (piłka nożna) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
