Czarni Żagań – polski klub piłki nożnej (dawniej wielosekcyjny), który został założony w październiku 1957 przez żołnierzy służących w Żaganiu pod przewodnictwem majora Czesława Moczorodyńskiego, jako Wojskowy Klub Sportowy. Czarni występują w rejestrze stowarzyszeń KRS pod numerem 0000824904.
Ogólne dzieje klubu
Prawdopodobnie od barwy wojsk pancernych pochodzi nazwa Czarni. Założycielami klubu byli: Eugeniusz Paprocki, Stanisław Stefanik, Tadeusz Dziewierski, Mirosław Michalak, Eugeniusz Kowalczyk, Florian Siwicki, Kazimierz Wojtasiak, Stanisław Wójcik, Mieczysław Kuszyk, Józef Dżaman, Roman Dąbrowski, Jerzy Dobek, Waldemar Adamiecki, Franciszek Walkowiak, Henryk Czepański. Do końca 1978 roku Czarni byli klubem wojskowym, jednak po likwidacji Wojskowego Klubu Sportowego zostali oni przeniesieni w struktury Ludowego Klubu Sportowego Huragan. Zmieniono nazwę klubu na LKS Czarni Żagań. W 1994 roku zmieniono nazwę klubu na KS Zarzecki Czarni Żagań. Prezesem klubu został wówczas major Adam Sikora, a głównymi sponsorami klubu stali się Danuta Zarzecka i Tadeusz Zarzecki. W dniu 22.01.1999 roku nadzwyczajne Walne Zebranie wybrało nowy zarząd. Prezesem klubu został Stefan Żelazek, a głównym sponsorem klubu – firma P.T.P. „Unipol-Żelazek”. Podczas zebrania zmieniono nazwę klubu na Miejski Klub Sportowy Czarni Żagań. W roku 2012 z powodów finansowych Miejski Klub Sportowy nie otrzymał licencji na grę w II lidze zachodniej piłki nożnej w sezonie 2012/13. Ostatecznie stowarzyszenie nie przystąpiło do jakichkolwiek rozgrywek w sezonie 2012/13. W związku z tym w sezonie 2012/2013 do rozgrywek żagańskiej klasy B przystąpiła drużyna prowadzona przez nowo powstały Uczniowski Klub Czarni Żagań. W 2020 roku UKS Czarni Żagań przekazał drużynę seniorów stowarzyszeniu MKS Czarni Żagań 1957, które od tego momentu krzewi tradycje Czarnych.
Podczas swojego pierwszego sezonu, Czarni Żagań zdobyli mistrzostwo klasy B 1958. W roku 1959 drużyna zajęła pierwsze miejsce w klasie A i awansowała do klasy okręgowej. W kolejnych sezonach żaganianie wielokrotnie zdobywali tytuł mistrza okręgu zielonogórskiego. Pomimo mistrzowskich tytułów, klub nigdy nie dostał się II ligi z powodu porażek w barażach z mistrzami sąsiednich okręgów.
W następnych sezonach gra zespołu systematycznie pogarszała się, aż w 1971 roku spadł on do klasy A. Rok 1977 okazał się szczęśliwy dla „żagańskiej jedenastki”, ponieważ powróciła ona do klasy okręgowej. W sezonie 1985/86 zespół Czarnych opuszcił 3. ligę i w następnych latach występował w klasie międzyokręgowej w grupie zielonogórsko-leszczyńskiej. W sezonie 1990/91 piłkarze Czarnych wywalczyli na krótko awans do III ligi, powracając dwa lata później do klasy okręgowej.
Po zmianie sponsora drużyna Czarnych awansowała w sezonie 1999/2000 do 3. ligi. Z przyczyn głównie finansowych drużyna została w 2002 roku ponownie zdegradowana do IV ligi. Sezon piłkarski 2007/08 Czarni zakończyli na pozycji lidera swojej grupy i wygrywając dwumecz barażowy z drużyną ze Świdnicy awansowali do nowej II ligi (trzeciego poziomu rozgrywek ligowych).
Dnia 29 marca 2009 odbył się mecz o mistrzostwo II ligi z Jarotą Jarocin, który Czarni Żagań wygrali 3:1. Pokonując rywali, żaganianie zdobyli Tarczę 65-lecia Wielkiej Ucieczki ze Stalagu Luft III. W 2010 roku sponsorem tytularnym pierwszej drużyny została spółkaArena Żagań. W związku z tym w rozgrywkach II ligi drużyna występowała pod nazwą Czarni Arena Żagań.
Od 21 kwietnia 2011 do końca 2019 roku mecze Czarnych były rozgrywane na zmodernizowanym stadionie Areny przy ul. Kochanowskiego.
W latach 2019–2021 działała seniorska drużyna piłki nożnej kobiet. Od sezonu 2020/2021 mecze są rozgrywane na stadionie przy ulicy Karpińskiego.
Powstały kryzys na granicy polsko-białoruskiej spowodował, że na początku listopada 2021 większość piłkarzy Czarnych służących w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej otrzymała polecenia służbowe, które uniemożliwiły im reprezentowanie Czarnych w ostatnich czterech spotkaniach IV ligi w 2021[8]. Ze względu na możliwość zawieszania rozgrywek w związku z pandemią COVID-19Lubuski Związek Piłki Nożnej nie zezwolił na przełożenie meczów Czarnych[9][10][11]
Uwzględniając liczbę drużyn w Ekstraklasie (16), I lidze (18) i II lidze (2x18), Czarni w sezonie 2009/2010 zajęli 51. miejsce w Polsce. Jest to najlepszy wynik w dziejach klubu.
zajęcie I miejsca w rozgrywkach o Puchar Przewodniczącego Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w Żaganiu,
Zdobycie mistrzostwa klasy okręgowej w sezonie 1962/63,
zajęcie pierwszego miejsca w zimowej spartakiadzie w 1964 roku.
Na przełomie lat 1972–1973 zespół siatkówki przechodził poważny kryzys spowodowany brakiem młodych zawodników. Fakt ten spowodował, że w czasie rundy wiosennej w 1973 roku z drużyny wystąpiło kilku starszych zawodników, co poważnie osłabiło drużynę. Po zajęciu ostatniego miejsca w klasie okręgowej zespół spadł do klasy „A”.
Jesienią 1974 roku klub Czarnych Żagań w porozumieniu z Zarządem SZS „Spartak” działającym przy Zespole Szkół Mechanicznych w Żaganiu przejął sekcję piłki siatkowej i wkrótce drużyna ponownie awansowała do klasy okręgowej.
W sezonie 1980/81 drużynę zasiliło wielu utalentowanych zawodników, którzy zakończyli odbywanie zasadniczej służby wojskowej. W tym okresie drużyna Czarnych uzyskała awans do klasy „M”. W latach 1980–1984 siatkarze Czarnych uczestniczyli w rozgrywkach klasy makroregionalnej. Od 1984 do 1987 roku drużyna przeżywała wzloty i upadki. Ostatecznie sekcję piłki siatkowej rozwiązano w 1987 roku.
Sekcja koszykówki
Sekcja koszykówki powstała 22 października 1958 roku z inicjatywy byłego zawodnika Kolejarza Gniezno, Edmunda Raczka. Początkowo drużyna nie odnosiła większych sukcesów, jednak po fuzji Czarnych z drużyną koszykarską Promienia Żary zespół awansował do klasy A, gdyż na takim szczeblu grał wówczas Promień Żary. Największym sukcesem zespołu było IV miejsce w rozgrywkach A klasy w sezonie 1960/61. Pomimo tego, że drużyna była nie najgorsza, sekcję rozwiązano jesienią 1963 roku z powodu braku nowych zawodników.
Zwycięstwo w rozgrywkach pucharowych w sezonie 1958/59,
Zdobycie przez trzech zawodników tytułu mistrza okręgu zielonogórskiego w IX Mistrzostwach okręgu seniorów w boksie,
Wywalczenie III miejsca w lidze okręgowej w sezonie 1960/61,
Zdobycie wicemistrzostwa klasy A w sezonie 1961/62.
Powodem likwidacji sekcji bokserskiej w 1962 roku był słaby napływ zawodników z innych regionów Polski, a z zawodników miejscowych nie można było zestawić zespołu gwarantującego przyszłe osiągnięcia.
Sekcja szachowa
Sekcję szachową utworzono w 1958 roku. Jej największe sukcesy to:
4. miejsce w rozgrywkach ligi wojewódzkiej w 1973 roku,
3. miejsce i zdobycie „Brązowej Wieży” podczas centralnego turnieju w Szczecinie w 1973 roku,
4. miejsce podczas centralnego turnieju w Płocku w 1974 roku,
Sekcja szachowa zakończyła swą działalność w 1976 roku.
Sekcja brydża sportowego
Sekcja brydża sportowego istniała w latach 1971–1977. Jej największe sukcesy to:
Awans drużyny do ligi okręgowej w 1971 roku, a następnie zdobycie tytułu mistrza tejże ligi,
2. miejsce podczas rozgrywek pucharowych na szczeblu okręgu w 1975 roku,
1. miejsce podczas rozgrywek pucharowych na szczeblu okręgu w 1976 roku,
Sekcja organizowała także wiele turniejów o znaczeniu lokalnym, np. mistrzostwa powiatu żagańskiego, przyczyniając się do popularyzacji tego sportu w Żaganiu i okolicach.
Sekcja kolarska
Sekcja kolarska istniała w latach 1958–1971. Do ważniejszych osiągnięć żagańskich kolarzy można zaliczyć:
1. miejsce w kolarskim Dziennym Kryterium Ulicznym w kategorii juniorów na dystansie 62 km rozgrywanym z okazji XXV-lecia PRL w Gorzowie Wielkopolskim w 1969 roku,
1. miejsce w dorocznym wyścigu kolarskim o puchar Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w kategorii młodzików w Lubsku w 1969 roku,
Dwukrotne zdobycie Pucharu Prezesa OPZR w 1985 i 1987,
Sekcja strzelecka i podnoszenia ciężarów
Sekcja strzelecka istniała w Żaganiu już od 1952 roku w Jednostce Wojskowej 1588. Do ważniejszych osiągnięć sekcji można zaliczyć zdobycie drugiego miejsca zespołowo w zawodach strzeleckich o Puchar Ziemi Szczecińskiej w wieloboju w 1962.
Sekcja podnoszenia ciężarów, która powstała w 1958, nie odniosła większych sukcesów, jedynie 1. miejsce drużynowo w powiatowej spartakiadzie zorganizowanej w 1962 z okazji 1000-lecia Państwa Polskiego w Żaganiu.
Obie sekcje nie znalazły uznania ze strony kibiców i z czasem uległy rozwiązaniu.