Chlebowiec właściwy

Chlebowiec właściwy (Artocarpus altilis), czyli chlebowe drzewo właściwe – gatunek rośliny z rodziny morwowatych. Pochodzi prawdopodobnie z Moluków, Nowej Gwinei, Mikronezji, Wysp Salomona i Vanuatu. Jest szeroko rozprzestrzeniony w uprawie i dziczejący w strefie tropikalnej^[4]. Rośnie w niskich położeniach (do 600 m n.p.m.) na terenach zalewowych w dolinach rzek^[5].

Morfologia

Pokrój: Drzewo osiągające wysokość do 15 m, o rozłożystej koronie i masywnym pniu (do 1 m średnicy)^[5].
Liście: Osiągają do 30 cm długości, skórzaste, z wierzchu ciemnozielone i błyszczące, od spodu szorstko owłosione. Blaszka liściowa w zarysie owalna, pierzasto wcinana, klapy szerokie i zaostrzone^[5].
Kwiaty: Kwiaty drobne i rozdzielnopłciowe (roślina jednopienna)^[5]. Mające mięśniowaty okwiat kwiaty żeńskie tworzą główkowaty kwiatostan. Kwiaty męskie zebrane w zwisłe kotki, mają 2-3 dzielny okwiat i 1 pręcik^[6].
Owoc: Synkarpiczny – powstaje w wyniku mięśnienia całego kwiatostanu żeńskiego. Przybiera kształt kulisty lub owalny, z zewnątrz zielony, w środku białawy, soczysto-mączysty. Osiąga masę do 5 kg. Okrywa jest skórzasta i gęsto pokryta elastycznymi wyrostkami (istnieją odmiany uprawy bezkolcowe)^[5].

Zastosowanie

Kulinaria: Owoce i nasiona drzewa chlebowego są jadalne i bardzo pożywne – miąższ zawiera dużo skrobi i witamin, a nasiona obfitują w oleje. Miąższ owoców może być spożywany na surowo lub po ugotowaniu, prażeniu, pieczeniu i kiszeniu. Z nasion tłoczy się olej oraz praży i spożywa jak kasztany^[5].

Silne włókna łykowe chlebowca używane są do wytwarzania sznurów, lin, grubych plecionek i worków^[5]^[6].

Drewno jest lekkie i trwałe. Początkowo jest złocisto-pomarańczowe, z czasem staje się rdzawo-brązowe. Wykorzystywane jest jako dekoracyjne do rękodzieła artystycznego oraz do wyrobu czółen^[5].

Do celów leczniczych wykorzystywany jest lateks naturalny – biały i kleisty, zawarty w pniu, liściach i niedojrzałych owocach. Wcierany w skórę działa znieczulająco. Stosowany jest przy różnych chorobach skóry oraz infekcjach przewodu pokarmowego i dróg oddechowych^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
↑ Artocarpus altilis. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-12-05].
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-26].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2008, s. 45-47. ISBN 978-83-61320-17-3.
↑ ^a ^b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Read other articles:

Penceluran

Langkah pertama dalam penceluran kacang buncis Merendam brokoli yang sedang dalam air dingin sebagai langkah akhir penceluran Penceluran atau blansir (Inggris: blanching) adalah sebuah teknik memasak makanan. Dalam proses penceluran, makanan direndam dalam air yang mendidih dan dicelupkan ke dalam air es atau dialiri air dingin (juga dikenal sebagai pengejutan atau refreshing[1]). Makanan yang telah melalui proses penceluran mengalami penurunan kualitas yang lebih sedikit.[2&#...

قرية كامبريدج (نيويورك)

قرية كامبريدج الإحداثيات 43°01′42″N 73°22′54″W / 43.0283°N 73.3817°W / 43.0283; -73.3817 [1] تقسيم إداري البلد الولايات المتحدة[2] التقسيم الأعلى كامبريدج خصائص جغرافية المساحة 4.42492 كيلومتر مربع4.34474 كيلومتر مربع (1 أبريل 2010) ارتفاع 496 قدم عدد ال�...

Medium antarplanet

Lembar heliosfer saat ini dihasilkan dari pengaruh Matahari medan magnet berputar pada plasma dalam media antarplanet.[1] Medium antarplanet (MAP) adalah bahan yang mengisi Tata Surya, dan melaluinya semua badan Tata Surya yang lebih besar, seperti planet, planet kerdil, asteroid, dan komet. Komposisi dan karakteristik fisik Medium antarplanet mencakup debu antarplanet, sinar kosmik, dan plasma panas dari angin matahari.[2][Verifikasi gagal] Suhu medium antarplanet ber...

العلاقات العراقية المدغشقرية

العلاقات العراقية المدغشقرية العراق مدغشقر العراق مدغشقر تعديل مصدري - تعديل العلاقات العراقية المدغشقرية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين العراق ومدغشقر.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة...

Форест, Ли де

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Форест. Ли де Форестангл. Lee De Forest Дата рождения 26 августа 1873(1873-08-26)[1][2][…] Место рождения Каунсил-Блафс, штат Айова, США Дата смерти 30 июня 1961(1961-06-30)[1][2][…] (87 лет) Место смерти Голливуд, штат Калифорния, США ...

Periode Hangat Abad Pertengahan

Rekonstruksi temperetur hemisfer utara untuk 2,000 tahun lampau Periode Hangat Abad Pertengahan yang juga dikenal sebagai Optimum Iklim Abad Pertengahan, atau Anomali Iklim Abad Pertengahan, adalah sebuah masa iklim hangat di wilayah Atlantik Utara yang berkaitan dengan peristiwa penghangatan lainnya di wilayah lain pada masa itu, yang meliputi China[1] dan wilayah lainnya,[2][3] yang berlangsung dari sekitar c. 950 sampai c. 1250.[4] Wilayah lainny...

Claudio Ricciarelli

Questa voce sull'argomento calciatori italiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Claudio Ricciarelli Nazionalità Italia Altezza 170 cm Peso 68 kg Calcio Ruolo Attaccante Termine carriera 1991 Carriera Squadre di club1 1973-1978 Spezia48 (4)1978-1979 Pietrasanta34 (22)1979-1980 Fiorentina4 (0)1980-1981 Rondinella26 (10)1981-1982 Livorno28 (3)1982-1983 V...

Asosiasi Sepak Bola Jepang

Asosiasi Sepak Bola JepangAFCDidirikan1921; 103 tahun lalu (1921)Bergabung dengan FIFA1921Bergabung dengan AFC1954Bergabung dengan EAFF2002PresidenKozo TashimaWebsitewww.jfa.or.jp Lambang JFA hingga tahun 2016. Asosiasi Sepak Bola Jepang (Jepang: Nihon Sakkā Kyōkai, Japan Soccer Association, error: {{nihongo}}: Butuh teks Jepang atau romaji (bantuan)),[1] adalah badan pengendali yang bertanggung jawab atas pelaksanaan sepak bola di Jepang. Badan ini juga bertanggung jawab u...

Take Me Along

Musical Take Me Along!1959 Broadway PlaybillMusicBob MerrillLyricsBob MerrillBookJoseph Stein Robert RussellBasisAh, Wilderness by Eugene O'NeillProductions1959 Broadway 1985 Broadway revival Take Me Along is a 1959 musical based on the 1933 Eugene O'Neill play Ah, Wilderness, with music and lyrics by Bob Merrill and book by Joseph Stein and Robert Russell.[1] Background The idea to musicalize Ah, Wilderness came to David Merrick when George M. Cohan came through St. Louis with the or...

コルク

この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: コルク – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL（2017年4月）コルクを打ち抜いて作った瓶の栓コルク（木栓、�...

Untash-Napirisha

Prasasti Untash Napirisha, batu pasir, skt. 1340-1300 SM, dibawa dari Tchoga Zanbil ke Susan pada abad ke-12 SM; wanita berekor ikan memegang ular Untash-Napirisha merupakan seorang raja Elam (sekarang Iran barat daya) selama periode Pertengahan Elam. Ia adalah putra dari raja Elam sebelumnya, Humban-Numena. Ia dinamai seperti Napir, dewa bulan Elam. Ia mendirikan dan membangun kota baru yang luas, Dur-Untash, 40 km SE dari Susan, Chogha Zanbil modern. Ia membangun secara luas di kota in...

Harold Urey

American physical chemist (1893–1981) Harold UreyForMemRSUrey in 1934BornHarold Clayton Urey(1893-04-29)April 29, 1893Walkerton, Indiana, U.S.DiedJanuary 5, 1981(1981-01-05) (aged 87)La Jolla, California, U.S.Alma materEarlham College University of Montana (BSc) University of California, Berkeley (PhD) Known for Discovery of deuterium Miller–Urey experiment Carbonate–silicate cycle, aka Urey reactions Awards Nobel Prize for Chemistry (1934) Willard Gibbs Award (1934) Davy...

Killing of Atatiana Jefferson

2019 police manslaughter of a woman in Fort Worth, Texas Killing of Atatiana JeffersonPart of police brutality in the United StatesLocation of Fort Worth within Tarrant County and within TexasFort WorthFort Worth (Texas)Show map of TexasFort WorthFort Worth (the United States)Show map of the United StatesLocationFort Worth, Texas, U.S.DateOctober 12, 2019; 4 years ago (2019-10-12) c. 2:30 a.m. (MDT)Attack typeHomicide by shooting, police brutality, manslaughterFilmed byPolic...

Our Hearts Were Young and Gay

1942 book by Cornelia Otis Skinner and Emily Kimbrough This article is about the book. For the film adaptation, see Our Hearts Were Young and Gay (film). Our Hearts Were Young and Gay First editionAuthorCornelia Otis SkinnerEmily KimbroughPublisherDodd, Mead & Co.Publication date1942Pages247 pp.OCLC287927 Our Hearts Were Young and Gay is a book by actress Cornelia Otis Skinner and journalist Emily Kimbrough, published in 1942. The book presents a description of their European tour in the ...

Mirror nuclei

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Mirror nuclei – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2013) (Learn how and when to remove this message) Nuclear physics Nucleus Nucleons p n Nuclear matter Nuclear force Nuclear structure Nuclear reaction Models of the nucleus Liquid drop Nuclea...

Andover Newton Theological School

For the successor program in New Haven, Connecticut, see Andover Newton Seminary at Yale Divinity School. Andover Newton Theological SchoolSeal of Andover Newton Theological SchoolFormer namesAndover Theological Seminary (1807–1965), Newton Theological Institution (1825–1965), Andover Newton Theological School (1965–2018)TypePrivateEstablished1807Religious affiliationUnited Church of Christ, American Baptist Churches USALocationNewton, Massachusetts, United StatesCampusSuburbanAffiliati...

Любисток

Любисток Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:РастенияКлада:Цветковые растенияКлада:ЭвдикотыКлада:СуперастеридыКлада:АстеридыКлада:КампанулидыПорядок:ЗонтикоцветныеСемейство:ЗонтичныеРод:Любисток Международное научное название Levisticum Hill Виды Любисток а...

Jingjianglu station

Metro station in Tianjin, China This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Jingjianglu station – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2015) Jingjianglu靖江路General informationOther namesJingjiang RoadLocationHedong District, TianjinChinaOperated byTianjin Metro Co. Ltd.Line(s...

Nuno Tristão

Cet article est une ébauche concernant la mer et le Portugal. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Nuno TristãoPièce commorative portugaise de 100 escudos (1987).BiographieDécès 1446Guinée-BissauActivités Explorateur, navigateurPériode d'activité 1441-1446modifier - modifier le code - modifier Wikidata Nuno Tristão est un navigateur et explorateur portugais du XVe siècle. Biographie Il...

Azur Air Ukraine

Azur Air Ukraine Codes IATAOACIIndicatif d'appel QU UTN UT-UKRAINE Repères historiques Date de création Septembre 2008 Généralités Basée à Aéroport de Kiev-Boryspil Taille de la flotte 10 (12/2021) Nombre de destinations 20 Siège social Kiev, Ukraine Société mère Anex Tourism Group Société sœur Azur Air Site web azurair.ua modifier Azur Air Ukraine, UTair-Ukraine, jusqu'en octobre 2015[1] (ukrainien : ЮТейр-Україна, russe : ЮТэйр-Украина) est ...