Antoni Rehman

Antoni Rehman
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 maja 1840
Kraków

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1917
Lwów

Profesor nauk o Ziemi
Specjalność: geomorfologia, geobotanika
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1864

Habilitacja

1869
Uniwersytet Jagielloński

Profesura

1882

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński
Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie
Uniwersytet Lwowski

Rektor Uniwersytetu Lwowskiego
Odznaczenia
Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry)
Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Rehman (ur. 13 maja 1840 w Krakowie, zm. 13 stycznia 1917 we Lwowie) – polski geograf, geomorfolog, geobotanik i podróżnik. Związany swą pracą naukową z Krakowem i Lwowem. W publikacjach niemieckojęzycznych można spotkać także: Anton Rehmann. Niesłusznie uważany czasem za botanika, austriackiego ze względu na to, iż Lwów w owych czasach należał do Austro-Węgier. Mimo to prawdą jest, że publikował dużo w języku niemieckim oraz w czasopismach austriackich.

Życiorys

Był synem Józefa (ur. 1812, zm. 1882, mistrza kominiarskiego) i Anny z Piotrowskich[1]. W latach 1860–1863 studiował nauki przyrodnicze i geografię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1864 uzyskał doktorat filozofii w zakresie botaniki.

W latach 1864–1867 był na krakowskiej uczelni asystentem Ignacego Rafała Czerwiakowskiego[2]. W 1865 badał stepy Podola, brzegi Dniestru i Czarnohory, a w latach 1866-1867 specjalizował się w anatomii roślin w Monachium u prof. Carla Wilhelma Naegeliego. W 1868 odbył podróż po południowej Rosji, a w 1869 habilitował się w Uniwersytecie Jagiellońskim z zakresu anatomii roślin.

Od 1882 profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Kierował na nim Katedrą Geografii[2]. W latach 1884–1897 wykładał botanikę na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. W latach 1873–1874 odbył podróż na Kaukaz i Krym. W latach 1875–1877 i 1879–1880 — wędrował po Afryce Południowej, gdzie na terenach Kraju Przylądkowego i pustyni Kalahari pokonał trasę w sumie ponad 5 tys. kilometrów. W trakcie tych podróży zebrał do zielnika ok. 5 tys. okazów tamtejszych roślin. Prowadził badania cech antropologicznych Buszmenów, Hotentotów, Zulusów i ludów Bantu oraz studiował ich język i zwyczaje. Jego korespondencje z podróży ukazywały się w "Kurierze Warszawskim", "Wędrowcu" i krakowskim "Czasie"[3].

Profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego był od 1887, w roku akademickim 1887/1888 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego, a 1897/8 rektorem Uniwersytetu Lwowskiego[4]. Był członkiem Komisji Fizjograficznej (od 1865) Akademii Umiejętności[5], Towarzystwa Przyrodników im. Mikołaja Kopernika (1888-1889 prezes). W 1910 r. przeszedł na emeryturę. Z tej okazji otrzymał Order Korony Żelaznej III klasy[6]. W latach 1910–1917 działacz Polskiego Stronnictwa Postępowego[7].

Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[8].

Podczas swojej pracy oraz podróży zgromadził olbrzymi materiał zielnikowy. Do dziś jego kolekcje znajdują się w herbariach na całym świecie, z czego najważniejsze w Krakowie oraz we Lwowie.

Opisał wiele nowych taksonów roślin m.in. w 1868 r. bylicę piołun w odmianie pienińskiej (Artemisia absinthium L. var. calcigena Rehm.) obecnie uznawaną za endemit w Pieninach i uwzględnioną na "Czerwonej liście roślin i grzybów Polski". Interesował się jako jeden z pierwszych polskich uczonych geografią roślin[9]. W 1870 opublikował pracę O formacjach roślinnych Galicji i w kolejnych latach, jako kierownik lwowskiej katedry geografii poświęcił się jej głównie i geomorfologii[2].

Był bratem Stanisława, mistrza kominiarskiego, krakowskiego działacza społecznego. Córka Antoniego Rehmana, Maria Wanda (ur. 1888, zm. 1967), wyszła za mąż za historyka literatury Zygmunta Łempickiego.

Wydał książki:

  • Szkice z podróży do południowej Afryki (1881)[10]
  • Echa z południowej Afryki (1884)[11]
  • Tatry pod względem fizyczno-geograficznym (1895)[12]
  • Ziemie dawnej Polski i sąsiednich krajów słowiańskich" opisane pod względem fizyczno geograficznym. Część I. Karpaty(1896)[13][14]
  • Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym (1904)[15]

Przypisy

  1. ↑ Alicja Zemanek, ANTONI REHMAN - botanik, geograf, podróżnik [online], Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
  2. ↑ a b c Zdzisław Kosiek: Botanika. W: Historia nauki polskiej. Tom IV, cz. III. Andrusiak W., Kościelecka H. (red.). Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, 1987, s. 342. ISBN 83-04-02800-X.
  3. ↑ Czytelnicy do Redakcji, Redakcja do Czytelników [w:] "Poznaj Świat" R. XV, nr 10 (179), październik 1967, s. 45
  4. ↑ Rektorem lwowskiego uniwersytetu Dziennik Krakowski 1897 nr 439 s. 5
  5. ↑ Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952).. Kraków 2002.
  6. ↑ Odznaczenia Kurier Lwowski 1910 nr 441 s. 3
  7. ↑ Walentyna Korpalska, Niepodległościowa działalność Władysława Sikorskiego a program Polskiego Stronnictwa Postępowego (przyczynek do nieznanych dziejów polskich partii politycznych w Galicji w latach 1910-1914), "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy - Studia z Nauk Społecznych" z. 2, 1979, s. 11-13
  8. ↑ Pogrzeb ś.p. dra Antoniego Rehmana Kurier Lwowski 1917 nr 26 s. 2-3
  9. ↑ Alicja Zemanek, Bohdan Zemanek, Wkład Antoniego Rehmana (1840-1917) w rozwój polskiej geografii roślin "Kwartalnik Historii Nauki i Techniki", 1991, nr 2, s.51-65.
  10. ↑ Antoni Rehman, Szkice z podróży do Południowej Afryki odbytej w latach 1875-1877 [online], polona.pl [dostęp 2019-06-08].
  11. ↑ Antoni Rehman, Echa z Południowej Afryki [online], polona.pl [dostęp 2019-06-08].
  12. ↑ Antoni Rehman, Tatry pod względem pod względem fizyczno-geograficznym, Drukarnia Ludowa, 1895 (pol.).
  13. ↑ otrzymał za nią nagrodę z Fundacji Franciszka Kochmana dla dzieł w języku polskim kronika. Z fundacji Franciszka Kochmana Kurier Lwowski 1896 nr 174 s.4
  14. ↑ Antoni Rehman, Ziemie dawnej Polski i sąsiednich krajów słowiańskich, opisane pod względem fizyczno geograficznym. Cz. 1, Karpaty opisane pod względem fizyczno-geograficznym [online], polona.pl [dostęp 2019-06-08].
  15. ↑ Antoni Rehman: Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1904, s. 352.

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Katedral Tokyo

Katedral TokyoGereja Katedral Santa Maria di Tokyo東京カテドラル聖マリア大聖堂Katedral Tokyo, 2012Lokasi3-15-16 Sekiguchi, Bunkyo-ku, TokyoNegara JepangDenominasiGereja Katolik RomaSejarahDedikasiSanta MariaArsitekturStatusKatedralStatus fungsionalAktifArsitekKenzo TangeTipe arsitekturGerejaGayaModernSelesai1964SpesifikasiTinggiKatedral: 394 m (1.293 ft) Menara: 616 m (2.021 ft)Area lantai3.650 m2 (39.300 sq ft)AdministrasiKeuskupanKeuskup...

 

Volkswagen Derby

Volkswagen DerbyInformasiProdusenVolkswagenMasa produksi1977–1981PerakitanWolfsburg, JermanBodi & rangkaKelasSuperminiBentuk kerangka2-door coupeTata letakFF layoutPlatformVolkswagen Group A01Mobil terkaitVolkswagen PoloPenyalur dayaMesin0.9 L I41.1 L I41.3 L I4Transmisi4-speed manualDimensiJarak sumbu roda2.330 mm (92 in)[1]Panjang3.866 mm (152,2 in)[1]Lebar1.559 mm (61,4 in)[1]Tinggi1.352 mm (53,2 in)[1]Berat...

 

هارلد الخامس

ملك النرويج هارلد الخامس (بالنرويجية: Harald V)‏  الملك هارلد الخامس فترة الحكم17 يناير 1991 - الآن ولي العهد الأمير هاكون أولاف الخامس   معلومات شخصية الميلاد 21 فبراير 1937 (العمر 87 سنة) النرويج مواطنة النرويج  اللقب ملك النرويج الطول 186 سنتيمتر[1]  الوزن 90 كيلوغرام&#...

Blé d'hiver

Épi de blé d'hiver. Un « blé d'hiver » ou «blé d'automne» est un blé semé en automne pour germer et former en jeunes plants qui restent en phase végétative pendant l'hiver, avant de renouer avec la croissance au début du printemps. Il s'agit généralement de Triticum aestivum. La classification en blé d'hiver ou blé de printemps est commune et se réfère traditionnellement à la période pendant laquelle la plante est cultivée dans l'hémisphère Nord. Pour le blé...

 

Unione Sportiva Novese 1923-1924

Voce principale: Unione Sportiva Dilettantistica Novese. Unione Sportiva NoveseStagione 1923-1924Sport calcio Squadra Novese Allenatore Presidente Prima Divisione12º posto nel girone B della Lega Nord. Retrocessa in Seconda Divisione. Maggiori presenzeCampionato: Roveda, Savino, Vercelli (22) Miglior marcatoreCampionato: Roveda (6) StadioCampo Sportivo Comunale (1920) 1922-1923 Si invita a seguire il modello di voce Questa pagina raccoglie i dati riguardanti l'Unione Sportiva Novese ne...

 

WHO-DT

NBC affiliate in Des Moines, Iowa This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: WHO-DT – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2013) (Learn how and when to remove this template message) WHO-DTDes Moines, IowaUnited StatesChannelsDigital: 13 (VHF)Virtual: 13BrandingWHO 13 (call letters are pr...

Janelee Chaparro

Janelee Marcus Chaparro ColónLahirJanelee Marcus Chaparro Colón12 September 1991 (umur 32)Barceloneta, Puerto RikoTinggi5 ft 7 in (1,70 m)GelarMiss Barceloneta World 2011Miss Mundo de Puerto Rico 2012Miss Grand International 2013Pemenang kontes kecantikanWarna rambutCokelatWarna mataCokelatKompetisiutamaMiss Mundo de Puerto Rico 2011(Runner-Up 1)Miss World 2012(Top 30)Miss Grand International 2013(pemenang) Janelee Marcus Chaparro Colón (lahir 12 September 1991 di Barc...

 

Martín Fierro

Martín Fierro, 1894. Martín Fierro adalah sebuah puisi epik sepanjang 2.316 baris karya pengarang Argentina José Hernández. Puisi ini mulanya diterbitkan dalam dua bagian, El Gaucho Martín Fierro (1872) dan La Vuelta de Martín Fierro (1879). Puisi ini, sebagian, adalah protes terhadap kecenderungan-kecenderungan eropanisasi dan modernisasi oleh presiden Argentina, Domingo Faustino Sarmiento. Selain itu, puisi ini memberikan kaitan historis kepada sumbangan para gaucho kepada pembangunan...

 

I Gusti Ngurah Bagus Supartama

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada November 2022. I Gusti Ngurah Bagus SupartamaI Gusti Ngurah Bagus Supartama pada tahun 2022Lahir(1978-05-15)15 Mei 1978Denpasar, Bali, IndonesiaMeninggal9 Mei 2022(2022-05-09) (umur 43)Bali, IndonesiaSebab meninggalSerangan jantungNama lainAjik Gus La...

Mirae Asset Sekuritas Indonesia

Mirae Asset Sekuritas IndonesiaJenisJasa KeuanganKantorpusatJakarta, Indonesia TokohkunciTae Yong Shim (Presiden Direktur)Situs webwww.miraeasset.co.id Mirae Asset Sekuritas Indonesia adalah perusahaan sekuritas yang berpusat di Jakarta, Indonesia dan berdiri sejak 1994. Perusahaan ini didirikan pada tahun 1994 dengan nama Monas Buana Securities. Kemudian, pada tahun 2003 nama perusahaan kemudian diganti menjadi eTrading Securities hingga tahun 2013. Beberapa aksi akuisisi berikutnya mengubah...

 

Kwartir Cabang

Kwartir Cabang (Kwarcab) adalah satuan organisasi yang mengelola Gerakan Pramuka di tingkat Kota / Kabupaten. Berdasarkan tingkatan/wilayahnya, Kwarcab berkedudukan di masing-masing Kota/Kabupaten. Pengurus Kwarcab diketuai oleh Ketua Kwarcab (disingkat Ka Kwarcab). Pengurus Kwartir Cabang (Kwarcab)[1] Ketua Kwarcab ditetapkan oleh Musyawarah Cabang untuk masa bakti berikutnya, dan dilantik oleh Ketua Presidium Pimpinan Mucab. Pengurus Kwarcab dibentuk oleh Mucab melalui tim formatur,...

 

Munisipalitas Svendborg

Peta lokasi Munisipalitas Svendborg Munisipalitas Svendborg adalah munisipalitas (Denmark: kommune) di Region Syddanmark di Denmark. Munisipalitas Svendborg memiliki luas sebesar 418 km² dan memiliki populasi sebesar 59.040 jiwa. Referensi Municipal statistics: NetBorger Kommunefakta Diarsipkan 2007-08-12 di Wayback Machine., delivered from KMD aka Kommunedata (Municipal Data) Municipal merges and neighbors: Eniro new municipalities map Diarsipkan 2007-10-11 di Wayback Machine. lbsPemuk...

Archibald Acheson, 4th Earl of Gosford

British peer The Earl of Gosford in 1897, dressed as Robert de la Marck. Archibald Brabazon Sparrow Acheson, 4th Earl of Gosford, KP (19 August 1841[1] – 11 April 1922) was a British peer. The son of Archibald Acheson, 3rd Earl of Gosford, he was born at Worlingham Hall, Suffolk,[2] in 1841, and educated at Harrow School; and succeeded to the earldom upon the death of his father in 1864.[3] He was Lord of the Bedchamber to Edward VII, Prince of Wales between 1886 and...

 

Granulométrie

Pour les articles homonymes, voir Granulométrie (homonymie). La granulométrie est l'étude de la distribution statistique des tailles d’une collection d’éléments finis de matière naturelle ou fractionnée. L’analyse granulométrique est l’ensemble des opérations permettant de déterminer la distribution des tailles des éléments composant la collection. La distribution granulométrique est la représentation sous forme de tables, de nombres ou de graphiques, des résultats exp...

 

Honda Fit

Subcompact/supermini car manufactured by Honda This article is about Fit-based Honda Jazz. For other uses, see Honda Jazz. Motor vehicle Honda FitOverviewManufacturerHondaAlso calledHonda JazzHonda Life (China, Dongfeng Honda, 2020–present)[1]ProductionJune 2001 – presentBody and chassisClassSubcompact car (B)Body style5-door hatchbackLayoutFront-engine, front-wheel-driveFront-engine, four-wheel-drive (Japan)PlatformHonda Global Small CarChronologyPredecessorHonda LogoSu...

El Salvador at the 1968 Summer Olympics

Sporting event delegationEl Salvador at the1968 Summer OlympicsIOC codeESA(SAL used at these Games)NOCEl Salvador Olympic CommitteeWebsitewww.teamesa.org (in Spanish)in Mexico CityCompetitors60 (52 men and 8 women) in 7 sportsFlag bearerSalvador VilanovaMedals Gold 0 Silver 0 Bronze 0 Total 0 Summer Olympics appearances (overview)196819721976–198019841988199219962000200420082012201620202024 El Salvador competed in the Olympic Games for the first time at the 1968 Summer Olympics i...

 

Mellotron

Musical instrument MellotronA Mellotron Mk VIManufacturerBradmatic/Mellotronics (1963–70)Streetly Electronics (1970–86, 2007–present)Dates1963 (Mk I)1964 (Mk II)1968 (M300)1970 (M400)2007 (M4000)Technical specificationsPolyphonyFullOscillatorAudio tapeSynthesis typeSample-based synthesisInput/outputKeyboard1 or 2 × 35 note manuals (G2–F5) The Mellotron is an electro-mechanical musical instrument developed in Birmingham, England, in 1963. It is played by pressing its keys, each of whi...

 

Mande languages

Language family of West Africa MandeWestern SudanicEthnicityMandé peoplesGeographicdistributionWest AfricaLinguistic classificationNiger–Congo?MandeProto-languageProto-MandeSubdivisions Western Mande Eastern Mande ISO 639-5dmnLinguasphere00- (phylozone)Glottologmand1469 The Mande languages (Mandén, Manding; [needs IPA]) are a group of languages spoken in several countries in West Africa by the Mandé peoples. They include Maninka (Malinke), Mandinka, Soninke, Bambara, Kpelle, Jula...

Star polyhedron

Polyhedron with some pattern of nonconvexity This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help improve this article by introducing more precise citations. (March 2023) (Learn how and when to remove this message) In geometry, a star polyhedron is a polyhedron which has some repetitive quality of nonconvexity giving it a star-like visual quality. There are two general kinds of star polyhe...

 

Sveriges ambassad i Jakarta

Sveriges ambassad i Jakarta BeskickningstypAmbassadFrånSverigeTillIndonesienAdressBesöksadress: Menara Rajawali, 9th Floor, Jl. Mega Kuningan Lot # 5.1Kawasan Mega KuninganJakarta 12950Koordinater6°13′38″S 106°49′35″Ö / 6.22715°S 106.82641°Ö / -6.22715; 106.82641BeskickningschefDaniel Blockert (sedan 2023) Sveriges ambassad i Jakarta är Sveriges diplomatiska beskickning i Indonesien som är belägen i landets huvudstad Jakarta. Beskickningen består av...