Adam Studziński

Adam
Franciszek Studziński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1911
Strzemień (powiat żółkiewski)

Data i miejsce śmierci

2 kwietnia 2008
Kraków

Miejsce pochówku

Cmentarz Rakowicki w Krakowie

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Inkardynacja

Zakon Kaznodziejski

Prezbiterat

9 marca 1937

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Medal Wojska Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Gwiazda Afryki (Wielka Brytania) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Odznaka „Honoris Gratia”
Multimedia w Wikimedia Commons
Adam Franciszek Studziński
Ilustracja
o. Adam Studziński
Monte Cassino, 11 maja 2007
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1911
Strzemień

Data śmierci

2 kwietnia 2008

Przebieg służby
Lata służby

od 1941

Siły zbrojne

Polskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Nagrobek o. Adama Studzińskiego

Adam (właśc. Franciszek[1]) Studziński (ur. 2 czerwca 1911 w Strzemieniu, powiat żółkiewski[2], zm. 2 kwietnia 2008 w Krakowie[2]) – polski prezbiter katolicki, dominikanin, kapelan Polskich Sił Zbrojnych w czasie II wojny światowej, generał brygady Wojska Polskiego, harcmistrz.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Do szkoły powszechnej uczęszczał w rodzinnym Strzemieniu[3]. Ukończył Państwowe Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Żółkwi (tzw. mała matura[1]), egzamin dojrzałości zdał w Gimnazjum im. Sienkiewicza w Krakowie. W 1928 wstąpił do zakonu dominikanów[1]. Nowicjat ukończył w Krakowie[1]. Następnie studiował teologię we Lwowie i w Warszawie, święcenia kapłańskie przyjął we Lwowie[1] 9 marca 1937 z rąk biskupa Eugeniusza Baziaka. Do wybuchu II wojny światowej pracował jako katecheta.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 znalazł się na Węgrzech, gdzie był duszpasterzem wśród polskich żołnierzy[2]. W 1942 wstąpił do Wojska Polskiego, i pełnił następnie posługę duszpasterską w Palestynie i Iraku[1][2]. Odbył kampanię włoską, jako kapelan Pułku 4. Pancernego „Skorpion”[2]. Za udział w bitwie o Monte Cassino został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[4]. W kwietniu 1945 mianowany został kapelanem 2 batalionu komandosów zmotoryzowanych 2 Brygady Pancernej (później 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej)[5].

Okres powojenny

Po wojnie wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia[5]. W październiku 1947 powrócił do Polski[5]. W 1950 został zaaresztowany w Gdańsku pod zarzutem przygotowywania ucieczki na Zachód[5]. Skazany początkowo na 10 lat więzienia, został jednak zwolniony z więzienia w Łodzi jesienią 1951[3][5]. Pracował m.in. jako proboszcz w Warszawie (1952–1958)[6], następnie zamieszkał w klasztorze dominikanów w Prudniku (1962) i w Warszawie (1962–1963)[7], ukończył także studia na Wydziale Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1970)[8]. Przez wiele lat zajmował się restauracją i konserwacją krakowskiego klasztoru oo. dominikanów; był inicjatorem otwarcia klasztornego muzeum[4].

Działał w środowiskach kombatanckich jako duszpasterz. Organizował spotkania rocznicowe i pielgrzymki na Jasną Górę byłych legionistów, POW-iaków, żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego i II Korpusu. Był nieformalnym kapelanem krakowskiego oddziału Związku Legionistów Polskich[9]. Od 1981 był honorowym kapelanem corocznego Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej; z tego powodu był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa[5]. Ściśle współpracował z Komitetem Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego[3].

3 maja 2006 prezydent RP awansował go na stopień generała brygady WP[5]. Zbierał i opiekował się pamiątkami legionowymi oraz kombatanckimi, m.in. spuściznami po płk. Wincentym Edwardzie Cybulskim oraz po por. Stanisławie Leszczyc-Przywarze, które Studziński złożył w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów[3].

Harcerstwo

W latach 80. wraz ze współpracownikami wyremontował kościół św. Idziego w Krakowie (którego był rektorem) i uczynił z niego miejsce spotkań harcerzy i kombatantów[4][5]. Rozpoczął tam działania duszpasterstwa harcerskiego, które organizuje msze i rekolekcje dla harcerek i harcerzy. Był członkiem Rady Naczelnej Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej (1992-1993), odznaczonym Krzyżem Honorowym ZHR "Semper Fidelis"[10].

Pogrzeb

Uroczystości pogrzebowe odbyły się 9 kwietnia 2008 w Krakowie i miały uroczysty charakter. Po mszy św. w kościele Dominikanów, której przewodniczył kardynał Franciszek Macharski kondukt żałobny przeszedł na cmentarz Rakowicki, gdzie o. Adam Studziński pochowany został z wojskowymi honorami w alei zasłużonych (kwatera LXIX pas C-2-3)[11][12][13][14]. Jego imieniem nazwano plac przed kościołem św. Idziego w Krakowie.

Ordery i odznaczenia

Wyróżnienia

Publikacje

  • „Przewodnik po polskich cmentarzach wojennych we Włoszech” (Oficyna Wydawnicza Fulmen 1994, ISBN 83-901106-9-5)[4]
  • „Wspomnienia kapelana Pułku 4 Pancernego „Skorpion” spod Monte Cassino” (Wydawnictwo i Reklama K & Z. Nowakowscy 1998, ISBN 83-86171-04-9)[4]

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Z ziemi Polskiej do Włoskiej 2017 ↓, s. 94.
  2. ↑ a b c d e f g h Bukowski 2008 ↓, s. 211.
  3. ↑ a b c d e f Sanak 2019 ↓.
  4. ↑ a b c d e Bukowski 2008 ↓, s. 212.
  5. ↑ a b c d e f g h i Z ziemi Polskiej do Włoskiej 2017 ↓, s. 95.
  6. ↑ O. Adam Studziński. www.czerwonymak.skawina.pl. [dostęp 2015-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-11)]. (pol.).
  7. ↑ Spuścizna archiwalna o. Adama Studzińskiego OP (1911–2008) [online], szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp 2022-08-28].
  8. ↑ Uzasadnienie do uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie nadania Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa Księdzu Pułkownikowi Adamowi Franciszkowi Studzińskiemu (1999). www.bip.krakow.pl. [dostęp 2015-06-04]. (pol.).
  9. ↑ Mirosław Lewandowski, Maciej Gawlikowski: Prześladowani, wyszydzani, zapomniani... Niepokonani. Tom I. ROPCiO i KPN w Krakowie 1977–1981. Kraków: DAR-POINT Leszek Jaranowski, 2009. ISBN 978-83-927061-1-3.
  10. ↑ Ewa Borkowska-Pastwa, Renata Adrian-Cieślak, Urszula Kret: Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022. Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023. ISBN 978-83-87899-32-5.
  11. ↑ Włodzimierz Knap, 'Ostatnia droga wielkiego Polaka, kapłana i żołnierza. Pogrzeb ojca generała Adama Studzińskiego (1911-2008), Dziennik Polski, z 10.04.2008, s. 10.
  12. ↑ 'Pożegnanie z wojskowymi honorami, Dziennik Polski, z 10.04.2008, s. 10.
  13. ↑ Ostatnia droga kapelana 2. korpusu polskiego – strona Ministerstwa Obrony Narodowej. archiwum.wojsko-polskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-16)]..
  14. ↑ Pożegnanie o. gen Adama Studzińskiego OP. „Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie”. 4(1038), s. 427, 2008. ks. Grzegorz Kalwarczyk – redaktor naczelny. Warszawa: Kuria Metropolitalna Warszawska. (pol.). 
  15. ↑ M.P. z 2008 r. nr 8, poz. 97 – pkt 1.
  16. ↑ Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. [dostęp 2011-02-18].

Bibliografia

Linki zewnętrzne